Meta toplumsal ve üçüncü sektör çıkarlarının sesini susturabilecek mi?

Meta, 10 Ekim 2025'ten itibaren Avrupa Birliği genelinde siyasi, seçim ve sosyal konulardaki ücretli reklamları engelleyecek . Bu karar, şirketin Avrupa Siyasi Reklamcılık Şeffaflığı ve Hedefleme Yönetmeliği'nde belirtilen yeni etiketleme, harcama şeffaflığı ve mikro hedefleme kısıtlamalarının uygulanmasının çok karmaşık olduğuna inanması nedeniyle alındı.

Haftalardır kamuoyu tartışması neredeyse tamamen bu yasağın seçim kampanyaları ve siyasi mesajlar üzerindeki etkisi etrafında dönüyordu. Ancak siyasi reklamların şeffaflığı ve hedeflenmesine ilişkin yeni Avrupa Yönetmeliği, kısıtlamaları sözde sosyal konulara , yani kamuoyu tartışmalarını ve kolektif kararları etkileyebilecek hassas konulara genişletiyor . Bu tanım, çevre ve iklim değişikliği, medeni haklar ve insan hakları, göç ve entegrasyon, halk sağlığı, sosyal politikalar, eğitim ve adaleti kapsıyor: derneklerin, kooperatiflerin, STK'ların ve sivil toplum hareketlerinin her gün üzerinde çalıştığı üçüncü sektör için temel konular.

Sosyal konular kategorisine çevre ve iklim değişikliği, medeni ve insan hakları, göç ve entegrasyon, halk sağlığı, sosyal politikalar, eğitim ve adalet de dahildir.

Meta yalnız değil: Google da benzer kısıtlamalar duyurdu . Bunlar, haklar, çevre ve kapsayıcılık konularındaki seslerin çoğunun dijital ortamda tanınmaması riskini taşıyan daha kapsamlı bir baskının işaretleri.

İtalya'da Facebook ve Instagram'da ücretli reklamların kullanımı, birçok üçüncü sektör kuruluşunun uzak ve çeşitli kitlelere ulaşması için stratejik bir araç haline geldi.

Sodalitas Vakfı'nın 200'den fazla kuruluş üzerinde yürüttüğü bir araştırmaya göre, sosyal ağlar artık görünürlük ve farkındalık için birincil kanal haline geldi ve ücretli reklamlar, mesajları ve kampanyaları güçlendirmek için hedefli bir şekilde kullanılıyor. Rete del Dono tarafından yapılan bir analiz de bu eğilimi doğruluyor: Facebook ve Instagram reklamları, özellikle acil durumlarda veya tematik günlerde dijital bağış toplama etkinliklerini tanıtmak için kullanılıyor.

Akademik araştırmalar da sosyal medya reklamlarının ülkemizdeki etkisini ortaya koyuyor. Örneğin, İtalya'da göçle ilgili çevrimiçi tartışmaları konu alan bir çalışma , binlerce sponsorlu reklamı analiz ederek, mikro hedeflemenin yalnızca birkaç hafta içinde milyonlarca gösterime ulaştığını ortaya koydu.

İngiltere'deki iklim kampanyaları üzerine yapılan bir araştırma , Greenpeace UK ve Friends of the Earth gibi büyük STK'ların gönüllüleri harekete geçirmek, dilekçeleri yaymak ve ulusal seferberliğin kritik anlarında fon toplamak için Meta Reklamları nasıl kullandığını gösterdi.

Ve küresel çapta, sembolik vakalar mevcut. WWF'nin "Bir Kaplanı Evlat Edinin" kampanyası, duygusal hikaye anlatımını ve hedefli hedeflemeyi birleştirerek sembolik evlat edinmeleri ve koruma projelerine desteği artırdı. Yeni Zelanda AIDS Vakfı , " Prezervatifinizi Sevin " önleme kampanyasıyla ulaşılması zor kitlelere ulaştı ve erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler arasında yeni HIV vakalarında %12'lik bir azalmaya katkıda bulundu.

10 Ekim 2025'ten itibaren tüm bu deneyimler toplumsal sorunlar tanımına girecek ve Avrupa Birliği'ndeki Meta'da artık tekrarlanamayabilir.

Ücretli reklamların yasaklanması, kuruluşların sosyal medyada çevre, haklar veya halk sağlığı konularını artık tartışamayacağı anlamına gelmiyor. Organik içerikler mümkün olmaya devam edecek. Ancak son yıllardaki deneyimler, sponsorluk imkânı olmadan bu mesajların erişiminin önemli ölçüde azalacağını gösteriyor.

Ücretli reklamların yasaklanması, kuruluşların sosyal medyada çevre, haklar veya halk sağlığı konularını artık tartışamayacağı anlamına gelmiyor. Organik içerik yine de mümkün olacak.

Platformlar, özellikle "hassas" konulara değindiklerinde, paylaşımların organik görünürlüğünü zaten sınırlıyor. Sponsorluklar, çekirdek takipçilerinizin ötesine geçmenize, uzak ve çeşitli kitlelere ulaşmanıza ve kuruluşunuz veya davanızla aşina olmayan insanlarla etkileşim kurmanıza olanak tanır. Kaybedilecek olan şey, bu "seçici güçlendirme" yeteneğidir.

Üçüncü Sektör için kayıp sadece teknik değil, aynı zamanda stratejiktir. Bu, acil bir duruma hızlı müdahale etmelerini, bir seferberliği desteklemelerini veya kritik bir anda bir kampanyayı büyütmelerini sağlayan bir araca artık güvenememek anlamına geliyor.

Ücretli sosyal medya reklamlarının yasaklanması, birçok kuruluşu dijital iletişim stratejilerini yeniden düşünmeye zorlayacak. İlk tepki, topluluklarını güçlendirmek, algoritmanın onları daha az cezalandırdığı ve etkileşimin yüksek kaldığı çevrimiçi gruplar veya doğrudan katılım alanları kullanmak olabilir.

Birçok kuruluş, hedef kitleleriyle dış etkenlere maruz kalmadan doğrudan etkileşim kurmalarını sağlayan haber bültenleri ve web siteleri gibi tescilli araçların değerini yeniden keşfediyor. Diğer durumlarda ise, etkili kişiler, yerel topluluklar veya bağımsız medya kuruluşlarıyla iş birlikleri yoluyla görünürlük artırılabilir ve bu sayede mesajlar daha geniş ağlara iletilebilir.

Son olarak, bir diğer seçenek de sosyal iletişimi, dayanışma etkinlikleri veya ürünleri gibi ticari tanıtım kapsamına giren girişimlerle ilişkilendirmek ve böylece sosyal bir sorun olarak sınıflandırılmasını önlemektir.

Zorluk, Üçüncü Sektörü her zaman farklı kılan seferber edici güçten ödün vermeden, güçlü bir aracın kaybını yeni diller ve kanallar deneme fırsatına dönüştürmek olacaktır.

Snowscat'ın Unsplash'taki fotoğrafı

Etiketler:
• Kitle fonlaması
• Avrupa
• Kanunlar ve yönetmelikler