İklime dayanıklı çeşitler aranıyor: çilek ve ağaçlar için stres testi

Yeni bir araştırma tesisi geleceğin iklimini simüle edebilecek. Çeşitli ağaç türleri ve çilekler 'iklim stres testine' tabi tutuluyor. Bilim insanları ve şirketler araştırmalarını yürütmek için bu tesisi kullanabilirler.

WUR'daki kentsel yeşil araştırmacı Marc Ravesloot, RTL Z'ye yaptığı açıklamada, "İklim değişikliği ağaçlar açısından o kadar hızlı gerçekleşiyor ki, Hollanda'daki ağaç türlerinin büyük bir kısmı önümüzdeki elli yıl içinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya" dedi.

Bu videoda bu konuyu daha detaylı anlatıyor:

Ravesloot, şimdiye kadar şehir ağaçlarının deneyime dayalı olarak değerlendirildiğini söylüyor. "Hangilerinin belirli koşullar altında iyi performans gösterip göstermediğine bakıyoruz. Ancak bundan sonra türleri birbirleriyle karşılaştırmayı kolaylaştıracak kesin verilerimiz olacak."

Çok sayıda sensör ve kamera ile büyüme süreci farklı koşullar altında sürekli olarak kayıt altına alınıyor. Bu temelde iklime en dayanıklı ağaç türü seçilebilir. Bunlar aşırı kuraklığa, sıcağa ve ayrıca tuzluluğa en iyi dayanabilen ağaçlardır.

Bu önemlidir çünkü ağaç dikimi, şehirlerde aşırı sıcaklık stresini önlemenin etkili bir yöntemi olarak görülmektedir. Ama önümüzdeki otuz veya elli yıl içinde şehirlerdeki sıcaklıkların daha da artmasıyla birlikte hangi ağaçların büyümeye devam edeceğini bilmek gerekiyor.

Hollanda, bu haftaki yağmurlara rağmen bu yıl aylardır şiddetli kuraklıkla boğuşuyor. Mevcut yağış, yağış açığını kapatamayacak.

Ülkemizde bundan sonra hem ilkbahar hem de yaz aylarında buharlaşma artacak. Bu da her iki mevsimde de kuraklık yaşanma ihtimalinin arttığı anlamına geliyor.

Kent ağaçları projesine ek olarak, çilek araştırmaları da WUR ve Utrecht Üniversitesi iş birliğiyle yeni araştırma lokasyonu NPEC'de yürütülüyor. Bu, Flevo Berry yetiştirme şirketiyle işbirliği içinde gerçekleştiriliyor.

Çilek bitkileri bir taşıma bandının üzerindedir. Flevo Berry'den Marina Hulscher Horst, farklı çeşitlerin kuraklık gibi belirli koşullara maruz kaldığını söylüyor. Sonuç olarak sensörler ve kameralar beş yüz tesisten milyonlarca veri toplayacak.

Bu veriler yapay zeka kullanılarak analiz ediliyor. Hulscher, "Çok kısa bir süre içinde farklı çeşitlerin daha kuru koşullarda nasıl performans göstereceğine dair fikir edinebiliyoruz" diyor.

Yöntem, sözde 'rafine etme'nin ötesine geçiyor. İstenilen özelliklere sahip bitkiler seçilir. En iyi örneklerin yetiştirilmesi ve seçici olarak çaprazlanmasıyla, sonunda giderek daha iyi, 'geliştirilmiş' bir bitki yaratılır.

Hulscher, "Ancak üreme ortalama 8 ila 10 yıl sürüyor" diyor. "Sensörlerin kullanıldığı bu yeni yöntemle, bir çeşidin çok daha kısa sürede tam bir resmini elde edebilir ve o çeşidin farklı koşullar altında nasıl performans gösterdiğini görebilirsiniz."

Yeni araştırma lokasyonu her türlü hava koşuluyla 'oynamaya' olanak sağlıyor. Kuru, nemli, sıcak, soğuk ve hatta çöl iklimi bile simüle edilebiliyor. Hulscher: "Daha sonra bitkinin ne kadar yeşil olduğunu, yapraklarının ne kadar yüksek veya alçak olduğunu, meyvenin rengini ve meyvenin ne kadar büyük olduğunu araştırabiliriz."

Gelecekte iklim nasıl olacaksa, büyük ölçüde sera gazı miktarından etkilenecek. İklim değişikliğinin ağaçlar üzerindeki etkisinden şok olduğunu söyleyen Ravesloot, "Küresel emisyonlar 1900'den bu yana neredeyse sürekli olarak artıyor" diyor.

Resmen 'CSI Ağaçları: geleceğin iklime uyumlu ağaçları' olarak adlandırılan kentsel ağaç araştırması kapsamında, ortalama KNMI emisyon senaryosunun temel alınmasına karar verildi. Ravesloot: "Ayrıca yağışsız dönemler, uzun süreli sıcaklar ve tuzluluk simüle ediliyor."