Rezervlerdeki artışa rağmen güvensizlik sürüyor: Analistler hâlâ ekonomik programa ve Merkez Bankası'na şüpheyle yaklaşıyor.

Uluslararası rezervlerde önemli bir iyileşme yaşanırken, Arjantin Merkez Bankası (BCRA) hala şüpheci bir görünümle karşı karşıya . Aralık 2023'ten bu yana, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan yeni anlaşma ve Dünya Bankası ve IDB gibi çok taraflı kuruluşların desteği sayesinde varlıklar 17,6 milyar ABD dolarından fazla arttı.

Ancak ekonomi gündeminden endişeler kaybolmadı.

Arjantin ağır bir mirasın yükünü taşıyor: Son 90 yılın 70'inden fazlası sermaye kontrol rejimleri, hiperenflasyon, temerrütler ve IMF ile başarısız anlaşmalarla geçti . Tüm bunlar pesoya olan güveni yok etti, Arjantin Merkez Bankası'nı (BCRA) zayıflattı ve ulusal para biriminin 13-0 devalüasyonuna yol açtı.

Ekonomist Ramiro Castiñeira, yakın zamanda yazdığı bir yazıda, Javier Milei tarafından spot piyasaya doğrudan müdahale olmaksızın kurulan serbest döviz kuru uygulamasına rağmen bu yapısal güvensizliğin sürdüğünü savundu.

Yeni hükümetin göreve başlamasının hemen ardından, 7 Aralık 2023'te Merkez Bankası'nın brüt rezervleri 21,209 milyar ABD doları seviyesindeydi, ancak net serbest rezerv pozisyonu yaklaşık 16 milyar ABD doları negatifti. Altın da eklendiğinde, bu varlıklar likit olmasa da açık 12 milyar ABD dolarına düştü.

Dahası, BCRA'nın bilançosu, piyasa değeri olmayan devredilemez tahvillerle şişirilmişti . Bu bozulma, mevcut yönetim tarafından bu tahvillerin iptal edilmesi, hesapların temizlenmesi ve kurumun gerçek öz sermaye pozisyonunun daha doğru bir şekilde yansıtılmasıyla ortadan kaldırıldı.

Hükümet, 11 Nisan 2025 tarihinde IMF ile 10 yıl vadeli ve 4,5 yıl ödemesiz olmak üzere 20 milyar ABD doları tutarında yeni bir program imzaladı. Bu tutarın 12,396 milyar ABD doları, ülke içi borçların ödenmesi ve Merkez Bankası bilançosunun güçlendirilmesi için derhal tahsis edildi.

Aynı dönemde Dünya Bankası ve İslam Kalkınma Bankası sırasıyla 12 milyar ABD doları ve 10 milyar ABD doları tutarında kredi tahsisinde bulundu . Sadece Nisan ayında 1,496 milyar ABD doları ek kredi alındı. Bu ödemeler sayesinde brüt rezervler Nisan ayını 38,928 milyar ABD doları seviyesinde kapattı.

BCRA Para Raporu'na göre, Haziran ayında 2 milyar dolarlık REPO ve 1,5 milyar dolarlık Bonte 2030 ihalesinin eklenmesiyle rezervler 39,973 milyar dolara yükseldi.

Temmuz ayında rezervler dalgalı bir seyir izledi: 15'inde Hazine borç ödemeleri nedeniyle 39,061 milyar dolara geriledi; 23'ünde toparlanarak 40,358 milyar dolara çıktı; ay sonunda ise IDB fon girişine rağmen yeni vadeler nedeniyle tekrar düşüşe geçti.

Buna rağmen, Nisan-Temmuz döneminde brüt rezervler 15,52 milyar ABD doları artarken, net kullanılabilir rezerv bakiyesi pozitif bölgeye, yani 6,297 milyar ABD dolarına yükseldi . Ancak, uluslararası kuruluşlardan alınan krediler (7,92 milyar ABD doları) iskonto edildiğinde, düzeltilmiş net rezerv bakiyesi hafif kırmızıda kalmaya devam ediyor.

Bu gelişmelere rağmen, ekonomistler fonların büyük bir kısmının kredilerden, REPO'lardan veya muhasebe değerlemelerinden geldiğine dikkat çekiyor. Bu bağlamda, rezervlerin sürdürülebilirliği, gerçek gelir yaratılmasına ve sürdürülebilir bir mali fazlaya bağlı olacaktır.

Fernando Marull, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, " Merkez Bankası şu ana kadar IMF'den tek bir dolar bile satmadı (12,4 milyar dolar) ve ilk incelemeden sonra 2 milyar dolar alacak ." ifadelerini kullandı. Bu durum, piyasaya müdahale etmeden önce desteğini güçlendirmeyi tercih eden para otoritesinin sağduyusunu gösteriyor.

Pampa Capital ortağı Federico Domínguez ise şu uyarıda bulundu: "Serbest döviz kuru ve geçişkenlik olmadığında, rezerv seviyesi daha az önem taşıyor. Ancak Arjantin'in tarihi, parasal yükümlülükleri olmayan ve kalıcı bir mali fazlaya sahip bir para kuruluna benzer bir güvence gerektiriyor."

Analistler ayrıca önümüzdeki aylarda rezervlere baskı yapabilecek faktörler konusunda da uyarıyor:

• İl seçimleri öncesi önleyici dolarizasyon.
• Bazı ilçelerde geniş kapsamlı vergi teşvikleri.
• Dış ticarette düşük sezon yaşanacak, bu durum enerji ve maden ihracatıyla hafifletilebilir.
• Küresel oynaklık finansal koşulları etkiliyor.

Buna rağmen hükümet, Merkez Bankası'nın yıllardır ilk kez güçlü bir bilançoya, pozitif net rezervlere ve karşılıksız muhasebe araçlarının ortadan kaldırılmasına sahip olduğunu vurguluyor. Şimdiki zorluk, bu süreci iç veya dış baskılara boyun eğmeden sağlamlaştırmak.