İtalya'da kürtaj 47 yıldır bir hak, ancak tüm bölgelerde garanti altına alınmış değil
22 Mayıs, İtalyan medeni hakları tarihinde önemli bir dönüm noktası olan, gebeliğin gönüllü olarak sonlandırılması hakkını düzenleyen ve onlarca yıllık gizliliğe, acıya ve ölüme son veren 1978 tarihli 194 sayılı Yasa'nın yıldönümüdür. Ancak bugün, onaylanmasının üzerinden 47 yıl geçtikten sonra, verilerden ortaya çıkan tablo endişe verici: Yasanın kağıt üzerinde garanti ettiği şeyler, günlük pratikte çoğu zaman gerçekleştirilemiyor. Teoride kazanılmış olan kürtaj hakkı, pratikte birçok kadın için erişilemez durumdadır. Vicdani retçi doktorların yüksek sayısı (2021'de jinekologların %63,4'ü), yasanın etkili bir şekilde uygulanmasının önündeki en büyük engellerden birini oluşturmaktadır.
Sicilya , Abruzzo ve Molise gibi bazı bölgelerde oranlar %80'i aşmakta ve tüm sağlık kuruluşları gönüllü gebelik sonlandırma işlemini gerçekleştirecek personelden yoksun kalmaktadır. Bu koşullarda, bekleme süreleri öngörülen sınırların çok ötesine uzanıyor , bu da hakkı fiilen geçersiz kılıyor ve birçok kadını başka bölgelere taşınmaya veya riskli çözümler aramaya zorluyor. Meslek mensuplarının özerkliğini korumak amacıyla 194 sayılı yasayla getirilen vicdani ret, kamu hizmetini aksatan, iç yönergeler ve örgütsel mantık tarafından çoğu kez hoş görülen, hatta kayırılan yapısal bir araç haline gelmiştir. Bazı durumlarda, yeterli bilgi verecek bir doktor veya operatör bile bulunmadığında, yasada öngörülmeyen bir “yapı itirazı”ndan bile söz edilmektedir.
Bu çarpıtmanın sadece sağlık düzeyinde değil, aynı zamanda sosyal, kültürel ve siyasal düzeylerde de derin sonuçları oluyor. Hamileliğini sonlandırmak için sağlık sistemine başvuran kadınlar yalnızca pratik engellerle değil, aynı zamanda yargılayıcı, suçlayıcı ve bazen de düpedüz düşmanca bir iklimle karşı karşıya kalıyor. Ameliyat sırasında hastalara ağrı kesici verilmediği veya danışmanlık adı altında caydırıcı uygulamalara maruz bırakıldıkları yönünde raporlar bulunmaktadır.
Kürtajı acı çektirerek veya psikolojik baskı uygulayarak caydırmayı hedefleyen bu tutum, kadınların kendi bedenleri hakkında özerk karar alamayacağını düşünen, paternalist ve ayrımcı bir bakış açısını ortaya koymaktadır. İşte bu noktada tartışma siyasal ve sosyolojik bir boyuta geçiyor. Gerçekten etkili olabilmesi için bir kanunun sadece var olması yeterli değildir; Uygulanmalı, garanti altına alınmalı, izlenmelidir . Uygulamanın sistem içi mekanizmalar tarafından engellenmesi durumunda sorumluluk sadece bireysel operatörlere değil, tüm kurumsal ve kültürel yapıya aittir. Bir hakkı ilan eden ama ona erişimi garanti etmeyen devlet, o hakkın inkarına ortak olur.
Laik ve demokratik olduğunu sıklıkla iddia eden bir ülkede, kürtaj gibi mahrem ve kişisel bir tercihin bugün hâlâ ideolojik ve dini miraslarla koşullandırılması çelişkilidir. Dünya çapındaki rakamlar çok anlamlı: Dünyada her yıl 121 milyon istenmeyen gebelik meydana geliyor ve bunların %60'ı kürtajla, yarısına yakını ise güvenli olmayan koşullarda gerçekleşiyor. Bu veriler sadece diğer enlemlere ait değil: Sistem çalışmadığında İtalya'nın da bir gerçeği haline geliyor.
Bugün çözülmesi gereken asıl sorun, kürtajın bir eyalet yasasıyla kurulmuş ve 1981 referandumuyla onaylanmış meşruiyeti değil, kürtajın etkili bir şekilde erişilebilirliğini garanti altına alacak siyasi iradedir . 194 Sayılı Yasayı tarihi bir başarı olarak kutlamak yeterli değil: Nasıl uygulandığını, vicdani reddin araçsallaştırılmasından ve kadınları suçlama eğiliminde olan bir kültürel iklimden nasıl savunulduğunu izlemeliyiz. Üreme alanında seçme özgürlüğü , bir toplumun medeniyet düzeyinin temel bir göstergesidir. Bu hak kullanılmazsa demokrasi boş kalır, eşitlik ve kendi kaderini tayin ilkeleri soyut ifadelere indirgenir. 22 Mayıs bir anma günü olmalı, ama aynı zamanda ve her şeyden önce tutarlılık, sorumluluk ve adalet talep etme günü olmalıdır.
Luce
