Superman heeft een probleem – en dat is niet het commentaar van de film op immigratie

Superman zit in de problemen.
Ik bedoel, dat is tenminste als we de introductietitels van de nieuwe Superman- aflevering serieus nemen. Want om ze te vertrouwen, staat hij voor een heleboel problemen.
Allereerst is het inmiddels drie decennia geleden dat een buitenaardse baby met de naam Kal-El op planeet Aarde landde, drie jaar geleden dat Superman (David Corenswet) zichzelf aan de wereld liet zien en er zijn nog een heleboel andere statistieken die je maar moeilijk kunt onthouden.
Kortom, wat je moet weten is dat een slechterik genaamd de Hamer van Boravia – die, zo lijkt het, een fictief, oorlogszuchtig en vaag Oost-Europees klinkend land vertegenwoordigt – zojuist de lieve oude Metropolis heeft aangevallen. Maar het ergste van alles is dat hij Supes zojuist zijn allereerste L heeft gegeven, waardoor hij met een ernstig geval van gebroken ribben helemaal naar zijn arctische fort van eenzaamheid is geslagen.
Dat is allemaal een slechte ochtend voor onze held. Maar er zijn meer dingen die onze gemaskerde kruisvaarder in gevaar brengen, en die gebeuren niet allemaal op het scherm.
Zoals talloze reboots van de afgelopen decennia bewijzen, is het een lastige kwestie om deze man goed neer te zetten. En daarom zal elke manier om een van de bekendste en meest controversiële personages in het moderne popcultuurpantheon te omschrijven ongetwijfeld tot zeer uiteenlopende meningen leiden over wat Superman nu echt super maakt.
Zo is er bijvoorbeeld de laatste jaren (op zijn best) sprake van een wisselvallige ontwikkeling voor misschien wel het populairste superheldenpersonage aller tijden. De serie wisselt af tussen Smallville -series voor op het kleine scherm, vervloekte en geannuleerde Nicolas Cage-franchises, Brightburn -hervertellingen van Superman als slechterik, en zelfs de helaas grimmige Man of Steel -series, waarin de vrolijke supermens verandert in een sociopaat met kernbommen in zijn ogen.
Laat een publiek peilen en elk van deze uitspraken zou gelabeld kunnen worden als karaktermoord of broodnodige karakterverjonging. (Oké, misschien niet die van Nicolas Cage.)
Het is duidelijk dat regisseur James Gunn deze contrasterende argumenten in zijn achterhoofd had toen hij besloot welke versie van Superman hij op het scherm zou brengen: of de gekwelde, uiterst menselijke en feilbare man uit DC's recente films, of de Jezus-achtige, campy redder die Christopher Reeve vertolkte in de klassieker uit 1978.
Proberen een evenwicht te vinden tussen cartoon en realismeZijn oplossing is simpel: doe beide. Maak Superman tot het knuffelbare, ongecompliceerde toonbeeld van waarheid, rechtvaardigheid en de Amerikaanse manier van leven. Maar maak de relatie tussen hem en zijn geadopteerde thuisland ook ingewikkelder met een politiek heet hangijzer – eentje die nu, zoals te verwachten, de ronde doet in de verontwaardigde media.
Als we alleen naar de cape kijken, neigt Gunn duidelijk naar het eerste typeringsbeeld: zijn Superman zit vol met cartoonachtige (en toegegeven, ze zien er behoorlijk duur uit) kostuums die niet zouden misstaan op het verjaardagsfeestje van X Æ A-XII Musk.

Naast de inmiddels heringevoerde — en zeer controversiële — rode zwembroek van Superman zelf, is er ook het hilarisch lelijke komkapsel van Nathan Fillions Green Lantern, het komische gekrijs van Isabela Merceds Hawkgirl en de op de een of andere manier nog steeds coole zwarte "T" op het fronsende gezicht van Mr. Terrific (Edi Gathegi).
Maar kijk eens ergens anders, en Gunn speelt een ander spel – een spel dat de franchise zelf in de problemen brengt, als we Fox News mogen geloven. In een interview met de Times of London noemde Gunn Superman een uitgesproken politiek verhaal, bedoeld om "het verhaal van Amerika" te presenteren: volgens hem is het het verhaal van een immigrant (Superman) die geaccepteerd wordt door een land dat hem redt, en door hem gered wordt.
Dat die strijdlustige woorden zo provocerend bleken te zijn, is enigszins verwarrend als je naar het personage kijkt: hij werd bedacht door Joodse kinderen van immigranten en werd aanvankelijk afgebeeld als een voorvechter van antisemitisme in het Amerika van de oorlog. Lang voor Gunn werd hij echter voortdurend en consequent door iedereen, van fans en nieuwsorganisaties tot de Library of Congress en DC Comics zelf, geïnterpreteerd als immigrant en vluchteling.
In de prequelserie Smallville vertelt Kent in een heel bijzondere aflevering boos aan zijn adoptiemoeder dat hij een illegale immigrant was die ze al 17 jaar onderdak bood. Nog geen 10 jaar geleden gebruikte de stripuitgeverij hem als promotiefoto voor Wereldvluchtelingendag . In een tweet riepen ze de lezers op om "#StandWithRefugees" te gebruiken op dezelfde dag in 2018 dat de Amerikaanse president Donald Trump bezweek voor enorme politieke druk en een presidentieel decreet ondertekende dat een einde maakte aan de scheiding van families aan de grens.
En dan is er nog de officiële biografie van Supermans nieuwste strip in DC Nation. Hun beschrijving is eveneens droogkomisch en schijnbaar onverschillig voor Kents burgerstatus bij zijn geboorte.

"Dit is het verhaal van Kal-El", staat er te lezen , "een immigrant die volwassen wordt in de wereld van vandaag."
Maar ondanks alle commotie buiten de bioscoop, zou het moeilijk zijn om redenen te vinden om je beledigd te voelen tijdens een daadwerkelijke vertoning. Tenminste, om de redenen die al genoemd zijn: hoewel de plot van deze Superman grotendeels gebaseerd is op een plan van Lex Luthor (Nicholas Hoult) om de held als illegale vreemdeling in diskrediet te brengen, wordt de film vertroebeld door alle andere meesters die Gunn probeert te dienen.
Subplots en wegwerpgrappenProminenter is Superman's worsteling met zijn menselijkheid, of het gebrek daaraan: kan hij echt één van ons zijn, terwijl zijn bijna onbeperkte kosmische kracht hem eerder als een god positioneert? Er is ook de eeuwige vraag die in verschillende recente superheldenfilms aan de orde komt: welk recht hebben onbestuurde individuen om als burgerwachten, of zelfs als wereldpolitie, op te treden?
Gunn behandelt deze laatste vraag via een langdurige en ingewikkelde oorlog tussen Boravia en de vaag uit het Midden-Oosten, Afrika of Zuid-Azië afkomstige inwoners van Jarhanpur.
Het pijnlijk zoete beeld van bruine gezichten met hooivorken in de hand en gammel vlaggen met het logo van Superman dreigt de hele film te laten verzinken in het rijk van zelfparodie. Terwijl superhelden heldhaftig te hulp schieten, begint Superman steeds meer te lijken op de ijdele film-in-de-serie van superheldensatire The Boys: een film die speciaal bedoeld was om te spotten hoe flauw en aanstootgevend oppervlakkig superheldenfranchises doorgaans zijn.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de verschillende subplots en wegwerpgrappen die bedoeld zijn om elke mogelijke gril van elke mogelijke doelgroep te bevredigen. Er is de ultramoderne pocketuniversumramp die naar de MCU riekt, en een eerlijk gezegd walgelijk flauwe grap over hoe de jonge Jimmy Olsen (Skyler Gisondo) zich verveelt en walgt van een prachtige vrouw die hij "mutantentenen" noemt.
Zijn vrouwengeilheid – net als Supermans ietwat onnozele rode zwembroek of zijn licht irritante superhond Krypto – is min of meer stripgetrouw. En ze fungeren allemaal grotendeels als een soort olijftak voor fans die teleurgesteld zijn in de aan realisme verslaafde weg die Superman is ingeslagen in een post- Dark Knight -wereld.
Maar ze in moderne live-actionfilms zien spelen, laat zien hoe hopeloos misplaatst het is om dat als de allesomvattende wegwijzer naar succes te beschouwen. Dingen die in strips werken, werken niet altijd in andere media. Ze er slaafs in gooien kan een internetdiscussie bevredigen, maar leidt vaak tot onzinnige resultaten.
Veel meer dan welke subplot over immigranten dan ook, lijdt Superman hieronder: een hectisch en druk verhaal dat zo veel klachten van fans probeert te beantwoorden dat het geen enkele bevredigt. En ondanks de over het algemeen vermakelijke actie en indrukwekkende acteerprestaties, leidt het tot een toon die minder geschikt is voor 14- of 40-jarigen, en juist een die de kloof overbrugt. Het is een perfecte schietstrategie – als je niets wilt raken.
cbc.ca