Manitoba Métis Federation boycot top van premier vanwege wet op grote projecten

Leiders van de Métis in Manitoba kondigden woensdag aan dat ze de top van deze week met premier Mark Carney willen boycotten, omdat de liberale regering de Métis Nation of Ontario (MNO) erbij betrekt.

Ook andere Métis-groepen uiten hun zorgen over het proces nadat ze bevestigden dat ze niet waren uitgenodigd voor de bijeenkomst op donderdag in Ottawa. Daar zou gesproken worden over de onlangs aangenomen wet van de federale overheid om grote projecten te versnellen.

Het is de laatste van drie topbijeenkomsten die deze zomer worden gehouden om de zorgen van inheemse volken over de wet, bekend als wetsvoorstel C-5, weg te nemen. Het is echter nog onduidelijk hoeveel mensen er überhaupt aanwezig zullen zijn.

"Wij zullen die top niet bijwonen", zei David Chartrand, voorzitter van de Manitoba Métis Federation, woensdagochtend tijdens een persconferentie in het Chateau Laurier-hotel in Ottawa.

Chartrand vertelde verslaggevers, geflankeerd door zijn kabinet, dat hij MNO een "frauduleuze" organisatie vindt, waarmee de leiders van Manitoba niet aan tafel kunnen zitten.

"Voor de premier staat de deur open. Als u met mijn kabinet wilt komen praten in een regeringsgerichte relatie, dan zullen we elkaar ontmoeten," zei hij.

"Maar als je ons wilt beledigen, dan zien we elkaar in de toekomst wel weer in een ander politiek domein. Dus helaas is dit een trieste dag voor ons. Echt waar."

In een interview eerder op woensdag verwees een woordvoerder van MNO naar de overeenkomst over zelfbestuur die de groep met Canada heeft ondertekend, waarbij hij eventuele zorgen vanuit Manitoba wegwuifde.

"We zijn hier om te praten over onze ernstige zorgen over C-5 en over de positie van Canada in de wereld", aldus Mitch Case, provinciaal secretaris van MNO voor Métis-rechten, intergouvernementele betrekkingen en communicatie.

In 2003 erkende het Hooggerechtshof van Canada het bestaan van een Métis-gemeenschap met rechten in en rond Sault Ste. Marie, Ontario. Het gaat echter om zes "nieuwe historische" Métis-gemeenschappen die MNO en de regering van Ontario in 2017 gezamenlijk erkenden.

First Nations in Ontario betwisten de legitimiteit van de gemeenschappen en MMF, de federaal erkende regering voor de Red River Métis, trok zich in 2021 terug uit de Métis National Council vanwege het geschil.

Case zei dat het onverdedigbaar zou zijn als Canada de Ontario Métis uitsloot. Volgens hem zou het doel moeten zijn om op een gezamenlijke manier de economische bedreigingen voor de Verenigde Staten aan te pakken en tegelijkertijd het milieu te beschermen en de rechten van de inheemse bevolking te respecteren.

"Dat is het gesprek dat we hier willen voeren. Als mensen dat gesprek willen afleiden met hun eigen politieke doelen, nou, dat is hun zaak. Maar wij zijn hier om belangrijk werk te doen," zei hij.

Niet alle Métis uitgenodigd

Chartrand gaf aan dat Canada de vier Métis-groepen heeft uitgenodigd die zelfbestuursakkoorden hebben ondertekend: Otipemisiwak Métis Government (OMG) in Alberta, Métis Nation-Saskatchewan, MMF en MNO.

Maar er zijn gemeenschappen, zoals de Fort Chipewyan Métis Nation in Noord-Alberta, die niet bij een provinciaal orgaan horen. Een functionaris van die gemeenschap zei dat dit proces "geen echt overleg" is, aangezien de Fort Chipewyan Métis niet door OMG worden vertegenwoordigd.

"Het staat haaks op de verzoening en het proces lijkt vanaf het begin al gebrekkig te zijn", aldus Carmen Wells, directeur land en regelgeving voor de Fort Chipewyan Métis Nation.

Wells zei dat de gemeenschap ervoor kiest om haar eigen stem te laten horen omdat ze zich op 'ground zero' bevindt, in een gebied dat het zwaarst getroffen is door industriële ontwikkeling in Canada: de teerzanden.

"Wij verwachten ook niet buiten deze gesprekken te worden gelaten, aangezien wij een eigen soevereine natie zijn met grondwettelijk beschermde rechten", aldus Kendrick Cardinal, voorzitter van de Fort Chipewyan Metis Nation, in een verklaring.

Tot voor kort telde de Métis National Council vijf leden, maar na het vertrek van de MMF verlieten in 2024 ook de Métis Nation-Saskatchewan en de Métis Nation British Columbia (MNBC). Chartrand zei dat de nationale raad niet bij de top aanwezig mocht zijn, zelfs niet als waarnemer.

De BC-groep was niet uitgenodigd om deel te nemen aan Carney's top, behalve als waarnemer, vertelde MNBC-voorzitter Walter Mineault aan CBC Indigenous. Hij zei dat MNBC nog steeds een belangrijke belanghebbende partij is die aan de onderhandelingstafel moet zitten, zelfs al is er geen formele overeenkomst over zelfbestuur.

"Het is zeer respectloos tegenover ons land hier in Brits-Columbia en onze regering, en het mag niet gebeuren," zei hij.

"Wij maken ons grote zorgen over deze kwesties, ook in de toekomst."

Terug in Ottawa concentreerde Andrea Sandmaier, voorzitter van de Métis-regering van Otipemisiwak, zich op de bijeenkomst zelf. Hij noemde het een kans om ervoor te zorgen dat de stemmen van de Métis gehoord worden.

"Ik geloof dat het mogelijk is dat de Kroon en onze natie samen floreren. We zijn hier niet om de vooruitgang tegen te houden of te blokkeren", zei ze.

"Wij zijn hier om een toekomst vorm te geven waarin economische groei, milieubescherming en rechten van de inheemse bevolking hand in hand gaan. Ik denk dat wij een heel goede kans hebben om dat te realiseren."

Chartrand zei dat hij niet zou overwegen de steun van de MMF aan C-5 in te trekken, maar hij waarschuwde Carney wel nadrukkelijk tegen het 'in de rug steken' van de Red River Métis en het negeren van hun rechten.

CBC Indigenous heeft contact opgenomen met het kantoor van de premier voor commentaar, maar had op het moment van publicatie nog geen reactie ontvangen.