Klątwa czy błogosławieństwo? Atak Trumpa na Fed może się dla Holandii skończyć w obie strony.

Rezerwa Federalna, bank centralny Stanów Zjednoczonych, ustala stopy procentowe, które między innymi wpływają na koszt pożyczania pieniędzy przez konsumentów. W ten sposób organizacja stara się kontrolować inflację. Fed jest tradycyjnie instytucją niezależną, ale w ostatnich miesiącach Trump znacznie zwiększył presję.

Trump opowiada się za znaczną obniżką stóp procentowych, aby pobudzić gospodarkę USA, ale bank centralny jak dotąd stawia opór. W ostatnich miesiącach prezydent USA wielokrotnie atakował prezesa Rezerwy Federalnej (Fed) Jerome'a ​​Powella. Zwolnił również dyrektor Lisę Cook. Jego ataki zagrażają niezależności instytucji.

2. Kiedy mamy do czynienia z polityczną Rezerwą Federalną?

Ekonomiści twierdzą, że bank centralny o orientacji politycznej prowadzi politykę bardziej zgodną z panującymi interesami politycznymi niż z jego własnymi, niezależnymi celami. Rola Fed jest dwojaka: promowanie zatrudnienia i utrzymywanie stabilnych cen. Bank centralny o orientacji politycznej może stracić z oczu swoją rolę, co stwarza ryzyko dla gospodarki.

Trump od miesięcy naciskał na obniżenie stóp procentowych, częściowo po to, by umożliwić rządowi tańsze pożyczanie pieniędzy na inwestycje w gospodarkę krajową. Jednak Fed pozostawił stopy bez zmian w swojej ostatniej decyzji z lipca. Nowa decyzja spodziewana jest w przyszłą środę. Prezes Fed, Powell, wcześniej zasugerował możliwość obniżki stóp.

Według Rogiera Quaedvliega, ekonomisty z ABN Amro, trudno określić, w jakim stopniu Fed ma charakter polityczny. Stan gospodarki pozwala na uzasadnione argumenty za obniżką stóp procentowych, ich podwyżką lub po prostu utrzymaniem ich na stabilnym poziomie. „Jednak wyraźnie widać, że rozpoczął się atak na niezależność Fed” – mówi Quaedvlieg o działaniach Trumpa.

3. W jaki sposób Trump zagraża niezależności Rezerwy Federalnej?

Trump jest na dobrej drodze do zapewnienia sobie większości w siedmioosobowym zarządzie amerykańskiego banku centralnego. Niedawno zwolnił dyrektor Lisę Cook za rzekome oszustwa hipoteczne, po czym skierował sprawę do sądu.

Amerykański sędzia orzekł, że może pozostać na stanowisku, pod warunkiem że sprzeciwi się próbom prezydenta zmierzającym do jej usunięcia. Jej odejście otworzyłoby Trumpowi drogę do wyboru następcy. W takim przypadku czterech z siedmiu członków zostałoby wyznaczonych przez niego.

Co więcej, kadencja prezesa Rezerwy Federalnej USA Powella kończy się w maju przyszłego roku. Trump wolałby, żeby Powell odszedł wcześniej niż później. W zeszły weekend prezydent nominował trzech potencjalnych następców. Wcześniej podkreślał, że wybierze następcę, który popiera jego pomysły.

Komitet ds. stóp procentowych Rezerwy Federalnej, który ustala stopy procentowe, składa się z zarządu oraz pięciu regionalnych bankierów centralnych. Sukces Trumpa z większością w zarządzie nie jest zatem gwarantowany.

4. Jeśli Trumpowi uda się obniżyć stopy procentowe, jakie będą tego konsekwencje dla USA?

Obniżka stóp procentowych mogłaby między innymi doprowadzić do wzrostu inflacji. Trump chce utrzymać obecną stopę procentową na poziomie 4,25%. Znacznie obniżyć stopę do 4,5%. W takim przypadku pożyczanie pieniędzy staje się tańsze, a oszczędzanie mniej atrakcyjne, co stymuluje wydatki. Ten zwiększony popyt podniesie ceny, podczas gdy Stany Zjednoczone już spodziewają się wzrostu inflacji z powodu ceł importowych Trumpa.

„Jeśli Fed będzie wahał się przed podjęciem działań z powodu rosnącej inflacji, będącej wynikiem presji politycznej, może dojść do sytuacji podobnej do tej w Turcji” – mówi Carsten Brzeski, główny ekonomista ING w Niemczech. Oficjalne dane pokazały, że inflacja w Turcji osiągnęła w zeszłym miesiącu 33% rok do roku.

Pożądana przez Trumpa obniżka stóp procentowych może również zmniejszyć atrakcyjność kraju dla inwestorów, którzy ryzykują utratę zaufania. Wyższa inflacja prowadzi do osłabienia dolara amerykańskiego, podczas gdy inwestorzy korzystają ze stabilnej waluty. „To niszczy zaufanie do instytucji, które gromadziliśmy przez dekady” – mówi Brzeski.

5. Jakie konsekwencje może to mieć dla Holandii?

Atak Trumpa na niezależność Rezerwy Federalnej może również wpłynąć na Holandię. Może to osłabić rynki akcji i utrudnić eksport do USA. Wraz z wyższą inflacją w USA, euro umocni się względem dolara, co spowoduje wzrost cen holenderskich produktów w USA.

Ale konsekwencje nie muszą być aż tak złe, uważa Brzeski. „Kiedy inwestorzy opuszczają Stany Zjednoczone, pytanie brzmi, dokąd się udadzą”. Uważa, że ​​Europa może być „świetną alternatywą”, prowadzącą do wzrostu przepływów kapitału, nowych miejsc pracy, wzrostu inwestycji i potencjalnie wzrostu rynków akcji.

6. Jakie jest prawdopodobieństwo, że Fed faktycznie utraci niezależność?

„Jeśli tak się stanie, będzie to katastrofalny scenariusz, ale szanse są nikłe” – mówi ekonomista ABN AMRO, Quaedvlieg. Kluczowym momentem, jak twierdzi, będzie luty przyszłego roku, kiedy nastąpi rotacja czterech regionalnych członków komitetu ds. stóp procentowych. Kluczowy jest również wynik sprawy Cooka.

Choć to bardzo nietypowe, Powell mógłby zachować miejsce w zarządzie Rezerwy Federalnej po zakończeniu kadencji. To uniemożliwiłoby Trumpowi mianowanie kogokolwiek. „Możliwe, że Powell wybrałby tę opcję, gdyby Fed był wówczas pod silną presją” – uważa Quaedvlieg.

Brzeski, który również przyznaje, że sprawy mogą pójść źle, dostrzega, że ​​zazwyczaj dzieje się odwrotnie. „Nie jest powiedziane, że przewodniczący wyznaczony przez Trumpa zawsze będzie wykonywał jego polecenia. W końcu Powell również został wyznaczony przez Trumpa w 2017 roku”.

Poniższy film pokazuje więcej na temat góry długu USA: