İsa'nın Havarilerinin Kayıp Doğum Yeri Keşfedildi

İsa'nın havarilerinin İsrail'de keşfedilen kayıp doğum yeri, İncil'deki kayıtlarla örtüşüyor. İsrail'de yakın zamanda çıkan bir orman yangını, havarilerin memleketinin olası konumuna ışık tutan antik kalıntıları ortaya çıkardı.

Arkeologlar, Celile Denizi'nin kuzey kıyısındaki El Araj'da, elçiler Petrus, Andreas ve Filip'in yaşadığı balıkçı köyü Beytsayda olabilecek bir yer keşfettiler. Daily Mail, Yuhanna 1:44'te şöyle diyor: "Filipus, Andreas ve Petrus'un kenti Beytsayda'dandı."

Temmuz ayı sonlarında kuzey kıyılarını saran ve yüzenlerin kaçmasına neden olan orman yangını, Betiha Tabiatı Koruma Alanı'nı kasıp kavurdu, yoğun bitki örtüsünü yok etti ve arkeolojik alana dağılmış küçük mezar höyüklerini ortaya çıkardı.

Kinneret Koleji'ndeki kazıların yöneticisi Mordechai Aviam şunları kaydediyor: "Yangın, trajik bir olay olmasına rağmen, daha önce yoğun bitki örtüsü nedeniyle erişilemeyen alanları incelememize olanak sağladı."

Daily Mail'in haberine göre, kavrulmuş toprakta yüzlerce metrelik toprak höyükler bulundu ve bunların her biri muhtemelen antik odaları işaret ediyordu. Yangın ayrıca daha önce gizli kalmış duvarları, bir zamanlar binaların bulunduğu höyükleri ve İsa'nın yaşadığı ve vaaz verdiği Roma dönemine ait çanak çömlek parçalarını da ortaya çıkardı.

Dokuzuncu sezonuna giren kazılarda, Bizans ve Haçlı kalıntılarının altında kalan Roma tabakasına ulaşılması hedefleniyor.

Aviam, Roma çanak çömlek parçalarına ve o dönemin kent yaşamının bir simgesi olan daha önceki bir Roma hamamının keşfine atıfta bulunarak bu katmanın var olduğunu öne sürdü. Orman yangını yeni alanlar ortaya çıkardı ve arkeologları gelecekteki kazılar için umut vadeden alanlara yönlendirdi.

Haaretz'e göre ekip, Roma tarzında resmi bir kamu binasının varlığını gösteren bir sütun kaidesi buldu. Bu Roma dönemi eserleri ve mimari özellikler, köyün Kral Hirodes Philip döneminde bir şehre dönüştürüldüğünü gösteriyor ki bu da Beytsayda hakkındaki tarihsel verilerle tutarlı. Bu eserler arasında balıkçı takımları ve bir Roma hamamının kalıntıları da vardı; bu da bölgenin bir zamanlar gelişen bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.

Daily Mail'in belirttiğine göre bulgular, aralarında İsa dönemine ilişkin anlatılarıyla ünlü tarihçi Josephus Flavius'un metinlerinin de bulunduğu antik metinlerdeki açıklamalarla tutarlı.

Hatta eski pasajlarından birinde İsa hakkında şöyle deniyor: "Aynı zamanlarda, bilge bir adam olan İsa da yaşıyordu; eğer ona insan denebilirse. Çünkü o, harikalar yaratan, gerçeği sevinçle kabul eden insanlara öğretmenlik yapan biriydi."

Daily Mail'in haberine göre, Roma katmanının üzerinde 5. yüzyıldan kalma bir Bizans kilisesi ve manastırının kalıntıları bulunuyordu. Kilisede, Petrus'un "göksel elçilerin başı ve yöneticisi" olarak adlandırıldığı bir mozaik bulunuyordu.

Projeye ilk olarak 2016 yılında katılan Hong Konglu ses tasarımcısı Zachary Wong, 2022 yılında kilisenin diyakonal salonundaki daha büyük bir zeminin parçası olan, çiçek desenleriyle süslenmiş ve siyah mozaiklerden oluşan dairesel bir madalyonla çerçevelenmiş mozaiğin keşfedilmesine yardımcı oldu.

Kazılara katılan New York'taki Nyack Koleji'nden arkeolog Stephen Notley, "Bu keşif, Petrus ile bazilika arasında özel bir bağ olduğuna ve muhtemelen ona adandığına dair bugüne kadarki en güçlü kanıtı sağlıyor. Bizans Hristiyan geleneğinde Petrus'un evi genellikle Beytsayda ile özdeşleştirildiğinden ve günümüzde sıklıkla düşünüldüğü gibi Kefarnahum ile özdeşleştirilmediğinden, bazilikanın onun evine adanması muhtemel görünüyor." dedi.

Kilise kalıntıları, yaklaşık MS 725 yılında hac ziyareti sırasında bölgeyi ziyaret eden Bavyera piskoposu Aziz Willibald'ın tasviriyle de örtüşüyor.

Daily Mail'in haberine göre arkeologlar, Petrus ve Andreas'ın nerede yaşadığına dair İncil'deki anlatımlarda tutarsızlıklar olması nedeniyle, Aziz Petrus'un doğum yerinin kesin yerini doğrulayamadılar.

Hristiyanlar, Aziz Petrus'u, aslen Simon Petrus olan, balıkçı ve İsa'nın ilk takipçilerinden biri olarak tanırlar. Petrus, İsa'nın göğe çıkışından sonra ilk Kilise'nin başı olmuştur. Petrus, İsa'nın Pontius Pilatus tarafından tutuklanması sırasında bir Roma askerinin kulağını kesmesiyle ünlüdür.

Hıristiyan geleneğine göre Petrus, İmparator Nero döneminde yaklaşık 64 yılında Roma'da şehit edilmiş ve İsa Mesih ile aynı şekilde ölmeye layık olmadığını düşündüğü için baş aşağı çarmıha gerilmiştir.