Investeren in groene stroom stuk minder aantrekkelijk: 'Verdienmodel onder druk'

Er wordt op sommige momenten zo veel groene stroom opgewekt, dat er geen geld mee verdiend kan worden. De stroom kan dan namelijk niet afgevoerd worden naar het net, dat nog niet berekend is op zulke grote hoeveelheden stroom. "De businesscase staat onder druk", zegt zonneparkeneigenaar Roemer.

Op sommige momenten kost het zelfs geld om stroom af te leveren. 2025 is nu al een recordjaar als het gaat om de hoeveelheid uren met een negatieve stroomprijs. Het aantal uren waarop het geld kost om stroom aan het net te leveren staat vandaag op 468 (heel 2024: 458 uur).

Hierdoor is het voor ondernemers steeds vaker de goedkopere optie hun parken uit te schakelen als de zon schijnt of de wind waait, omdat ze dat niet hoeven te betalen voor het terugleveren van stroom. "Bij maximale productie is het product is niets waard", zegt energie-expert Martien Visser, voormalig lector aan de Hanzehogeschool Groningen.

Ook ondernemer Roemer zet zijn parken weleens uit. In zijn zonnepark in Klarenbeek liggen ruim 40.000 zonnepanelen, waarmee zo'n 8000 huishoudens van stroom kunnen worden voorzien. Ook heeft hij in Apeldoorn een kleiner park in samenwerking met de gemeente.

Maar Roemer ziet zijn verdienmodel onder druk staan. Iets wat hij absoluut niet had verwacht toen hij het park in Klarenbeek in 2021 opende. Hij zegt dat hij veel verdiend heeft tijdens de energiecrisis die ontstond na de inval van Rusland in Oekraïne. Dat zorgde voor vet op de botten.

Dat vet verdwijnt nu weer. Want naast de gestegen uitgaven aan hogere verzekeringspremies (vanwege koperdiefstal), inflatie en aansluitkosten op het stroomnet, zorgt de negatieve stroomprijs ervoor dat het niet loont om te investeren in groene stroom.

"De impasse is groot", zegt energie-expert Visser. Hij zegt dat er op dit moment weinig parken gebouwd worden. Dit komt volgens hem ook doordat netbeheerders 'nee' zeggen tegen ondernemers omdat er simpelweg geen ruimte is op het volle stroomnet

En dan te bedenken dat de Nederlandse ambities op het gebied van groene stroom groot zijn. Hoewel er de afgelopen jaren flinke stappen zijn gezet, wordt het gezamenlijk doel van dertig regio's om over vijf jaar 55 terawattuur (TWh) aan hernieuwbare energie op te wekken niet gehaald. De verwachting is dat in 2030 wel tenminste 35 TWh aan duurzame elektriciteit wordt opgewekt.

"De behoefte aan groene stroom is groot", zegt Roemer. Hij benadrukt dat er wat moet gebeuren. Zeker omdat de vraag naar energie alleen maar groter wordt.

Visser sluit zich hierbij aan en komt met een paar mogelijke oplossingen. Volgens hem is het van belang dat vraag en aanbod beter op elkaar worden afgestemd. Dat de vraag op een zonnige of winderige dag hoger is.

Bovendien kunnen volgens hem grote slagen worden gemaakt wat betreft de opslag van stroom. Want als het niet waait of de zon niet schijnt, wordt er door bedrijven en huishoudens natuurlijk ook stroom verbruikt. Visser denkt aan de opslag in grootschalige batterijen. Ook noemt hij het omzetten van duurzame elektriciteit in groene waterstof.

Roemer ziet graag dat er ook nog aan de subsidieknop wordt gedraaid. Hij vindt dat er nu geen rekening wordt gehouden met zonneparken die nu een deel van de tijd uit staan.

Ondertussen zit ook netbeheerder Tennet niet stil. Na jaren voorbereiding begint de beheerder van het Nederlandse hoogspanningsnet vandaag in Zeeland met het boren in de Deltawerken, zodat stroomkabels kunnen worden aangelegd voor windparken op zee. Er worden meerdere verbindingen van 2 gigawatt aangelegd. Dat is veel meer capaciteit dan nu gebruikt wordt voor windparken op zee.

Gaat de stroomprijs voor de consument door dit alles ook omhoog of juist omlaag? Visser verwacht van niet. "De gemiddelde prijs zal niet dalen, maar wel meer fluctueren. Op het ene moment is stroom goedkoop en op het andere moment een stuk duurder."

Inwoners van Schiermonnikoog zijn niet blij met plannen om een stroomkabel in beschermd Waddengebied aan te leggen: