Sömürü, kirlilik... İspanya'da meyve ve sebzenin kitlesel üretiminin ardında ne yatıyor?

İlk bakışta, Güney İspanya'daki Almería'daki seralar tarımsal başarının bir örneği gibi görünüyor. 350 km²'den fazla plastik kaplı ürüne sahip bu bölge, Avrupa'da tüketilen meyve ve sebzelerin önemli bir kısmını üretiyor.

UFC-Que Choisir'de gazetecilik yapan ve olay yerinde incelemelerde bulunan Elsa Abdoun, Perşembe günü RMC'ye yaptığı açıklamada, "Üretim açısından çok büyük, uzaydan bile görülebiliyor, beyazla kaplı bir bölge görüyoruz - ama bu kar değil, plastik " ifadelerini kullandı.

Almería, Avrupa'nın en kurak bölgelerinden biri. Elsa Abdoun, "Meyve ve sebzeler, özellikle su açısından, üretimi en zorlu ürünlerdir. Almería, Avrupa'nın en kurak bölgelerinden biridir," diyerek bir paradoksa dikkat çekiyor.

Buna rağmen, bölge onlarca yıldır seralarla kaplı. Elli yıl önce, ilk çiftlikler bol miktarda yeraltı suyu kullanıyordu. Ancak gazeteci, "o kadar yayıldı ki, çok fazla su pompaladık," diyor.

İspanya, bu açığı kapatmak için pahalı ve enerji yoğun deniz suyu arıtma tesislerine yatırım yaptı. "Bu tesisler enerji maliyetleri ve CO₂ emisyonları açısından sorun teşkil ediyor ve sübvanse edilmeleri gerekiyor: Çok pahalılar," diye açıklıyor. Tüm bu çabalara rağmen, yerel halk için bile su hâlâ kıt.

Bu seraların diğer görünmeyen yüzü ise işçiler. "Bir STK raporuna göre, bunların %97'si Kuzey Afrika veya Sahra Altı Afrika'dan gelen göçmen işçiler," diyor gazeteci. Anlattığı koşullar endişe verici: yasal asgari ücretin altında ücretler, ödenmeyen fazla mesailer, mola yok ve bunaltıcı sıcak. "İşçilerin tişört giyip, koruma olmadan bakır sülfat püskürttüğünü gördüm. Yaklaşmaya çalıştım ama kaçtılar," diyor.

"İspanya, her yıl Fransa'ya ihraç ettiği 2 milyon ton meyve ve sebzeyle sıklıkla öne çıkar." Ancak Elsa Abdoun, daha fazla araştırma yapmamızı tavsiye ediyor. "Süpermarketlerde en düşük fiyata Fransız menşeli ürünleri tercih edersek, daha iyi olur mu?" diye soruyor. Aynı suistimallerin burada da yaşandığını iddia ediyor: güvencesiz işçiler, kirleten seralar, kirlenmiş su kaynakları... Gazeteci, "Parmakla işaret etmemiz gereken bir ülke değil, bir tarım sistemi," diye sonuca varıyor.