Klaver in gazon bestrijden: moet je dat wel willen?

Het is een veel gestelde vraag: hoe kan ik klaver in mijn gazon bestrijden? De vraag is misschien ook wel: moet je klaver wel wíllen bestrijden in je gazon? Deze planten voegen namelijk ontzettend veel leven (en voeding) toe aan een gazon met gras. We vertellen je er meer over, en als je het toch wilt verwijderen, laten we je gifvrije methoden zien en vertellen we je wat je beter kunt laten.

Als je een zeer strak gazon met kort gras wilt, dan past klaver daar misschien inderdaad niet goed tussen. Ambieer je meer dan een biljartlaken, dan is klaver zeker niet slecht voor je grasmat en kun je het ook gemakkelijk bijwerken als dat nodig is.

Klaversoorten, zoals rode- of witte klaver, hebben speciale wortelknolletjes waarmee ze stikstof uit de lucht binden. Dit hebben ze nodig om goed te kunnen groeien en daarmee bemesten ze indirect ook je gras. Eigenlijk zijn de plantjes bezig met bodemverbetering. Bovendien maken ze het gazon sterker, doordat de wortels van klaver diep de grond in gaan, in tegenstelling tot meeste grassen.

Klaver heeft meerdere voordelen voor je gazon. We noemen er een aantal:

Ten eerste zijn klaversoorten ontzettend goed voor de biodiversiteit in de tuin. Een goede biodiversiteit, zorgt voor een sterke tuin. Zo krijgen bijvoorbeeld plaagdieren minder kans en worden alle bloemen en groenten goed bestoven.
Doordat klaver diepe wortels maakt, versterkt het je bodem. De voedingsstoffen die klaver bindt, komen uiteindelijk ook in je bodem terecht wat ook je andere planten helpt. Rode klaver werd om deze reden vaak als groenbemester gezaaid.
Klaverbloemen zijn eigenlijk ontzettend mooi en geven kleur aan je gazon, waardoor het geheel vriendelijker oogt.

Elke plant vertelt je iets over de staat van jouw bodem. Klaver groeit vaak waar het ontbreekt aan stikstof en waar het vocht ‘gemiddeld’ is. Doordat ze stikstof binden, wordt dit toegevoegd aan de bodem. Op den duur zal klaver dan ook vanzelf verdwijnen, omdat de bodem dan niet meer geschikt is. Eerlijkheidshalve moet gezegd worden dat dit wel even kan duren.

Als je er toch voor kiest om klaver te willen verwijderen, of het in toom wilt houden, dan kun je op deze manieren de klaver op een duurzame manier verwijderen:

Klaver uitsteken is een prima manier om hem in toom te houden. Ze vormen wel lange wortels, dus het kan zijn dat ze nog een aantal keer proberen op te komen. Door ze consequent weg te halen, zullen de plantjes het opgeven.
Staat er al veel klaver en wil je ervan af? Dan kun je die stukken ook consequent blijven maaien, in combinatie met voldoende water geven. Gras zal het dan waarschijnlijk ‘winnen’ van de klaver.

Klaver verspreidt zich op allerlei manieren en het is niet te voorkomen dat zaadjes een keer op jouw strakke gazon terecht komen. Wil je er ondanks de positieve kanten toch van klaver af? Dan kun je deze methoden toepassen:

Inspecteer je gazon op klaver. Als je jonge plantjes ziet, kun je deze direct met de hand verwijderen. Zo voorkom je dat ze hun diepe wortels maken, wat ze lastiger te verwijderen maakt.
Maak een bloemenweide, waar klaver een nuttig onderdeel van is.
Omarm een (deels) wilder gazon, door minder te maaien en bloemen meer kans te geven. Door een deel hoog te laten groeien, valt het ook minder op als klaver op de gemaaide delen nog wel staat.

Met allerlei onnatuurlijke manieren wordt klaver vaak bestreden in gazons. Hoewel dit vaak onschuldig lijkt, kan het een groots effect hebben op je tuin en klaver juist in de hand werken. We geven je een aantal voorbeelden.

Wil je écht geen klaver in je gazon? Dan wordt weleens aangeraden om voeding te geven met veel stikstof. Als de hoeveelheid stikstof ’te hoog’ is voor klaver, zal ze zich daar ook niet vestigen. Het toevoegen van stikstofrijke mest kan klaver wellicht voorkomen, maar door zo’n enorme afgifte zal je gras ontzettend hard groeien en kunnen andere planten die ook van stikstof houden het erg naar hun zin krijgen: denk bijvoorbeeld aan brandnetels en bramen.

Door het toevoegen van stikstof aan je gazon, kunnen ook je andere planten hiermee te maken krijgen. Het gevolg daarvan kan zijn dat ze heel veel blad ontwikkelen, maar weinig bloemen. Zeker als je graag een (inheemse) bloemenweide of eenjarige bloemen wilt zaaien is het geven van stikstofrijke mest funest.

Het toevoegen van kalk past de zuurgraad aan van je bodem. Dit zou kunnen helpen om klaver aan te pakken (hoewel het een erg sterke plant is), maar verstoort ook je bodem en andere planten die de plotse verandering niet goed aankunnen.

Daarnaast zullen bodemdiertjes het niet op prijs stellen als de boel ineens verandert en kunnen daardoor afnemen. Deze dieren zijn namelijk onmisbaar om je bodem luchtig te houden, voeding en mineralen te verspreiden en helpen je bij het bestrijden van de soms ongewenste insectenlarven zoals emelten en engerlingen.

Mocht je overwegen om chemicaliën of gif te gebruiken: dit is slecht voor klaver, gras én al het dierlijk leven in de tuin (en ook voor de mens). Meeste gifstoffen doden de plant aan de oppervlakte, maar de niet de wortels. Het gevolg is dat het gras rond de klaver waarschijnlijk zal wegkwijnen, maar de klaver gewoon weer opkomt doordat hij gemakkelijk nieuwe scheuten aanmaakt vanuit zijn lange wortels.

Het effect daarnaast is dat de bodem eronder wordt ‘gereset’ en bovendien lang giftig blijft voor plant en dier. De bodemkwaliteit gaat achteruit, waardoor je juist een plek creëert waar klaver prima kan gedijen, maar ook planten als heermoes vinden ‘slechte’ grond fantastisch.

Sterker nog, steeds vaker worden gazons van gras vervangen door een gazon van (micro)klaver, omdat deze een hele sterke mat vormen, goed zonder vocht kunnen en bovendien bloeien: dit is fijn voor het oog en hongerige bestuivers.