VVD ile bile bazen işler ters gidebilir

Partiler gelip geçer, ama VVD asla kaybolmaz. Hollanda'da hiçbir siyasi partinin kendine güveni genellikle bu kadar yüksek olmaz. Ancak son zamanlarda işler farklı. VVD üyeleri işlerin yolunda gitmediğini görüyor. 29 Ekim parlamento seçimlerine iki aydan biraz fazla bir süre kala, parti lideri Dilan Yeşilgöz hakkında bir tartışma var. Anketler tarihin en kötü sonuçlarından biri. İşler ters gidebilir.

VVD parlamento grubunun bilgili eski sözcüsü Henri Kruithof, partinin moralini yüksek tutmaya çalıştığını söylüyor. Ancak bunun bilindik VVD neşesi değil, "sarsıcı bir iyimserlik" olduğunu söylüyor. "Başka türlü olamaz. Partiye olan inancınızı tamamen kaybederseniz sokağa çıkamazsınız. Böyle durumlarda olumsuz duyguları engellemek insani bir davranıştır. Bu yüzden Yeşilgöz'ün yerine başka birinin geçeceğini sanmıyorum; bu, partinin tamamen çökmesi anlamına gelir."

Kruithof, VVD'nin iki yıldır "hata üstüne hata" yaptığını ve bu analizin basında sık sık yer aldığını söylüyor. VVD, göç nedeniyle dördüncü Rutte kabinesini devirdi, PVV ile işbirliğinin kapısını açtı ve lideri Yeşilgöz ile tartışmadan tartışmaya sürükleniyor.

Bu haftanın tartışması: Yeşilgöz'ün Tim Hofman'ın BOOS programına sansasyonel bir şekilde katılması . Aslında çevrimiçi tehditlerle ilgili olması gerekiyordu, ancak sosyal medya platformu X'teki davranışları hakkında uzun bir tartışmaya dönüştü; suçlamalarda bulundu, sözlerini geri aldı ve tartışmayı yeniden başlattı. Yolunu kaybetmiş bir partinin yolunu kaybetmiş lideri.

Çökmeye karşı bağışıklık

Ancak VVD'deki bazı kesimler, on yıllar boyunca, yirminci yüzyılın tek halk partisi olarak, CDA ve PvdA'nın başına gelenlerden etkilenmediklerine inandılar. Geçtiğimiz yüzyılın büyük bölümünde Hollanda siyasetini üç hareket şekillendirdi: dini partiler (KVP, CHU, ARP ve daha sonra birleşen CDA), sosyal demokratlar (PvdA) ve liberaller (VVD ve D66).

O dönemde CDA, PvdA ve VVD, geniş destek tabanlarına ve bir asır öncesine, yani on dokuzuncu yüzyıla dayanan fikirlere sahip, yıkılmaz üç halk partisiydi. Ve neredeyse apaçık bir şekilde iktidara bağlılık gösteriyorlardı.

Bu yüzyıl, geleneksel halk partilerinin iki büyük yok oluşuna tanık oldu. CDA son yıllarda istikrarlı bir düşüş yaşadı ve şu anda Parlamento'da beş sandalyeye sahip. Ancak Henri Bontenbal'ın bu eğilimi tersine çevireceği umut ediliyor. PvdA ise, 2017'deki rekor kaybın ardından Parlamento'da dokuz sandalyeye geriledi ve şimdi GroenLinks ile yeni bir başlangıç ​​yapıyor.

Rutte'nin istikrarlı yılları

VVD üyeleri son yıllarda sık sık "Bize böyle bir şey olmayacak" diyordu. Parti 2010 yılında Hollanda'nın en büyüğü haline geldi ve Rutte dönemi (2010-2023) muazzam bir istikrar dönemiydi. Bunun tek sebebi Rutte'nin popüler olması değildi. Liberalizm, üç eski ideoloji arasında geleceğe en açık olanıdır. En azından VVD üyeleri böyle görüyordu.

Ve bunda bir miktar doğruluk payı var, diyor emekli parlamento tarihi profesörü Gerrit Voerman. "Toplum, sütunların ortadan kaldırılmasından bu yana oldukça bireyselleşti. Diğer iki ideolojinin grup ve kolektif düşüncesi son yıllarda önemli ölçüde azaldı. Öğrencilerime her zaman şunu söylerdim: VVD parlak bir geleceğe doğru ilerliyor."

Ancak Voerman, VVD de dahil olmak üzere herhangi bir partinin çökebileceğini biliyor. Bunun iki nedeni var: Uzun süredir yapısal bir sorun olmalı. Örneğin CDA için laiklik bir rol oynamış olmalı. Ve her şeyin çökmesine neden olacak akut bir kriz olmalı. CDA'nın PVV ile iş birliğini düşünün; bu, 2010'da büyük bölünmelere ve yıllarca süren bir liderlik krizine yol açtı.

Yeşilgöz'ün Liderliği

Gerrit Voerman, VVD'nin de şu anda aynı sorunla karşı karşıya olduğunu söylüyor. Ortada güncel bir sorun var: Dilan Yeşilgöz'ün kusurlu liderliği ve VVD'nin Rutte yıllarından kopamaması. Aynı zamanda yapısal bir sorun da var. "VVD'nin sağ kanadında, ısrarcı bir radikal sağcı hareket ortaya çıktı. Bu durum sadece seçmenleri VVD'den uzaklaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda partinin kendi söylemi konusunda da belirsizlik yaratıyor. Bir strateji, dışlama ve mesafe koyma yerine radikal sağı taklit etmeye yönelerek bir başkasıyla yer değiştirdi. Sağ popülizmle nasıl ilişki kuracaklarını bilmiyorlar ve bunu yaparken kendi konumlarını zayıflatıyorlar."

Dilan Yeşilgöz, 2023 seçim kampanyası sırasında, yıllarca işbirliğini reddettikten sonra, PVV'ye "anlaşılmaz bir şekilde" kapıyı açtı. Gerrit Voerman, bu kararın VVD'nin yapısal ve mevcut zayıflıklarını zehirli bir şekilde bir araya getirdiğini söylüyor. "Ve Hollanda'nın en profesyonel, en çok paraya ve en iyi seçmen araştırmasına sahip partisinin bile nasıl bu kadar kötü hesap yapabildiğini anlamak mümkün değil." VVD o zamandan beri eski pozisyonuna geri döndü: Yeşilgöz, Haziran ayında artık PVV ile iktidara gelmek istemediğini açıkladı .

Yıllarca VVD olmadan iktidara gelmek neredeyse imkansızdı. 2010'dan beri liberaller olmadan merkez sol veya merkez sağ koalisyonlar mümkün değildi. Ancak VVD üyeleri, apaçık ortada olan iktidar konumlarının istikrarsızlaştığını düşünüyor. Ipsos I&O ve Verian/EenVandaag'ın ağırlıklı ortalaması olan Peilingwijzer , partiye şu anda 20 ila 24 sandalye sağlıyor (VVD'nin şu anda 24 sandalyesi var). Ancak eğilim aşağı yönlü ve birkaç yaz anketi, dramatik bir kayıp riski olduğunu gösteriyor.

Henri Kruithof şöyle diyor: "On ila on beş sandalye bekliyorum. Stratejiyi değiştirmek veya yeni bir parti lideri atamak için artık çok geç. Ve büyük bir kayıp illa ki kötü bir şey değildir. Bir partinin zor bir dönemden geçmesi iyi olabilir. Ancak o zaman yeni bir anlatı ve yeni bir strateji düşünmeye başlayabilirler. Bu, yeni bir liderle dört, belki de sekiz yıl sürecektir. Bunun VVD'nin başına gelemeyeceği hikayesine asla inanmadım."