Klasiklerden Falange'ın kuruluşuna: BIC adını almadan önceki Komedi Tiyatrosu'nun hayatı

Sahneleri, Altın Çağ'dan klasiklerin ve Jacinto Benavente, Benito Pérez Galdós , Álvarez Quintero kardeşler ve Leandro Fernández de Moratín gibi yazarların eserlerinin prömiyerlerine ev sahipliği yapmış, ancak aynı zamanda 1919'daki CNT'nin İkinci Kongresi ve 1933'teki Falange'ın kuruluşu gibi büyük siyasi olaylara da sahne olmuştur. Teatro de la Comedia, bölgeyi sorgulatan birçok iniş çıkışın üstesinden geldikten sonra tamamen yenilenmiş bir şekilde 150. yıl dönümünü kutluyor. Kültür Bakanlığı şimdi, Madrid'deki Príncipe Caddesi'nde, Barrio de las Letras'ın kalbinde bulunan binayı anıt kategorisinde Kültürel İlgi Alanı (BIC) olarak ilan etme sürecini başlattı.

İspanya Tarihi Tiyatroları Dostları Ulusal Derneği (AMIThE) başkanı Javier López-Galiacho, bu sahne sanatları mekanını "Madrid'in, konutlarla çevrili, María Guerrero ile birlikte mükemmel bir burjuva tiyatrosu " olarak tanımlıyor. Uzmanın vurguladığı ilk şey, Bilbao'daki Arriaga ve Murcia'daki Romea gibi dönemin büyük tiyatrolarında olduğu gibi, at nalı şeklindeki İtalyan stilindeki yerleşim bölgesinin yapısıdır.

Kültür Bakanlığı'nın web sitesinde yer alan bilgiye göre, tiyatronun kökeni, mekan ve parti girişimcisi Silverio López Larrainza'nın , 14 Calle del Príncipe ve Calle Núñez de Arce adresinde bulunan, kendisine ait bir avlunun bulunduğu yere inşa etmek istediği kolezyuma dayanmaktadır. İnşaat, mimar Agustín Ortiz de Villajos tarafından 1873 yılında başlatılmış ve Tirso García Escudero de la Torre, 1896-97 sezonundan 1950'deki ölümüne kadar tiyatronun tek sahibi olmuştur.

Bu arada, 1915'te çıkan bir yangın tiyatronun iç mekanını tahrip etti ve salon, mimarlar Luis Bellido ve José López Sallaberry tarafından sadece birkaç ay içinde yeniden inşa edildi. López-Galiacho, "O dönemin gazete fotoğraflarına göre, tamamen yeniden inşa edilmesi gerekti. Yapının sadece demir işçiliği kaldı," diye belirtiyor. İç Savaş sırasında kesintiye uğrasa da, o tarihten sonra da faaliyetlerine devam etti.

AMIThE başkanı , Teatro de la Comedia'nın kanının nesillerdir damarlarında nasıl aktığını büyük bir sevgiyle anlatıyor. "Galdós, Teatro de la Comedia'da prömiyer yaptı ve büyük büyükbabam kör olduktan sonra onun özel okuyucularından biriydi ve Hilarión Eslava'nın evinde ona kitap okurdu. Dahası, José López Alonso, 20. yüzyılın başlarında ünlü Enrique Borrás ve Rosario Pino'nun topluluklarında oyuncu olarak Teatro de la Comedia'da birkaç sezon sahne aldı," diye ekliyor. López-Galiacho'nun büyük büyükbabası bu tiyatroda 30'dan fazla oyunun prömiyerini yaptı.

Dahası, 20. yüzyılın ilk üçte birinde, tiyatronun merkezi konumu onu sendika ve siyasi toplantılar için gözde bir mekan haline getirmişti. Aralık 1919'da sahneye çıkan CNT'nin ikinci Konfederasyon Kongresi de bunu kanıtlıyor. Bu tiyatroya damgasını vuran bir diğer olay ise çok farklı nitelikteydi. 1933'te, José Antonio Primo de Rivera'nın görkemli bir konuşmasının ardından, diktatörlük döneminde önemli bir rol oynayacak olan Falange kuruldu.

Bakanlık tiyatroyu satın alıyor

Teatro de la Comedia her zaman özel mülkiyete ait olmuştur . 1970'lerin başlarından itibaren Castañuela 70 , Yerma ve Sócrates gibi sosyal ve politik temalara sahip bağımsız performanslara ev sahipliği yapmıştır; sahnesi ise Franco döneminde İspanyol tiyatrosunun ilk çıplak performansı olan Equus oyununa ev sahipliği yapmıştır.

Kültür Bakanlığı tiyatroyu satın alıp binanın beş katını satın alarak burayı Ulusal Klasik Tiyatro Topluluğu'nun kalıcı merkezi olarak kullanana kadar 1998'i bekledi, ta ki 2002'de kapsamlı bir tadilattan geçmek üzere kapatılıp 2015'te kapılarını yeniden açana kadar. Tam da o yıl Kültür, Nathalie Cañizares tarafından yazılan ve tiyatronun tüm tarihini iki büyük ciltte anlatan kapsamlı ve özenli bir monografi yayınladı. İlki, Didaktik irade ve eklektizm arasında (1875-1950) ve ikincisi, Toplumsal bağlılığa doğru (1950-2002) .

López-Galiacho , Teatro de la Comedia'nın son yenilemesinden memnun. Ancak, "Pasajlardaki gişeleri korumaya ve fuayeye, yani ana giriş salonuna canlılık kazandırmaya çalışsalar da, özünden bir şeyler kaybetmiş gibi görünüyor," diye vurguluyor. AMIThE başkanı, bu sözleri, Teatro Lara'da olduğu gibi, bu alanların kalabalık toplantılar için kullanıldığı yıllara atıfta bulunarak söylüyor.

Komedi Tiyatrosu 2015'te yeniden canlandırılıyor

López-Galiacho, Comedia'nın 21. yüzyılın başında, Madrid'deki yeraltı sularının tiyatroyu her yıl daha da fazla eğip çökmesine neden olmasıyla kapandığını söylüyor. Mimar Jaime Nadal , Sebastián Araujo ve María Jesús Marteles ile birlikte bu son yenilemenin mimarlarından biriydi: "Biz geldiğimizde tiyatro çok kötü durumdaydı. Bellido'nun projesi, olası bir yangından korumayı amaçlıyordu, bu yüzden metal iskeletli yangın duvarları tasarladı."

Ancak Nadal, bu projenin hiçbir zaman hayata geçirilemediğini belirtiyor. "1915'te, o zamanlar oldukça yeni bir malzeme olan beton tiyatroyu yeniden açtılar, ancak gelecekteki yangınları önlemek için kullanılması şiddetle tavsiye ediliyordu." Böylece mimarlar ekibi, tamamen sökülmesi gereken betonarme bir tiyatroyla karşı karşıya kaldı. Tiyatronun üst kısmını genişletmek ve beşinci katta küçük bir çok amaçlı salon oluşturmak ve ayrıca alandaki ofisleri yenilemek için özel bir plan gerekiyordu.

Yenileme çalışmaları 2010 yılında başladı ve her zaman tek bir temel koşulla gerçekleştirildi: Tiyatronun Bellido'nun yenilenmesinden sonraki haliyle kalması . Uzman, "Yapısal olarak güncelledik, erişim noktalarını uyarladık ve eskisinden daha yoğun bir yangın koruması ekledik. Ayrıca sahneyi mevcut sahne tekniklerine daha uygun bir boyuta uyarladık," diyor.

Örneğin, Bellido'nun aydınlatmayı gazdan elektriğe uyarlaması gerektiği gibi, bu mimarlar da akkor ampullerden LED aydınlatmaya geçerek yeni bir yenileme çalışması yapmak zorunda kaldılar. Projeyi 2015 yılında tamamladılar ve mimarlar, sonucun mümkün olan en yüksek kalitede olduğunu biliyordu. Nadal, "Büyük sosyal öneme sahip bir şey üzerinde çalışıyorduk ve çalışmalarımızın topluma yanıt vermesi gerekiyordu," diyor.

Genel halkın takdir edemeyeceği temeller ve yapısal unsurların ötesinde, mimari ekip dekoratif unsurlara da büyük özen göstermiş. "Tiyatro deneyimimiz zaten vardı, bu yüzden atmosferin ne kadar önemli olduğunu biliyorduk. Tiyatronun girişi çarpıcı, salona varış ise etkileyici, mekan, performans ve aydınlatma açısından etkileyici olmalı," diye açıklıyor. Bu bağlamda, José Vallejo ve Galeazo'nun pandantiflerinde göz yanıltıcı Arap mimarisiyle şeffaf bir gökyüzü tasvir eden tavan resimlerini yeniden canlandırdılar.

Teatro de la Comedia, şu anda Kültür Bakanlığı'na bağlı özerk bir devlet kurumu olan Ulusal Sahne Sanatları ve Müzik Enstitüsü bünyesinde faaliyet gösteren Ulusal Klasik Tiyatro Topluluğu'nun genel merkezine ev sahipliği yapmaktadır. Topluluk ayrıca , Ekim ayında tiyatronun lobisinde düzenlenecek bir sergiyle binanın 150. yıl dönümünü kutlayacaktır.