Domy społecznościowe i lekarze rodzinni, centra otwarte 24 godziny na dobę

Wszyscy lekarze dołączający do krajowego systemu opieki zdrowotnej od 2025 roku będą mieli podwójny obowiązek: praktykowania opieki nad pacjentami oraz pracy w systemie godzinowym, przydzielonym przez właściwy organ ds. zdrowia, w ośrodkach społecznych połączonych ze szpitalami i klinikami. Zniesiona zostanie również dawna koncepcja lekarzy dyżurnych, a na jej miejsce zostanie wprowadzony całodobowy system opieki środowiskowej.

Celem jest odciążenie szpitali z konieczności posiadania „białych kodów”, co będzie łatwo możliwe dzięki dobrze wyposażonym placówkom w okolicy. Opieka będzie świadczona nieprzerwanie, w nocy i w weekendy, a także w ciągu dnia i w dni powszednie.

Minister zdrowia Orazio Schillaci zawsze popierał to podejście, a reforma poczyniła kolejny krok naprzód. Wytyczne określające zasady funkcjonowania ośrodków społecznych, struktur, które zreformują medycynę środowiskową, zostały zatwierdzone przez Konferencję Regionów 9 września. Teraz od regionów będzie zależało, czy uda się je faktycznie wdrożyć, zwłaszcza biorąc pod uwagę trudności w rekrutacji nowych lekarzy do tego zawodu wśród rosnącej liczby młodych ludzi.

Zasadniczo będą istniały dwa punkty odniesienia: centra i szprychy. W domach społecznościowych model „centrum i szprychy” identyfikuje placówkę centralną jako ośrodek odniesienia dla bardziej złożonych usług opieki zdrowotnej i ciągłości opieki, z całodobową opieką medyczną. Placówki centralne to z kolei mniejsze, bardziej rozległe ośrodki podstawowej opieki zdrowotnej, oferujące podstawowe usługi i pełniące funkcję punktu kontaktowego między obywatelem a systemem opieki zdrowotnej, łącząc się z centrami w przypadku bardziej złożonych przypadków.

Lekarze będą dostępni 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu w centrach i 12 godzin na dobę, 6 dni w tygodniu w szprychach. Godzinne działania obejmują wizyty ambulatoryjne w przypadku potrzeb nie podlegających odroczeniu, zespołowe zarządzanie chorobami przewlekłymi i zespołem słabości, interwencje w zakresie zdrowia publicznego i promocji zdrowia, wstępne badania diagnostyczne oraz pomoc dla turystów, studentów spoza miasta i osób spoza miasta.

Placówki zostaną wyposażone w aparaty EKG, ultrasonografy, sprzęt do szybkich badań, dostęp do baz danych klinicznych oraz urządzenia do telekonsultacji i telemedycyny.

Kluczową rolę odgrywa również opieka nad pacjentami przewlekle chorymi i osłabionymi, we współpracy z pielęgniarkami i specjalistami. Planowane jest również zaangażowanie w działania profilaktyczne i edukację zdrowotną: kampanie szczepień, promocja zdrowego stylu życia oraz interwencje dla grup ryzyka, w tym poprzez stratyfikację populacji według potrzeb i proaktywną medycynę.