Jolanta Sobierańska-Grenda: Achter de deuren van het ziekenhuis, wanneer ziekte toeslaat, stopt de politiek

• Een van de prioriteiten van minister Jolanta Sobierańska-Grenda is de digitalisering van het systeem, inclusief de implementatie van universele e-registratie om de toegang van patiënten tot diensten te vergemakkelijken.
• De minister-president kondigt de samenvoeging van ziekenhuizen en een regionaal samenwerkingsmodel aan om de volksgezondheid te beschermen.
• Hij benadrukt dat het systeem momenteel verward en chaotisch is en dat de patiënt er verloren in raakt, waardoor coördinatie en ordening van activiteiten noodzakelijk is.
• Hij wil het gezondheidsbeleid voeren in een apolitieke geest, waarbij de nadruk ligt op preventie, educatie en hervormingen op de lange termijn, los van partijgrenzen.

Jolanta Sobierańska-Grenda, manager en advocaat uit Pommeren, verving eind juli Izabela Leszczyna in haar functie. Bij de aankondiging van de wisseling benadrukte premier Donald Tusk de depolitisering van het ministerie die hiermee gepaard gaat. "De komende dagen zal het ministerie uitsluitend in handen zijn van specialisten die het gehele zorgstelsel beheren", kondigde hij aan.

Het Poolse persbureau PAP is het eerste nieuwsmedium dat een interview met Jolanta Sobierańska-Grenda heeft ontvangen sinds haar aantreden als minister van Volksgezondheid. De minister beantwoordt vragen zoals welke gevolgen haar werk zal hebben voor de regering aan het einde van haar ambtstermijn en hoe de apolitieke minister de Sejm ervan zal overtuigen haar projecten te steunen.

PAP: Hoe is de huidige situatie in de gezondheidszorg? Gaat die failliet, zoals de oppositie beweert?

Jolanta Sobierańska-Grenda, minister van Volksgezondheid: Laten we niet overdrijven, laten we het een kans geven, hoewel er natuurlijk nog veel te doen is. De minister van Financiën heeft de financiering van de gezondheidszorg met bijna 26 miljard PLN verhoogd in de begroting voor volgend jaar, maar als we het wetsvoorstel willen doorvoeren dat de salarissen van zorgmedewerkers op het huidige niveau verhoogt, hebben we nog meer geld nodig.

PAP: U staat nu al meer dan een maand aan het hoofd van het ministerie van Volksgezondheid. Wat zullen de veranderingen in het gezondheidsbeleid inhouden na de personeelswisseling?

Ik geloof in regio's.

PAP: Wat betekent dat?

Het zorgstelsel zou er baat bij hebben als alle deelnemers zich zouden buigen over de organisatie ervan, rekening houdend met de kaarten van de zorgdiensten, oftewel wat patiënten daadwerkelijk nodig hebben op lokaal niveau. Dit is precies wat we in Pommeren hebben bereikt.

PAP: Wat vereiste deze consensus in de regio?

Een paar jaar geleden hebben we met alle ziekenhuiseigenaren, lokale overheden en vakbonden, het Nationaal Gezondheidsfonds (NFZ) en de provincie om tafel gezeten om prioriteiten te stellen die belangrijk zijn voor patiënten in onze regio. Want in het debat over de gezondheidszorg praten we zelden serieus over patiënten.

Ik kwam bij het ministerie met het idee om een ​​soortgelijk samenwerkingsmodel op te zetten.

Vanuit het perspectief van de afgelopen weken bij het ministerie van Volksgezondheid zie ik dat mensen hier ontzettend veel fantastische dingen doen. Maar we kunnen er nog steeds niet over praten; we lijden vaak aan een aandoening die ons doet klagen over hoe hopeloos deze sector is, dat er niets aan te veranderen valt.

PAP: Wat is uw plan voor de gezondheidszorg?

Ik wil de samenwerking tussen de individuele deelnemers goed coördineren, ze uit hun isolement halen, dat wil zeggen, ze losmaken van de gedachte dat we alleen naar onze eigen taak kijken en niet inzien dat een ander baat zou kunnen hebben bij onze acties.

Ik hoop dat mijn collega's en ik een platform kunnen creëren voor open gesprekken over gezondheid, en tegelijkertijd problemen kunnen aanpakken. Het systeem is verwarrend en chaotisch, en patiënten voelen zich er verloren in. Dit was mijn eerste gedachte.

PAP: De ambtstermijn van de regering eindigt in het najaar van 2027. Welke gevolgen zouden patiënten tegen die tijd voelen?

De premier en de ministerraad hebben de prioriteiten geïdentificeerd waaraan we willen werken.

Een daarvan is digitalisering in de zorg. Er is op dit gebied al veel bereikt, maar er staat nog veel meer op stapel. Momenteel wordt in de Sejm een ​​wetsvoorstel over e-registratie behandeld, dat het voor patiënten over twee jaar praktisch en universeel gemakkelijker moet maken om snel een afspraak te maken.

Ik wil echter niet alleen over gezondheid nadenken vanuit het perspectief van hoe lang ik hier zal zijn, maar ook vanuit het perspectief van keuzes. Deze aanpak maakt het moeilijk om moeilijke beslissingen te nemen.

Naast dit project zijn er tal van digitaliseringsinitiatieven gaande in het e-Health Center. Vandaar de benoeming van Tomasz Maciejewski tot viceminister van Volksgezondheid, die verantwoordelijk zal zijn voor dit hele gebied.

De volgende prioriteit is het voortzetten van de ziekenhuishervorming. Daarom ben ik blij dat president Karol Nawrocki de wet heeft ondertekend. Dit is mijn interpretatie van apolitiekheid: laten we samen proberen iets aan dit systeem te doen.

Ik heb ook geen geheim gemaakt van mijn vreugde dat professor Piotr Czauderna, die ik al jaren ken, adviseur is van de president. We hebben in Pommeren gewerkt en samen laten zien dat er iets gedaan kan worden voor de gezondheidszorg over de hele linie.

PAP: Wat verandert er met deze hervorming en hoe?

De wet geeft ziekenhuizen de mogelijkheid – niet de verplichting – om te consolideren op basis van regionale behoeften. We zullen ernaar streven dergelijke veranderingen te stimuleren. Binnenkort komt er een programma van het Medisch Fonds – we zullen een miljard zloty vrijmaken om de ziekenhuisinfrastructuur aan te passen aan de demografische behoeften, inclusief het herprofileren van bedden.

Uit mijn ontmoetingen met zowel de Vereniging van Poolse Provincies als de Vereniging van Poolse Provincies blijkt dat zij geïnteresseerd zijn in hervormingen. Dit geldt met name gezien de concrete voorbeelden in verschillende delen van het land die aantonen dat consolidatie de situatie van de instellingen, en daarmee ook van de patiënten, verbetert. Dit geldt ook voor Pommeren, waar we inderdaad de meeste consolidatie hebben doorgevoerd.

Deze goede voorbeelden willen we in het project ‘Gezond ziekenhuis, veilige patiënt’ gebruiken om te laten zien wat en hoe er binnen de hervorming gerealiseerd kan worden.

PAP: Wanneer zullen we de effecten van de hervorming zien?

Binnen drie tot vijf jaar zullen ziekenhuizen na consolidatie financieel stabiel worden en diensten kunnen aanbieden die patiënten in een bepaalde regio daadwerkelijk nodig hebben.

PAP: En wat zijn uw andere prioriteiten?

We werken verder aan de aanpassing van de Wet publieke gezondheid en de uitvoering van het Nationaal Programma Gezondheid (NPZ). Daaraan willen we het project ‘Gezond Hart, Gezond Brein’ toevoegen, dat zich richt op de preventie van hart- en vaatziekten en neurologische aandoeningen.

We werken ook aan het organiseren van preventieve en educatieve programma's die verder reiken dan de ziekenhuismuren. We zullen ze dicht bij de mensen implementeren, bijvoorbeeld in winkelcentra.

Viceminister Katarzyna Kęcka, die een uitstekend inzicht heeft in kwesties op het gebied van volksgezondheid, wordt verantwoordelijk voor het Nationale Gezondheidsfonds.

PAP: U noemde het apolitieke karakter van uw kabinet, iets wat de premier benadrukte tijdens de regeringswisseling. Het loskoppelen van de gezondheidszorg van partijgebondenheid klinkt misschien aantrekkelijk voor patiënten, maar hoe vindt u zonder politieke basis steun in de Sejm voor meer uitdagende projecten?

Europese voorbeelden, zoals Denemarken en Nederland, laten zien dat een apolitieke benadering van gezondheid en langetermijnstrategieën de beste resultaten opleveren.

Apolitiek zijn was voor mij eigenlijk een voorwaarde om deze missie te kunnen ondernemen. Ik ben namelijk geen politicus en ik wilde toestemming hebben om gezondheid op te bouwen op basis van verschillende opties, zonder politiek.

Deze aanpak garandeert een open houding om goede ideeën te bespreken met iedereen die ze heeft. Politici aarzelen soms om met diverse partijen in gesprek te gaan. Ik heb die aarzeling vandaag niet.

Politiek bevordert geen effectief management. En bovenal hebben patiënten uiteenlopende politieke opvattingen. Buiten de ziekenhuismuren, wanneer ziekte toeslaat, een gezondheids- of levensbedreigende situatie ontstaat, houdt de politiek op.

Bovendien ken ik talloze voorbeelden uit diverse regio's waar regeringen erin geslaagd zijn een coalitie voor gezondheid te smeden die politieke verdeeldheid overstijgt. Mijn aanpak staat dan ook niet los van wat er al op veel plaatsen gebeurt.

Ik wil dat de gezondheidszorg in Polen als verdediging wordt behandeld, als prioriteit en buiten de meest verhitte politieke debatten wordt gehouden. Ik ben blij dat mijn collega's ook in apolitieke gezondheidszorg geloven en met mij dit gebouw zijn binnengekomen. Ik bewonder het team dat achter me staat – deze mensen willen echt actie ondernemen. Laten we ze een kans geven.

PAP: En kunt u de minister van Financiën ervan overtuigen het systeem meer te subsidiëren? Deskundigen twijfelen er niet aan dat het Nationaal Fonds voor de Gezondheidszorg steeds meer budgetsubsidies nodig zal hebben.

Ik denk dat als ik aantoon hoe ik dit geld verstandig en rationeel wil besteden, de minister van Financiën en de Kamerleden het daarmee eens zullen zijn. Ik bespreek echter liever concrete situaties en cijfers dan dat ik me over 'wat als'-scenario's buig.

Ik ben hier niet om beloftes te doen, maar om zoveel mogelijk te doen. Tijdens ons eerste gesprek zei de premier tegen me: laten we zoveel mogelijk doen op het gebied van gezondheid, ten behoeve van de Polen. En dat is precies wat ik heb gedaan.

PAP: Premier Tusk zei onlangs dat het uw taak is om de gezondheidszorg voor te bereiden op de moeilijke maanden die voor ons liggen. Waarop bent u van plan het systeem voor te bereiden en hoe?

De gebeurtenissen van de nacht van 10 september dwingen ons allemaal om te evalueren wat we kunnen verbeteren en om onze paraatheid voortdurend te evalueren. Het Ministerie van Volksgezondheid heeft programma's ontwikkeld voor efficiënte evacuatie en patiëntenbescherming.

Laten we echter niet vergeten dat volgens de regelgeving van 2023 de belangrijkste defensiegerelateerde taken bij de woiwodschappen liggen en gebaseerd zijn op samenwerking met lokale overheden en zorgverleners. Het ministerie van Volksgezondheid werkt echter nauw samen met het ministerie van Defensie om zorgverleners voor te bereiden. Dinsdagavond motiveert ons om onze inspanningen verder te intensiveren, in voortdurende samenwerking met het ministerie van Defensie.

Het is ook een uitdaging die te maken heeft met de financiering van de zorg; we kunnen dit onderwerp niet vermijden. En dat ben ik ook niet van plan. Mijn ervaring met het managen van grote ziekenhuizen en grote bedrijven geeft me het vertrouwen dat ik voorbereid ben op crisissituaties en kan omgaan met dynamisch veranderende omstandigheden.

Het zal voor mij ook belangrijk zijn om de situatie in de gezondheidszorg te kalmeren en de belangen van alle partijen te verzoenen. Ik denk dat we patiënten vandaag de dag te veel in beslag nemen en hen zorgen baren.

PAP: Zorgmanagement betekent kiezen voor specifieke richtingen en oplossingen. Moeten we bijvoorbeeld de zorgpremies verhogen of verlagen? Moeten we ziekenhuizen privatiseren of het systeem ertegen beschermen?

Ik ga nu niet in op de zorgpremies; daar komt veel te veel politiek bij kijken. Hoewel we natuurlijk graag meer middelen in het systeem zouden hebben.

Maar ik ben blij dat je naar privatisering vraagt. Ik heb tot nu toe nog geen enkel ziekenhuis geprivatiseerd. En het is niet mijn missie of taak om ziekenhuizen in Polen te privatiseren. Hoe beter de publieke gezondheidszorg functioneert, hoe minder taken privéziekenhuizen hoeven uit te voeren. Deze kunnen, en zijn soms, een goede aanvulling op het publieke systeem.

Kijk maar naar wat er in het woiwodschap Pommeren gebeurt: we hebben vrijwel geen privéklinieken. Ik begrijp echter dat de zorgen van sommigen voortkomen uit de conceptuele verwarring rond de transformatie van openbare gezondheidscentra (SPZOZ's) naar bedrijven, wat in ons land algemeen als privatisering wordt beschouwd.

Dit is oneerlijk, want al deze commerciële bedrijven zijn voor 100% eigendom van lokale overheden en zijn dus nog steeds overheidsbedrijven. En patiënten maken zich niet druk om de rechtsvorm van het ziekenhuis waar ze mee te maken hebben. Ze willen gewoon goede service, gefinancierd door het Nationaal Zorgfonds.

We kunnen de aanstaande hervorming van het ziekenhuiswezen niet reduceren tot een discussie over eigendomsoverdracht, omdat de wet het verkrijgen van herstructureringssteun niet afhankelijk stelt van wijzigingen in de rechtsvorm.

PAP: Maar een beroep doen op privatisering raakt altijd een deel van de samenleving en als minister van Volksgezondheid zult u, net als uw voorgangers, waarschijnlijk dergelijke angsten bij patiënten moeten wegnemen.

Ik heb mijn hele professionele leven besteed aan het ontwapenen van dergelijke angsten, en ik weet dat ze natuurlijk zijn. Elke verandering gaat gepaard met weerstand, schok en de behoefte om de verandering emotioneel te accepteren.

Ik ben ook al lange tijd trainer in verandermanagement en geef les over dit onderwerp aan universiteiten. Daardoor begrijp ik waarom mensen reageren zoals ze doen en waarom deze verandering zo moeilijk voor ons is. Betrouwbare communicatie is essentieel.

Het richt zich niet alleen op patiënten, maar ook op ziekenhuismedewerkers. Zij vrezen dat consolidatie banenverlies, functiehervorming en organisatorische veranderingen met zich mee zal brengen. Onnodig, want weinig sectoren hebben zoveel werknemers nodig als de gezondheidszorg – we hebben juist artsen, verpleegkundigen en gekwalificeerde ziekenhuismedewerkers nodig.

PAP: Toen de premier uw benoeming aankondigde, zei hij ook dat uw werk gericht zou zijn op het verbeteren van de situatie van patiënten, niet van artsen. Is dit een teken van veranderingen in het systeem van salarisverhogingen in de gezondheidszorg?

Het is het beste om de premier te vragen wat hij bedoelde. De voorbeelden van salarissen die openbaar werden gemaakt, riepen echter zeker emoties op in de samenleving.

De meeste vertegenwoordigers van verschillende beroepsgroepen die bij het ministerie van Volksgezondheid aankloppen voor overleg, geven aan dat de wet op het minimumloon in de zorg moet worden aangepast. De uitdaging is om een ​​gemeenschappelijke deler te vinden voor deze veranderingen. En dat is precies wat er moet gebeuren.

Auteursrechtelijk beschermd materiaal: de regels voor herdruk staan ​​vermeld in de regelgeving .