Onderwijsachterstand is geen getal, maar een tragedie.

Tijdens een werkbezoek aan de staat Chiapas ontmoette ik Don Manuel, een 54-jarige man die als dagloner werkt. Tijdens ons gesprek bekende hij met enige schaamte dat hij niet goed kon lezen. "Ik heb leren tekenen, maar ik vind het lastig om een ​​bonnetje te lezen," vertelde hij me. Er klonk geen klacht in zijn stem, maar eerder berusting, en ik dacht na over hoe oneerlijk het is dat miljoenen Mexicanen dezelfde stille last dragen: geen toegang hebben tot kwalitatief onderwijs.

De resultaten van de armoedebestrijding zijn net gepubliceerd, en dit keer was het niet Coneval die ze presenteerde, maar INEGI , voor het eerst. En hoewel de cijfers misschien de indruk wekken van vooruitgang, schuilen er achter elk cijfer verhalen zoals dat van Don Manuel.

Ja, want kwalitatief en relevant onderwijs is de belangrijkste motor van sociale mobiliteit. Het stimuleert productiviteitswinst en economische groei; geen overheidsbeleid is krachtiger dan ervoor te zorgen dat meisjes, jongens en jongeren betere kansen krijgen door kennis.

Maar de gegevens laten zien dat we nog steeds stagneren. In 2024 kampten landelijk 24,2 miljoen mensen met een onderwijsachterstand. Onderwijsachterstanden zijn een vorm van achterstand in het onderwijssysteem, waarbij iemand niet het niveau heeft bereikt dat hij of zij zou moeten hebben, door niet naar school te gaan, vroegtijdig te stoppen of een aantal jaren onder het overeenkomstige leerjaar te zitten. Tussen 2022 en 2024 daalde het percentage van de bevolking met deze achterstand van slechts 19,4% naar 18,6%. De daling is minimaal gezien de omvang van de uitdaging en de generaties die waardevolle jaren van voorbereiding blijven verliezen.

Het meest zorgwekkend is dat zes staten een stijging van deze indicator zagen, met Chiapas als koplopers (van 31,1% naar 34,0%), Oaxaca (van 29,1% naar 30,5%) en Veracruz (van 25,5% naar 26,3%). Tabasco bleef daarentegen ongewijzigd op 17,9%, wat neerkomt op een stagnatie die niet genormaliseerd mag worden. Cijfers gepubliceerd door INEGI (Nationaal Instituut voor Statistiek en Geografie).

De onderwijskloof is geen koud getal voor technische rapporten. Het is een tragedie die miljoenen mensen veroordeelt tot armoede, niet in staat om te streven naar betere banen, niet in staat om te innoveren en niet in staat om te concurreren in een wereld die steeds meer onderwijs eist. En, erger nog, het is een opgebouwde schuld die van ouders op kinderen wordt overgedragen, waardoor de mogelijkheid tot sociale mobiliteit in feite wordt vernietigd.

Elk procentpunt dat voldoende stijgt of daalt, betekent dat duizenden verhalen worden afgebroken: jongeren die van school gingen om te gaan werken, meisjes die nooit naar de middelbare school konden, volwassenen die te maken krijgen met een arbeidsmarkt die hen marginaliseert omdat ze geen diploma hebben. Dit is het verlies aan talent, creativiteit en menselijke ontwikkeling dat Mexico dringend nodig heeft.

Ik kan niet anders dan verbaasd zijn als ik autoriteiten hoor zeggen: "Het gaat goed met ons." De vraag die we onszelf zouden moeten stellen is: wat gebeurt er met die 24 miljoen Mexicanen die zich momenteel aan de rand van de kennis bevinden? Want niet alleen hun toekomst, maar die van het hele land, staat op het spel bij dat antwoord.

Zolang we niet begrijpen dat onderwijs geen kostenpost is, maar de beste sociaal-economische investering, zullen we veroordeeld blijven tot het bestrijden van armoede in plaats van het overwinnen ervan. Als alle sociale uitgaven naar onderwijs zouden gaan, zouden we het onderliggende probleem aanpakken.