Jak śmiercionośne pożary w Hiszpanii wywołały polityczną grę oskarżeń

„Pożar przetoczył się przez te góry, przez te świeże, zielone doliny, a oni go nie powstrzymali” – powiedział 85-letni José Fernández.

Mówił ze schroniska w Benavente, gdzie znalazł schronienie po ucieczce z pobliskiej wioski Vigo de Sanabria.

Choć chwalił opiekę, jaką otrzymał w schronisku prowadzonym przez Czerwony Krzyż, przyznał władzom „zero” za sposób, w jaki poradziły sobie z katastrofą.

Według Europejskiego Systemu Informacji o Pożarach Lasów (EFFIS), pożary, które w tym miesiącu przetoczyły się przez Hiszpanię, zabiły cztery osoby i zniszczyły ponad 350 000 hektarów (865 000 akrów) w ciągu dwóch tygodni.

MAPY: Jak sprawdzić, czy w Hiszpanii trwają aktywne pożary lasów

Trzy z tych zgonów miały miejsce w regionie Kastylia i León, gdzie znajduje się Vigo de Sanabria, a także na dużej części terenu strawionego przez pożary.

Podobnie jak miało to miejsce po ubiegłorocznych tragicznych powodziach we wschodniej Walencji, pożary stały się przyczyną oskarżeń o niewłaściwe zarządzanie kryzysem przez polityków.

„Dopuścili się ogromnego zaniedbania” – powiedział 65-letni José Puente, zmuszony do opuszczenia swojego domu w wiosce San Ciprián de Sanabria.

Dodał, że władze były „trochę nieostrożne, trochę aroganckie” i nie doceniły, jak szybko ogień może się rozprzestrzenić. On również schronił się w schronisku Benavente.

„Myśleli, że sprawa jest rozwiązana, a nagle zamieniła się w piekło” – powiedział Puente.

„Pozostawieni w rękach Boga”

Obaj mężczyźni pochodzą z wiosek położonych w rejonie jeziora Sanabria, popularnego letniego kurortu słynącego z zieleni i tradycyjnych kamiennych domów, które obecnie skażyła roślinność spalona przez pożary.

Zdecentralizowany system w Hiszpanii sprawia, że ​​odpowiedzialność za reagowanie na katastrofy spoczywa na władzach regionalnych, choć mogą one zwrócić się o pomoc do rządu centralnego.

W regionach najbardziej dotkniętych pożarami – Kastylia i León, Estremadura i Galicja – władzę sprawuje konserwatywna Partia Ludowa (PP), która rządziła również w Walencji.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: 6 powodów, dla których pożary lasów w Hiszpanii są w tym roku tak dotkliwe

PP, główna partia opozycyjna w Hiszpanii, oskarża socjalistycznego premiera Pedro Sáncheza o wstrzymanie pomocy finansowej dla regionów rządzonych przez konserwatystów.

Rząd odpowiedział, oskarżając Partię Ludową (PP) o niedofinansowanie usług publicznych niezbędnych do radzenia sobie z takimi sytuacjami kryzysowymi. Argumentują, że regiony te nie potraktowały poważnie zmian klimatycznych, które doprowadziły do ​​pożarów lasów.

Pożary lasów obnażyły ​​również długotrwałe tendencje, które sprawiają, że obszary wiejskie są narażone na zagrożenia.

Kastylia i León zmaga się z dziesięcioleciami wyludniania się terenów wiejskich, starzeniem się społeczeństwa oraz zanikiem rolnictwa i wypasu zwierząt gospodarskich, które kiedyś pomagały chronić lasy przed popiołem.

Wydatki na zapobieganie pożarom – ponoszone przez państwo i regiony – spadły o połowę od 2009 r., zgodnie z badaniem dziennika ABC, przy czym największe redukcje zanotowano w regionach, które w tym roku najbardziej ucierpiały z powodu pożarów.

„Wszystko pozostawiono w rękach Boga” – powiedział Fernández, wyrażając pogląd powszechnie podzielany przez mieszkańców dotkniętych pożarami.

Życie i śmierć

Hiszpański prokurator ds. ochrony środowiska nakazał urzędnikom sprawdzenie, czy gminy dotknięte pożarami lasów wywiązały się z prawnego obowiązku przyjęcia planów zapobiegawczych.

Zarówno w Kastylii i León, jak i w Galicji protestujący – niektórzy z nich trzymali transparenty z napisami „Nigdy więcej” i „Więcej prewencji” – w ostatnich dniach wyszli na ulice, domagając się bardziej zdecydowanych działań ze strony lokalnych władz.

Najbardziej krytycznie oceniany jest szef regionalnego rządu Kastylii i León, Alfonso Fernandez Mañueco z Partii Ludowej.

W 2022 r., pod jego rządami, region ucierpiał wskutek niszczycielskich pożarów w Sierra de la Culebra, które zniszczyły ponad 65 tys. hektarów.

Bronił tegorocznej akcji gaśniczej, powołując się na „wyjątkowe” warunki, w tym falę upałów. Zaprzeczył doniesieniom o tym, że do gaszenia pożarów wysłano niedoświadczonych, zatrudnionych w ostatniej chwili pracowników.

Jorge de Dios, rzecznik regionalnego związku zawodowego działaczy na rzecz ochrony środowiska APAMCYL, który w ostatnich dniach walczył na pierwszej linii frontu z pożarami, skrytykował warunki pracy.

Jak powiedział agencji AFP, większość strażaków w regionie „pracuje tylko cztery miesiące w roku”, w okresie letnim.

Wielu z nich to studenci lub pracownicy sezonowi, którzy biorą udział w „dwóch, trzech, czterech kampaniach” przed wyjazdem.

„Nigdy nie będziemy mieć weteranów” – powiedział, dodając, że potrzebni są doświadczeni strażacy, którzy potrafią poradzić sobie w „sytuacjach, w których chodzi o życie i śmierć”.