Carney zegt dat er een 'breuk' is ontstaan. Wat gaat hij daar dit najaar aan doen?

Ook al wordt Mark Carney ervan beschuldigd dat hij de Amerikaanse tarieven links laat liggen, hij blijft de grotere uitdaging waar dit land voor staat in duidelijke bewoordingen beschrijven.
"Wat er nu gebeurt, is geen transitie", zei Carney vorige week in Mississauga, Ontario, terwijl hij een reeks maatregelen aankondigde voor sectoren die getroffen zijn door de acties van de Amerikaanse regering. "Het is een breuk. En de gevolgen ervan zullen ingrijpend zijn."
Hij zag de komst van een "nieuw tijdperk van economisch nationalisme en mercantilisme" en beschreef de huidige situatie als een "tijdperk van tegenspoed". Hij verwees naar grote infrastructuurprojecten voor nationale opbouw uit het verleden en de nationale mobilisatie die in Canada plaatsvond tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
"Op dit moment van diepgaande verandering dragen we dezelfde verantwoordelijkheden en moeten we dezelfde ambities hebben als degenen die ons voorgingen," zei hij.
Hij deed dezelfde uitspraak over een "breuk" een paar dagen later in St. John's, daarna nogmaals toen hij sprak tot de liberalen in Edmonton en nogmaals toen hij de eerste reeks grote infrastructuurprojecten voor "natieopbouw" aankondigde waar zijn regering bereid is haar politieke en praktische steun aan te geven.

Puur gemeten naar zijn diensttijd is Carney nog steeds een beginnend politicus – wanneer hij maandag in het Lagerhuis aan de beurt is om deel te nemen aan het vragenuur, is het precies acht maanden geleden, minus een dag, dat hij zijn kandidatuur voor het leiderschap van de Liberale Partij aankondigde . Maar hij lijkt de waarde van retoriek te begrijpen om zowel een probleem als een zaak te formuleren – "breuk" is in ieder geval een meer suggestieve term dan het "scharniermoment" dat Carney Canadezen eerder had gevraagd zich voor te stellen.
En Canadezen staan hier mogelijk achter – 59 procent van de Canadese respondenten in een Pew Research-enquête van afgelopen voorjaar gaf aan dat de Verenigde Staten de grootste internationale bedreiging voor dit land vormen. Zes jaar geleden was dat nog maar 20 procent. (Om de vreemde situatie waarin Canada zich bevindt te benadrukken, zei 55 procent van de Canadezen ook dat de VS de belangrijkste bondgenoot van dit land is.)
De invoerrechten op Canadees staal, aluminium en auto's vormen een reëel en acuut probleem voor de economie. De grotere uitdaging – de 'breuk', zeg maar – is een veranderde Verenigde Staten van Amerika met een heel andere kijk op de wereld.
Maar zelfs als een meerderheid van de Canadezen het eens is met de aard van de dreiging, is er geen garantie dat ze het eens zullen zijn met de manier waarop Carney besluit te reageren. En nu het parlement volgende week weer bijeenkomt, staan de premier – en de Canadezen – op het punt om binnenkort een heleboel keuzes te maken.
"Het karakter van onze regering zal worden onthuld door onze focus en onze uitvoering", vertelde hij aan de liberale parlementsleden in Edmonton, verwijzend naar het idee dat politiek, net als hockey, iemands karakter onthult. "We zijn hier allemaal om grote dingen voor Canadezen te doen op een schaal en in een tempo dat generaties lang niet is gebeurd. En dat betekent... dat de verandering nog maar net is begonnen."
De grote projecten zijn in volle gangDe eerste van deze keuzes werd donderdag bekendgemaakt met de eerste 'tranche' van grote infrastructuurprojecten.
Zelfs als bijna elke Canadees het erover eens zou zijn dat het proces voor de goedkeuring en bouw van grote infrastructuurprojecten sneller zou kunnen verlopen, is die discussie in abstracto gemakkelijker te voeren dan wanneer specifieke projecten worden geïdentificeerd. En zoals te verwachten viel, heeft de aankondiging van donderdag tot onenigheid geleid – milieugroeperingen maken zich zorgen over zowel de broeikasgasemissies die zullen ontstaan door de uitbreiding van een groot vloeibaar aardgasproject in British Columbia als over de mogelijkheid dat er overheidsgeld zal worden gebruikt om dit project te ondersteunen.
Carney opperde dat een volgende golf van projecten een nieuwe pijpleiding zou kunnen omvatten, gecombineerd met een groot initiatief – de Pathways Alliance – om de CO2-uitstoot van de teerzanden van Alberta af te vangen en op te slaan. Hoewel premier Danielle Smith van Alberta donderdag optimistisch leek, zijn veel andere Canadezen mogelijk minder enthousiast – tenminste als er een particuliere investeerder gevonden kan worden om die pijpleiding aan te leggen .
Elk besluit om publieke financiering te gebruiken ter ondersteuning van door de overheid gekozen infrastructuurprojecten kan bijdragen aan een diepgaander debat over waaraan de federale overheid geld moet uitgeven. Een debat dat naar verwachting vorm krijgt met de eerste begroting van de regering-Carney deze herfst.
Carney stond zichzelf eerder deze maand toe het woord "bezuinigingen" te gebruiken om die begroting te beschrijven, maar die bezuinigingen beloven selectief te zijn – gedreven door een beperkte herziening van de uitgaven – en gepaard te gaan met aanzienlijke nieuwe uitgaven voor defensie en huisvesting. Het is mogelijk dat Carney zowel de bezuinigingen als de beslissing om een aanzienlijk tekort te creëren, moet verdedigen.
"We hebben de Canadezen een duidelijke toezegging gedaan om een nieuwe fiscale discipline in de federale begroting te brengen", zei Carney tegen de liberale parlementsleden. "Dit zijn moeilijke tijden. We moeten moeilijke keuzes maken voor een betere toekomst."
Dat de premier het woord "moeilijk" gebruikt, impliceert dat hij begrijpt dat sommige van die keuzes niet populair zullen zijn, althans niet bij de mensen die er direct door worden getroffen.

Ergens vóór of nadat de begroting wordt ingediend, heeft de regering ook beloofd een nieuwe klimaatstrategie te publiceren. Dit plan moet antwoord geven op een aantal vragen over welke klimaatmaatregelen uit het Trudeau-tijdperk de regering-Carney wil behouden.
Een crisis geeft een leider altijd meer ruimte om te handelen en de "breuk" kan Carney de ruimte geven om hardere en lastigere dingen te doen. Volgens opiniepeilingen werkt de nieuwe premier ook nog steeds met een behoorlijke dosis publieke goodwill, inclusief een duidelijke voorsprong wanneer Canadezen gevraagd worden om Carney en Conservatieve leider Pierre Poilievre direct met elkaar te vergelijken.
Besteedt de overheid te veel aandacht aan Trump?Maar voor veel Canadezen is Donald Trump niet hun enige – of misschien zelfs voornaamste – zorg.
Uit een recente peiling van Abacus Data bleek dat 60 procent van de respondenten, toen hen werd gevraagd te kiezen tussen "Trumps beleid en onvoorspelbaarheid" en "binnenlandse zorgen zoals betaalbare huisvesting, gezondheidszorg en stijgende kosten", van mening was dat die binnenlandse zorgen de grootste bedreiging vormden voor Canada in de komende twee jaar. En 61 procent gaf aan dat de federale overheid "veel" of "enigszins" te veel aandacht aan Trump besteedde.
De eerste reactie van de regering-Carney op dergelijke sentimenten komt mogelijk binnenkort. De premier heeft beloofd met evenveel kracht en snelheid meer woningen te bouwen, en er is beloofd dat er dit najaar een nieuwe federale instantie komt die deze inspanningen zal leiden.
Natuurlijk is het niet eenvoudig – of zelfs onmogelijk – om een duidelijke grens te trekken tussen binnenlandse kwesties en de betrekkingen tussen Canada en de VS. Maar deze peiling herinnert ons eraan dat weinig anders ertoe doet – zelfs niet de noodzaak om te reageren op ingrijpende geopolitieke veranderingen – als je je geen woning kunt veroorloven.
In het licht van een breuk – en te midden van zoveel andere activiteiten – lijkt huisvesting misschien secundair. Voor de reactie van de regering-Carney op de breuk zou het echter van fundamenteel belang kunnen zijn.
cbc.ca