Cięcia budżetowe: ustępujący minister sprawiedliwości mówił o skutkach dla swojego portfolio

Dymisja minister sprawiedliwości Ángeli Maríi Buitrago wstrząsnęła rządem i obnażyła nie tylko napięcia wywołane ingerencją polityczną w jej departamencie, ale także wpływ, jaki niedofinansowanie sektora miało na jeden z filarów państwa. Choć jej odejście było spowodowane przede wszystkim naciskami z zewnątrz i zabiegami mającymi na celu narzucenie stanowisk politycznych, była urzędniczka nie zignorowała skutków cięć budżetowych dla wymiaru sprawiedliwości w Kolumbii.

W liście rezygnacyjnym z 12 kwietnia, który został upubliczniony w tym tygodniu, Buitrago stwierdził, że chociaż jest „zadowolony z pełnionej funkcji i może działać na rzecz sprawiedliwości”, cięcia budżetowe uniemożliwiły dalszy postęp w realizacji kluczowych programów mających na celu zapewnienie godności osobom uwięzionym i ochronę praw obywatelskich.

Może Cię zainteresować: Niepewność i szansa, dylemat wejścia Kolumbii do Inicjatywy Pasa i Szlaku

„Niestety, cięcia budżetowe uniemożliwiły nam poczynienie większych postępów w tej sprawie” – powiedział minister, odnosząc się do różnych inicjatyw promowanych przez ten rząd w ramach filarów podejścia do sprawiedliwości społecznej i wspólnotowej, które są coraz bardziej opóźnione, a do końca kadencji tej administracji pozostał rok.

A liczby mówią same za siebie, gdyż zatwierdzony na rok 2024 budżet sektora sprawiedliwości wyniósł 5,7 biliona dolarów. Jednak po cięciu o 160 miliardów dolarów, ostateczna kwota została zmniejszona do 4,9 biliona dolarów, z czego wydano tylko 3,7 biliona dolarów, co stanowi 77,1% — poziom, który choć sam w sobie nie jest alarmujący, to jednak wskazuje na ograniczenia w porównaniu z proponowanymi celami.

Mimo to najbardziej niepokojące jest to, co wydarzy się w 2025 r., w którym przy zatwierdzonym budżecie w wysokości 5,5 biliona dolarów, do kwietnia wypłacono jedynie 962 miliardy dolarów, czyli zaledwie 17,7%, podczas gdy środki wynoszą około 33%, co stwarza ryzyko niewykorzystania środków, co może doprowadzić do paraliżu operacyjnego w kilku programach, akurat w momencie, gdy kryzys więziennictwa i dostęp do wymiaru sprawiedliwości wymagają pilnej reakcji ze strony państwa.

Postępy małymi kroczkami

Warto pamiętać, że programy takie jak domy sprawiedliwości (przestrzenie wspólne, które oferują usługi instytucjonalne umożliwiające rozwiązywanie konfliktów bez uciekania się do działań sądowych) mają problemy z utrzymaniem swojej działalności w wielu regionach, według wewnętrznych źródeł w ministerstwie. Podobnie jest w przypadku projektów mających na celu reintegrację społeczną, ochronę praw człowieka i opiekę nad populacją więzienną.

Sama minister przyznała, że ​​pomimo ograniczeń, zespołowi technicznemu ministerstwa „udało się pokonać bariery i pójść naprzód”, podkreślając zaangażowanie instytucji jako przeciwwagę dla braku zasobów.

Czytaj także: Minister sprawiedliwości Angela Maria Buitrago opuszcza rząd: złożyła rezygnację

„Tam, gdzie były cięcia, zapewniliśmy zaangażowanie. A tam, gdzie brakowało zasobów, Ministerstwo zapewniło człowieczeństwo” – to jedno ze zdań, które przekazało nastrój, z jakim opuścił stanowisko, na które rząd Casa de Nariño już rozpoczął poszukiwania nowego okupanta.

Chociaż cięcia budżetowe nie były bezpośrednią przyczyną rezygnacji, stanowiły jednak czynnik strukturalny, który ograniczył możliwość wdrożenia polityki sprawiedliwości transformacyjnej. „Jest różnica między wymierzaniem sprawiedliwości a budowaniem sprawiedliwości” – powiedział Buitrago w niedawnym przemówieniu, jasno dając do zrozumienia, że ​​cele jego administracji wykraczają poza kwestie operacyjne.

W swoich oświadczeniach po sformalizowaniu swojej rezygnacji Buitrago ujawniła, że ​​otrzymała telefony od ministra spraw wewnętrznych Armando Benedettiego i dyrektorki DAPRE Angie Rodríguez z propozycjami nominacji na kluczowe stanowiska, takie jak Uspec, Dyrekcja ds. Zwalczania Narkotyków i wiceministerstwa, co skłoniło ją do potępienia „ingerencji stron trzecich, które uważają, że mają prawo decydować, co jest robione, a co nie w ministerstwie”.

Następczyni Ángeli Maríi Buitrago odziedziczy zatem nie tylko tekę ministerialną w obliczu napięć politycznych, ale także budżet cechujący się słabym wykonaniem i wieloma otwartymi frontami. W związku z tym pozostaje pytanie, czy system wymiaru sprawiedliwości w Kolumbii będzie mógł nadal działać w tych warunkach, czy też – jak obawiają się niektórzy interesariusze – cięcia budżetowe okażą się ograniczeniem praw.