Haydut robot panik yarattı: Yapay zeka kontrolden mi çıkıyor?

Dünyada hızla robot teknoloji ABD ve Çin'de son sürat devam ediyor. Amerika ve Çin'den gelen görüntülerde robot köpeklerden, asker robotlara kadar her alanda üstün teknolojiye sahip teknoloji firmaları bazen de beklemedikleri sonuçlarla karşı karşıya bırakabiliyor. Bir robotun yazılım hatası sonrasında verdiği tepki güvenlik kameralarına yansıdı. Video sosyal medya viral oldu.

Robot bir anda çıldırdı!

San Francisco’da kurulu bir teknoloji laboratuvarında görev alan DeREK isimli insan benzeri robot, beklenmedik bir anda kontrolden çıktı. Tanıtım amaçlı gerçekleştirilen gösteri sırasında, askıya alınmış halde bulunan robot, şiddetli şekilde hareket etmeye başladı. Ardından vinç sistemini devirdi. Ortaya çıkan video sosyal medyada milyonlarca kişi tarafından izlendi.

Robotların Tepkileri Hâlâ ÖngörülemiyorREK adlı şirketin laboratuvarında yaşanan olayın bir kaza mı yoksa kasıtlı bir pazarlama hamlesi mi olduğu tartışılıyor. Videoda, robot yere düşmeden önce vücut hareketleriyle çevresindekileri dehşete düşürüyor. Görüntülerde bir kişinin ellerini başına götürerek donup kaldığı net şekilde görülüyor. Şirketin kurucularından Cix Liv, görüntülerin altına “Ne yaptıysanız, o programı çalıştırmayın bir daha” notunu düştü.Şirket adına açıklama yapan Liv, robotun kontrolden çıkmasının arkasında insan hatası olduğunu belirtti. Robot, yere basmadan tam vücut hareket moduna geçirilmişti. Liv, acil durdurma komutunun beş saniyelik gecikmeyle çalıştığını, robotun yalnızca internet kablosu çekildikten sonra durabildiğini ifade etti. Belgelerde bu komutun askıdayken de çalışabileceği yazılıydı. Ancak yürüyüş moduna geçiş, robotu agresif hale getirdi.

DeREK, Çin merkezli Unitree Robotics firmasına ait bir G1 modeli. REK firması, bu tür robotları dövüş müsabakalarında kullanmak için geliştiriyor. Şirketin planı, robotları uzaktan sanal gerçeklik başlıklarıyla kontrol edilebilir hale getirmek. Liv, “DeREK hâlâ yürüyebiliyor. Şaşırtıcı ama gerçek” diyerek robotun zarar görmediğini duyurdu.

Gelişmiş robotlar denge sistemlerine sahip olsa da beklenmedik durumlarla karşılaştıklarında verdikleri tepkiler agresif olarak algılanabiliyor. Boston Dynamics gibi firmalar yıllardır robotların hareket kabiliyetini gösteren videolar yayımlıyor. Ancak uzmanlar, robotların hâlâ doğal olmayan koşullarda nasıl davranacaklarını öngörmekte zorlanıldığını belirtiyor.

Dünyada buna benzer olaylar var mı?

Dünyada buna benzer olaylar yaşandımı kısaca bakalım: 2015 yılında Almanya'daki bir Volkswagen fabrikasında çalışan bir işçi, sabit bir robot tarafından yakalandı ve ezilerek öldürüldü. 2016 yılında, Ohio'lu bir adam, içinde bulunduğu kendi kendine giden Tesla'nın Harry Potter'ı izlerken bir traktör römorkuna çarpması sonucu öldü. Aynı yıl Dallas Polis Departmanı, aktif bir tetikçiyi pusuya düşürmek ve onu havaya uçurmak için bir robot kullandı. 2018'de Arizona'da bir yaya otomatik bir Uber tarafından öldürüldü. Bunlar hafızalarda kalan bazı haberler. Unutmayın teknoloji geliştirmeye çok açık ve bunun sonu yok. Bu hatalar her firmada olabilir mi evet olabilir çünkü bu bir yazılım ama bu olanları meşru kılamaz ve hataların biran önce kapatılması ve kusursuza yakın hale getirlmesi lazım.

Öte yandan akıllarda kalan bir soru; Hızla ilerleyen teknolojik dünyamızda Yapay Zeka ve robotlar daha yaygın hale geldikçe, bir robot bir insanı öldürdüğünde kimin suçlanacağı ise hala cavap bulamıyor.

Robotlardan korkulmalı mı?Uzmanlar, robotların insanlara göre “teknik olarak doğru” hareketler yapabileceğini, ancak bunun dışarıdan “saldırgan” ve tehditkâr görünebileceğini belirtiyor. Donanım gücü artı yazılım hatası demek felaket potansiyeli taşıdığı anlamına geliyor. Ancak bu hatalar giderilir ve kusursuza yakın ve sürekli güncellenen bir yazılım ile bunların üstesinden gelinebilir. Çünkü geleceğin dünyasında artık robotlar ayrılmaz parçamız gibi olacak tıpkı hemen hemen her evde olan robot süpürgeler gibi.

Kendi kendi karar alabilen Robotlar dünyayı ele geçirir mi?Hollywood filmlerinde izlediğimiz sahneler gerçek mi oluyor? Robotlar dünyayı ele mi geçirecek?

Distopik Senaryo'ya göre Robotların üretimi ve yapay zekânın kontrolü belirli güç odaklarında toplanırsa:

Dev şirketler veya otoriter rejimler, insanları gözetlemek, bastırmak ve yönetmek için robotları kullanabilir.İş gücünün yerini makineler aldıkça, sınıf uçurumu büyür, işsizlik artar.Askeri robotlar, yapay zekâlı dronlar savaşlarda "vicdan" barındırmaz.

Özerk karar alabilen sistemler, bir gün insanları tehdit olarak algılayabilir (Skynet senaryosu).

Sonuç olarak baktığımızda insanlık, kendi yarattığı zekânın altında ezilebilir ama yakın gelecekte bu pek mümkün görünmüyor?Teknoloji firmaları yapay zeka ile birlikte kendi kendine karar alabilen robotları üretiyor ama etkileyici ve kusursuz olarak üretemiyor. Geliştiriciler, yapay zekanın gücünü kontrol etmek için ciddi güvenlik önlemleri almak zorunda. Yoksa bilim kurgu, gerçek olabilir.

Haberimizi bir soru ile bitirelim: Yapay zekalı robotlar gerçekten hayatımızı kolaylaştıracak mı, yoksa distopik bir geleceğin habercisi mi?