OE2026: Organisaties willen meer artsen en verpleegkundigen om de NHS te ‘herstellen’

Vertegenwoordigers van artsen en verpleegkundigen waarschuwen voor de noodzaak dat de staatsbegroting voor 2026 de waardering en het inhuren van professionals omvat, in de hoop dat het document zal zorgen voor het ‘herstel van de nationale gezondheidszorg’.
"De staatsbegroting voor 2026 (OE2026) zou per se het moment moeten zijn om de nationale gezondheidszorg te herstellen" (SNS), vertelde de voorzitter van de Nationale Federatie van Artsen (FNAM) aan het persbureau Lusa, een week voor de indiening van het begrotingsvoorstel van de regering voor volgend jaar bij het parlement.
De Orde van Artsen heeft op haar beurt een pakket van 25 maatregelen voorgesteld om de aantrekkelijkheid van de NHS te vergroten. Dit pakket is al overhandigd aan het ministerie van Volksgezondheid en parlementaire fracties. De Orde waarschuwt dat het tekort aan artsen “de responscapaciteit, de kwaliteit van de zorg en de tijdige toegang van mensen tot de NHS in gevaar brengt”.
Het voorstel van de Orde, volgens het document waar Lusa toegang toe had, moet over een periode van twee jaar worden uitgevoerd en is gericht op het behoud en de waardering van artsen die in de publieke sector werken.
In de praktijk eist de verordening, wat betreft de arbeidsomstandigheden, dat artsen een behoorlijk salaris krijgen, rekening houdend met hun opleiding, hun hoge verantwoordelijkheidsgevoel, hun vaardigheden en de ‘essentiële rol’ die zij spelen in de NHS.
Het OM erkent dat salarisonderhandelingen de verantwoordelijkheid van de vakbonden zijn, maar waarschuwt dat het essentieel is om een kader te creëren dat de huidige ongelijkheid tussen artsen die werken in een dienstverleningsregime en artsen met individuele contracten wegneemt, en dat meer waarde geeft aan degenen die een link hebben met de NHS.
Bovendien streeft het ernaar om de geneeskunde formeel te erkennen als een risicovol beroep dat snel achteruitgaat. Ook pleit het voor een nieuw medisch carrièrepad dat al tijdens de stage begint en dwars door de publieke, private en sociale sector heen loopt.
Een andere maatregel is de invoering van een initiële installatiebonus voor artsen die een plaatsing aanvaarden in achtergestelde gebieden. Deze artsen moeten ook toegang krijgen tot extra prikkels als ze daar blijven. Ook moet er een nationaal programma komen voor de terugkeer van Portugese artsen die naar het buitenland zijn vertrokken om daar te werken. Volgens de verordening zijn dit er de afgelopen vijf jaar meer dan 4.000.
In dezelfde lijn betoogt Fnam dat de staatsbegroting voor 2026 moet voorzien in de mogelijkheid om SNS-artsen te waarderen, en dat deze kosten “gezien moeten worden als een investering” in de gezondheidszorg en de openbare dienstverlening.
"De begroting voor 2026 moet de NHS herstellen, met investeringen in artsen en andere zorgprofessionals. Zonder waardering voor artsen zal Portugal artsen buiten de NHS blijven verliezen, of het nu gaat om dienstverlening, de particuliere sector of het buitenland", waarschuwde Joana Bordalo e Sá.
Om artsen aan te trekken en te behouden voor ziekenhuizen en gezondheidscentra, noemt de vakbondsleider als prioriteiten het herstel van de 35-urige werkweek en het terugdringen van de koopkracht die zorgprofessionals de afgelopen tien jaar zijn kwijtgeraakt.
Volgens hem verdiende een jonge specialist in 2012 6,2 keer het minimumloon. Dit jaar is dat verschil gedaald tot vier keer en Fnam schat dat dit in 2027 zal zijn gedaald tot 3,6 keer.
Voor een senior assistent, de top van de carrièreladder, bedroeg het salarisverschil met het minimumloon in 2012 elf keer. In 2027 zal dit echter oplopen tot 5,9 keer.
"We hebben het hier over een scherpe daling van de inkomsten in de afgelopen tien jaar, waardoor artsen dichter bij het nationale minimumloon zijn gekomen, ondanks de enorme verantwoordelijkheid en de hoge kwalificaties die het beroep vereist", waarschuwde Joana Bordalo e Sá.
In het geval van verpleegkundigen, de grootste beroepsgroep binnen de NHS, waarschuwde de voorzitter van de Onafhankelijke Unie van Verpleegkundigen (Sipenf), Fernando Parreira, dat het komende jaar “zeer kritiek zal zijn”, gezien het hoge aantal van deze zorgprofessionals dat met pensioen zal gaan.
De leider van Sipenf, die deel uitmaakt van het platform van vijf vakbonden die met de overheid onderhandelen over de eerste collectieve arbeidsovereenkomst voor het beroep, schat dat ongeveer 5.000 verpleegkundigen volgend jaar met pensioen kunnen gaan. Daarom moet de staatsbegroting voor 2026 een toename in het aantal aanwervingen bevatten.
Bovendien wil Fernando Parreira dat in de staatsbegroting voor 2026 wordt vastgelegd wat in 2024 met het vakbondsplatform is overeengekomen over de salarisverhoging voor verpleegkundigen tot 2027, evenals de verhoging van de voedseltoelage waarover momenteel wordt onderhandeld.
Volgens de Public Finance Council noteerde de NHS in 2024 een tekort van ongeveer € 1,377 miljard, die ook wijst op uitgaven van ruim € 15,5 miljard.
Vorig jaar bedroegen de personeelsuitgaven in totaal 6,52 miljard euro, een stijging van 12,1% (ongeveer 704 miljoen) ten opzichte van 2023. Dit verklaart meer dan de helft van de groei van de NHS-uitgaven.
Het aantal werknemers in de entiteiten van de NHS bedroeg in 2024 154.635, een stijging van 1.435 ten opzichte van 2023.
Het voorstel voor de staatsbegroting 2026 moet uiterlijk 10 oktober bij de Nationale Assemblee worden ingediend. Het document zal op 27 en 28 oktober in algemene zin worden besproken, alvorens het in detail wordt besproken. De definitieve stemming is gepland voor 27 november.
asbeiras