Borçtan vergiye vergiden Hazine’ye

Gerileyen satın alma gücü ve enflasyonun altında kalan maaş zamları yurttaşları yüksek faize rağmen kredilere yönetti. Yüksek faiz oranlarının yanı sıra krediye bağlı ek maliyetler de bireylerin üzerindeki yükü artırdı.

Kredi masraf kalemleri arasında görünen Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) tahsilatı rekor düzeyde arttı. Konut kredisi hariç tüm kredilerde ve kredi kartlarında tahakkuk eden BMSV, bankalar tarafından tüketicilerden tahsil edilerek, Hazine’ye gelir olarak kaydediliyor.Yılın dokuz ayında Hazine’nin gerçekleştirdiği BSMV tahsilatı, geçen yılın tamamında yapılan tahsilatı aşarak 393 milyar 998 milyon liraya ulaştı. Geçen yılın sonunda BSMV geliri 343 milyar 538 milyon lira olarak kaydedilmişti.

Şimşek’in göreve başladığı 2023 yılının ikinci yarısında tüketici kredilerinden alınan BSMV oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltildi. Faizler arttıkça faiz üzerinden alınan vergi tutarı da katlanmaya başladı.

Aylık yüzde 5,7 faiz oranıyla 100 bin TL tutarında 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin toplam faiz ödemesi 41 bin 846 lira olarak hesaplanıyor. Buna bir de faiz tutarı üzerinden hesaplanan 6 bin 276 TL’lik BSMV ekleniyor. Diğer ek maliyet olan 6 bin 276 TL’lik KKDF de dâhil edildiğinde kredinin vade sonunda toplam geri ödeme tutarı 154 bin 400 TL’yi buluyor.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun (PPK) son faiz indirimi kararının ardından kredi kartları ve kredili mevduat faizlerinde değişiklik olmadı. Kredili mevduat hesapları için azami akdi faiz oranı yüzde 4,5, azami gecikme faiz oranı da yüzde 4,8 olarak kaldı. Kredi kartlarında ise limitlere göre faiz oranı yüzde 3,5-4,5 gecikme faizi yüzde 3,8-4,8 arasında değişiyor. BDDK’nin son verilerine göre ihtiyaç kredilerinin toplam tutarı 1 trilyon 941 TL’ye, bireysel kredi kartlarının 2 trilyon 478 milyar TL’ye, kredili mevduat hesapları ise 654 milyar TL’ye ulaştı. Bu tutarlar geçen yılın aynı dönemine göre sırasıyla yüzde 49,5, yüzde 54,7 ve yüzde 82 oranında büyüdü.

Yurttaşın borçluluğu artarken bu borçluluk üzerinden Hazine’ye sağlanan BSMV geliri de katlandı.