Duitse economische prestaties dalen: DIHK vreest historische economische vertraging

Bedrijven zijn terughoudend met investeringen, consumenten sparen: volgens de Duitse Kamer van Koophandel en Industrie kampt Duitsland met een historische economische crisis. "De economische opleving die we allemaal wensen en die ons land nodig heeft, is nog niet in zicht", aldus Helena Melnikov, directeur van DIHK, in Berlijn. Er bestaat een groeiende angst dat de economische productie voor het eerst in de naoorlogse Duitse geschiedenis voor het derde jaar op rij zal dalen. “We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het geen verloren jaar wordt”, eiste ze.

De DIHK verwacht nog steeds een lichte daling van het bruto binnenlands product van 0,3 procent voor het lopende jaar. Dit maakt de DIHK pessimistischer dan de federale overheid en de ‘economische experts’, die verwachten dat het bruto binnenlands product in 2025 zal stagneren.

Melnikov verwees naar de resultaten van een nieuw economisch onderzoek van DIHK onder ruim 23.000 bedrijven. Volgens deze gegevens vertoonden individuele indicatoren een lichte verbetering. De stemming onder bedrijven is echter nog steeds overwegend slecht. Slechts een kwart van de bedrijven beoordeelt hun situatie als goed. De zakelijke verwachtingen van bedrijven bleven grotendeels pessimistisch.

Volgens het onderzoek zien bedrijven het economische beleidsklimaat, de zwakke binnenlandse vraag, de hoge arbeidskosten, de stijgende socialezekerheidsbijdragen en de hoge energie- en grondstofprijzen als de grootste risico's. Daarbij komt nog het strengere en onvoorspelbare Amerikaanse invoerrechtenbeleid.

De bedrijven wachten nog steeds, zei Melnikov. Het gevolg: investeringen worden tegengehouden. Er is dringend behoefte aan actie op economisch gebied. Melnikov noemde een verlaging van de elektriciteitsbelasting naar het Europese minimumniveau, eenvoudiger afschrijving en minder bureaucratie.

Om ervoor te zorgen dat het geplande, met leningen gefinancierde speciale staatsfonds van 500 miljard euro effectief kan worden ingezet voor extra investeringen in infrastructuur en klimaatbescherming, zijn uitgebreide structurele hervormingen zoals snellere plannings- en goedkeuringsprocedures noodzakelijk. Volgens DIHK zouden vooral de industrie en de bouwsector van de geldstroom kunnen profiteren. De stemming is daar al opgeklaard.

De nieuwe federale regering heeft een pakket maatregelen aangekondigd dat vóór de zomer moet worden geïmplementeerd om de lasten voor bedrijven te verlichten. Voorbeelden hiervan zijn het verlagen van de elektriciteitsbelasting en het verbeteren van de afschrijvingsvoorwaarden om investeringen te stimuleren. "We willen nu echt actie zien", zei Melnikov.

De economische en inkomensverwachtingen zijn merkbaar toegenomen, zo melden de consumentenonderzoeksinstituten GfK en NIM. Volgens hun gegevens zijn consumenten echter minder geneigd om iets te kopen: ze geven er de voorkeur aan om te sparen. Dit remt het consumentenvertrouwen af. "Het onvoorspelbare tarief- en handelsbeleid van de Amerikaanse overheid, de onrust op de beurzen en de angst voor een derde jaar op rij van stagnatie zorgen ervoor dat het consumentenklimaat zwak blijft", aldus Rolf Bürkl, consumentenonderzoeker bij de NIM. “Mensen lijken te denken dat het op dit moment verstandig is om te sparen, gezien de algemene economische situatie.”

Uit het DIHK-onderzoek blijkt ook dat consumenten terughoudend zijn met hun consumptie, ondanks de stijgende inkomens. Als we de twee uitzonderlijke jaren 2020/2021 als gevolg van de coronapandemie buiten beschouwing laten, ligt de spaarquote van particuliere huishoudens op het hoogste niveau sinds 1996.

RND/dpa