Max Rouquette ve Aurélia Lassaque, Oksitan dilinin ucunda şiirler

Her hafta en son şiir haberlerine bir göz atın. Bu etkinlikle ilgili tüm makalelere buradan ulaşabilirsiniz .
"Gümüş ay /dins lo laquet se banha." Ya da Latin dillerine aşina olanlar için şeffaflıkla, " cıva ay /küçük gölde yıkanır." Oksitanca edebiyatının önde gelen isimlerinden Hérault şair Max Rouquette'in bu iki dizesi, 2005 yılında ölen yazarın lenga nòstra'sına veya düzyazısına aşina olmayanlar tarafından duyulabilen güçlü ünsüzlerle küçük gezgin müziklerini oluşturur. Şairin Oc topraklarında ölümünün yirminci yılı vesilesiyle, Bruno Doucey'nin "Ombre messagère et autres répussons de poèmes" adlı antolojisinin yayınlanması sayesinde şiirlerini keşfedebilir, okuyabilir, ezberleyebilir ve dolayısıyla dinleyebiliriz (telaffuzda özgürlükler kullanarak). Ana dili Oksitanca olmasına rağmen bazı metinleri yalnızca Fransızca yazılmış bir yazardan söz ettiğimiz için iki dilli eser, Paris'te oyunlarıyla da tanınan Argelliers doğumlu yazarın zengin ve düşündürücü eserlerine genel bir bakış sunmaktadır.
Bu metinlerin prozodisi –genellikle kısa– çalılıkların gölgesinde gizlenen fark edilmeyenin hizmetinde pürüzlü bir melodi ortaya çıkarır. “ Un jorn vendrà, quand i aurà pas pus de jorns, per de qu’i aurà pas pus de solelh, per jogar als rescondons amb la trèva de l'orizont” (“Bir gün gelecek, artık gün olmayacak, çünkü artık güneş olmayacak, ufkun hayaletiyle saklambaç oynayacağız” ) diye söyler Oksitanca edebiyatının sözcüsü, geç çevrilmiş – eser, ölümünden sonra yayınlanan şiirler için 1937 ile 2008 arasında yayınlanmış metinleri içeriyor. Zamansız dizeler.
Önsözü yazan şair Aurélia Lassaque, aynı yayıneviyle Un autre monde que le mien adlı yeni bir iki dilli derleme de yayınlıyor. Bu derleme, hem biçim hem de içerik açısından daha çağdaş vurgulara sahip. Ritmik düzyazısıyla, Lot yerlisi, artık sesi olmayan veya hiç sesi olmayan, kadın cinayetlerinin ve diğer ataerkil şiddetin kurbanlarının seslerine bir alıcı haline geliyor. Büyük bir nezaketle yazılmış dizeler, nazik, dikkatli ve anlayışlı bir fiili çağrıştırıyor. Aynı aileden iki dil kıyısı arasında bir diyalog. Örnek: " Mon crit se voliá tan potent /qu'explosèt en ieu /e quand dubriguèri la boca /aviá i pas mai de votz" ("Çığlığım o kadar güçlü olacaktı ki / içimde patladı / ve ağzımı açtığımda / artık sesim yoktu"). Ozanların dilinin, şiirsel ve nesnelere karşı hassas bir ilişki dili olmasının, modern dünyayı anlatacak zenginlikte olduğunun göstergesi.
Kuyruk kanından iğrenen bir toprak
solelhlerin ve ayların mai'lerinin,
bir bruga'nın fregelós'u var.
O quauque rebat de solelh
bir karboniera kantonuna.
long de tota una vida…
Antau kendini dünyanın yüzüne bırakıyor.
Tek bir damla kan,
ve bu bir ömür boyu yeter,
Tek bir damla sıcak kan
onun geçmesi için yeterli olacak
çok sayıda güneş ve çok sayıda ay
bir fundalığın buzlu karanlığında.
Ya da güneşin bir yansıması
bir kömür madeninin köşesinde.
Tek bir damla kan,
bir ömür boyu…
Böylece dünya yüzünde göründü.
Libération