Avonturiers op zoek naar de laatste kans – de nieuwste racefilm zet live races in de schaduw

Een fanshop midden in Manhattan, een simulator in Boston, races in Austin, Miami en Las Vegas – Formule 1 lijkt momenteel overal in de VS te zijn. En nu is het zelfs in Hollywood aangekomen. Onder de minimalistische titel "F1 – The Movie", maar met de maximale inspanning voor een sportfilm.

Als het op de scènes en het geluid aankomt, verbleken zelfs de steeds perfecter wordende live-uitzendingen. Dat is geen verrassing, aangezien producent Jerry Bruckheimer en regisseur Joseph Kosinski de film draaiden met de verwachting dat ze tot in detail konden werken. De beste mogelijke adviseur hiervoor was recordkampioen Lewis Hamilton, die de filmmakers oorspronkelijk om een ​​andere reden had benaderd. Hij wilde een rol spelen in "Top Gun", maar helaas paste de opnames niet in zijn schema.

In de Formule 1-film, die volgende week in de Zwitserse bioscopen draait, staat wederom een ​​megaster centraal. Met zijn wangen samengeknepen onder zijn helm, zijn ogen slechts een spleetje achter het vizier, transformeert superster Brad Pitt visueel in de ouder wordende, zwervende coureur Sonny Hayes. Een huurling, altijd op zoek naar een laatste kans; die krijgt hij bij het allerlaatste raceteam.

Het klassieke underdogverhaal, maar dan pikanter doordat Hayes de taak krijgt om de snobistische, getalenteerde Joshua Pearce (gespeeld door Damson Idris) aan de overwinning te helpen. De plot draait om een ​​technisch directeur die tegen al haar principes in verliefd wordt, en de obsessie van een wanhopige teambaas en een louche investeerder. Lichtelijk overdreven brengt het alle karaktereigenschappen samen die de Formule 1-cocktail zo kleurrijk maken.

De kenmerkende stijl van coproducent Hamilton is onmiskenbaar, maar hij speelt zelf een ondergeschikte rol, afgezien van zijn deelname aan de race. Zijn karakter manifesteert zich in Hayes en Pearce, aan wie hij zijn levensechte gedachten deelt terwijl ze filosoferen over de fascinatie van de autosport.

Deze subtiele details creëren een realisme dat de Formule 1-film onderscheidt van vele andere sportdrama's en heldenverhalen op het witte doek. De crew heeft twee jaar lang aanzienlijke inspanningen geleverd om echte Grand Prix-actie te filmen, met een eigen pit en speciale raceauto's voor het fictieve APXGP-team. De Formule 1 speelde mee, want CEO Stefano Domenicali weet maar al te goed dat er geen betere reclamecampagne voor de koningsklasse bestaat dan aanwezigheid in de bioscoop en op de streamingdienst Apple TV+.

Ondanks al het realisme is de verontwaardiging van puristische racefans onvermijdelijk. Hoewel sommige dialogen doorspekt zijn met vakjargon, biedt de plot inzicht in strategische bijeenkomsten en racefabrieken, terwijl sommige scènes natuurlijk volledig gebaseerd zijn op het filmscript. "Vergeet niet, het is Hollywood," vertelde regisseur Kosinski de coureurs tijdens een exclusieve preview. Waarschijnlijk moesten sommige profs ook grinniken om de pitorder "Plan C", waarbij de letter staat voor chaos. Dit is echter niet zo heel ver bezijden de waarheid, gezien het geklaag tussen de cockpit en het controlecentrum tijdens echte races.

Ongelukken en trucs komen in het script, net als in de realiteit, veelvuldig voor. De filmmakers benadrukken echter veel sterker het belang van teamwork. Dit lijkt op het eerste gezicht misschien niet spectaculair, maar het weerspiegelt de essentie van een sport waarin duizenden mensen achter elke raceauto zitten.

De aandacht voor detail van de filmcrew past perfect bij die verwachting. Dit is waarschijnlijk een van de redenen waarom het Formule 1-management zo openstond voor de wensen van Hollywood. De andere reden is natuurlijk de brede impact die het race-epos zal hebben – de doelgroep bestaat niet uit doorgewinterde fans, maar uit nieuwe segmenten, steeds meer vrouwen en jongeren.

Motorsport leent zich uitstekend voor entertainment, zoals de lange reeks racefilms onderstreept. De scènes op het circuit garanderen altijd drama, de complexiteit van de personages maakt het voor elke verteller gemakkelijk, en krachtige beelden zijn inherent aan een discipline die constant op de grens van het mogelijke opereert. Soms is het moeilijk te onderscheiden wat absurder lijkt: de realiteit van de motorsport of fictie.

Het is geen verrassing dat de makers van de Formule 1-film hun film baseerden op de klassieker uit 1966. Hollywoodregisseur John Frankenheimer wilde in zijn snelle liefdesverhaal met James Garner en Yves Montand de race-actie, met al zijn fascinatie en meedogenloosheid, zo realistisch mogelijk vastleggen. Het liefdesverhaal van een coureur die verliefd wordt op de vrouw van een voormalig teamgenoot is verwaarloosbaar. Maar de racescènes zijn spectaculair, live gefilmd met een van de eerste in-car camera's tijdens de races in Monza, Spa en Monaco. De dramatische montage en het geluid wonnen zelfs Oscars. Voormalig Formule 1-coureurs Phil Hill, Jim Clark en Jochen Rindt fungeerden als geloofwaardige figuranten. De personages van de acteurs waren gemodelleerd naar John Surtees, Lorenzo Bandini, Jackie Stewart en Richie Ginther.

Het vergt wat geduld om meegesleept te worden door het enthousiasme van de waaghals in Steve McQueens zelfgeproduceerde sportwagenepos. "Ik wilde een eerlijke film", zei de Amerikaan. Voor McQueen was de film uit 1971 over endurance racing niet zomaar een baan, maar vooral een passie. Het rolmodel voor zijn rol was de Zwitser Jo Siffert, die de release van de film echter niet meer meemaakte. De racebeelden zijn zo realistisch omdat er een Porsche 908 werd gefilmd tijdens de echte 24-uursrace. McQueen wilde meedoen, maar de verzekeringsmaatschappij verzette zich. Het verhaal over de rivaliteit tussen twee coureurs en twee merken bevat dan ook veel racescènes en weinig dialogen. Een van die scènes is een bekend gezegde: "Voor ons is racen leven. De tijd tussen de races is wachten."

Tom Cruise is inderdaad ook geschikt voor de rol van coureur, zoals de kaskraker uit 1990 aantoont. Het gaat over een rookie op het slopende en ongelukgevoelige Noord-Amerikaanse NASCAR-circuit. Het verhaal vertelt over ongewone mannelijke vriendschappen en rivaliteiten tussen monteurs en coureurs, met Nicole Kidman in de rol van neurochirurg. Kidman en Cruise hadden een affaire op de set en trouwden later. Eerder waren er Amerikaanse autosportromances zoals "Speedway" met Elvis Presley. "Days of Thunder" wordt niet geheel onterecht beschouwd als "Top Gun on wheels" en werd geproduceerd door Jerry Bruckheimer, die ook toezicht hield op de nieuwe Formule 1-film. De muziek voor de film werd gecomponeerd door Hans Zimmer, en een van de bepalende nummers was "Knockin' on Heaven's Door" van Guns N' Roses. Tom Cruise vestigde zelfs een ronderecord op Phoenix Raceway tijdens de opnames.

Een enorm project om zo'n spectaculair Formule 1-seizoen als dat van 1976 in de bioscoop te dramatiseren. Het duel tussen Niki Lauda en James Hunt, en vooral het heftige ongeluk op de Nürburgring, was destijds een bepalend moment. Oscarwinnaar John Howard verdiepte zich in het onderwerp in 2013 en betrok Niki Lauda intensief bij de productie. De Oostenrijker koos persoonlijk Daniel Brühl als acteur. Het duel tussen twee zeer verschillende coureurs wordt levendig in beeld gebracht in vrij ingetogen beelden. Aan de ene kant de meedogenloze en doelgerichte Lauda, ​​aan de andere kant de Brit Hunt, een ware bon vivant. Door de gebeurtenissen leren de twee elkaar te respecteren. De Duitse ondertitel "Alles für den Sieg" (Alles voor de overwinning) vat de bittere concurrentiestrijd goed samen. Het kostte Lauda niet veel moeite om zijn leven te verliezen.

Je verdiepen in de familiegeschiedenis van het merk Ferrari vereist op zich al moed. Michael Mann beschrijft de relationele worsteling van Laura en Enzo Ferrari, en vergeet daarbij ook de buitenechtelijke zoon Piero niet, die veel later werd geadopteerd. Dit duistere melodrama floreert dankzij een afwisseling van artistieke beelden en agressieve racescènes. De hoofdrollen werden in 2023 gecast met supersterren Adam Driver en Penélope Cruz. De focus ligt op de slopende Mille Miglia-straatrace en de productie volgt de ware gebeurtenissen nauwgezet. In 1957 stond Ferrari's voortbestaan ​​op het spel in een duel met Maserati, dus een overwinning in de klassieke race was essentieel. De film schuwt de catastrofe vlak voor het einde niet, wanneer een band van de auto van de Spanjaard Alfonso de Portago klapt, waarbij de bestuurder, passagier en negen mensen omkomen. De bioscoopbezoeker blijft met afschuw achter.

Een artikel uit de « NZZ am Sonntag »