Blunder? Noem het dan maar een ondeugd.

Blunders zijn voor politici wat typfouten zijn voor kranten en tijdschriften: niemand is er immuun voor. Maar net zoals een mediakanaal geen nieuwsbericht kan bouwen op basis van een typfout, moet ook een politicus worden verhinderd een propagandastuk te ontwikkelen en beslissingen te nemen op basis van een vertaalfout of een onbedoelde vergissing. Daarom maken toonaangevende media gebruik van correctoren en verschillende niveaus van tekstverwerking om het aantal typfouten te beperken, terwijl de parlementaire fracties van politieke partijen overheidssubsidies ontvangen om een ​​aanzienlijk aantal adviseurs en raadgevers in dienst te nemen, die zogenaamd worden ingehuurd om leiders te helpen de meest weloverwogen beslissingen te nemen en zo immuun mogelijk te zijn voor blunders.

Om deze redenen is André Ventura's verwarring met de reis van de president naar Duitsland om deel te nemen aan het Bürgerfest, dat de leider van de Chega vertaalde als "burgerfestival", geen blunder. Het had ook zo kunnen zijn als het in de hitte van een discussie was gebeurd of tijdens een van zijn gebruikelijke improvisaties, waarbij hij een reeks feiten en onwaarheden door elkaar haalde om een ​​negatieve indruk van een tegenstander te wekken. Dat is niet wat er gebeurde. Het was eerder een weloverwogen en geplande actie – hoewel natuurlijk uitgevoerd met de gebruikelijke luchtigheid, om het gebruikelijke opruiende effect te bereiken.

Veel erger dan de video die op sociale media circuleerde – die, gelukkig, uiteindelijk de verborgen realiteit van een eenmanspartij aan het land onthulde, waar niemand de leider tijdig waarschuwt om een ​​blunder te voorkomen – was het gevolg van de onwetendheid en arrogantie van Chega's leiders: hun stem tegen de deelname van de president van de republiek aan een initiatief in een land dat centraal staat in onze betrekkingen, en waar Portugal bovendien het gastland was. Met andere woorden: een besluit zonder de minste overweging of overleg met iemand buiten de inner circle van de leider, en uitsluitend bedoeld om verwarring te zaaien, een nieuw strijdtoneel te openen met een uitgeputte president aan het einde van zijn ambtstermijn, en gaandeweg de geloofwaardigheid van democratische instellingen te helpen ondermijnen.

Het verwarren van het Bürgerfest met een burgerfestival is geen blunder. Het is simpelweg een teken van de ondeugd waarin André Ventura en Chega verstrikt zijn: om welke reden dan ook verwarring zaaien en argumenten aanvoeren die gebaseerd zijn op verzonnen feiten... wetende dat dit in de overgrote meerderheid van de gevallen geen gevolgen zal hebben voor hun imago of de electorale groei van de partij. Daarom noemde Ventura, in zijn gebruikelijke ontsnappingsmanoeuvre, meteen het "schandalige" aantal van Marcelo Rebelo de Sousa's meer dan 1550 buitenlandse reizen – wat onmogelijk te passen is in de ongeveer 3300 dagen dat hij president is, gezien de gemiddelde duur van elke reis. Maar het is ook dezelfde logica die Ventura er in de vorige verkiezingscampagne toe bracht om in een debat te beweren dat hij in een huis van "30 vierkante meter" woonde, terwijl hij dondersgoed weet dat het appartementencomplex waar hij woont geen zulke kleine appartementen heeft.

Blunders? Nee, dit is een bewuste strategie die al tientallen jaren wordt gehanteerd door populistische politici, die nooit geïnteresseerd zijn in iets anders dan 'hun waarheid', de waarheid die ze aan hun achterban overbrengen alsof het de enige authentieke is.

Daarom heeft het melden van deze gevallen helaas zelden invloed op de populariteit van populistische leiders. Net zoals het, zoals we hebben gezien, geen zin heeft om hen fascisten, racisten, xenofoben of autoritairen te noemen. Om een ​​simpele reden: juist deze eigenschappen maken deze leiders aantrekkelijk voor veel kiezers. Omdat ze geloven dat ze, ondanks deze "gebreken", concrete en snelle antwoorden bieden op alledaagse problemen en, belangrijker nog, met dezelfde woede en verontwaardiging spreken als degenen die zich gemarginaliseerd en onbeschermd voelen.

De blunders van Ventura zouden voor elke politicus fataal zijn, maar ze storen hem nauwelijks, omdat ze in lijn zijn met het beeld dat hij van zichzelf heeft gecreëerd: buitensporig, opruiend, strijdlustig en... onverschillig voor de officiële waarheid.