Emeklilik maaşı ortalaması ilk kez ayda 1.500 avroyu aştı

Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Salı günü yayınladığı kayıtlara göre, emekliler ayda ortalama 1.501 avro emekli maaşı alıyor. Bu rakam, 14 taksitte ilk kez aylık 1.500 avroyu aştı ve geçen yılın şubat ayında ortalama emeklilik maaşının 1.437 avro olduğu döneme göre yüzde 4,42'lik bir artışı temsil ediyor. Bu emeklilik türü, emeklilerin üçte ikisinin (6,6 milyon kişi) aldığı en yaygın ve aynı zamanda en büyük emeklilik türüdür.

Bu oran, Hükümet tarafından bir önceki yıl enflasyona göre belirlenen yeniden değerlemede normalde uygulanan yüzde 2,8'lik artıştan daha yüksektir. Bu daha büyük bir artış çünkü tüm emeklilik maaşları bu oranda artmadı, asgari emeklilik maaşları yüzde 6 ile yüzde 9 arasında arttı. Bu rakam, yeni işe başlayanların çalışma hayatları boyunca yaptıkları katkılar ve ölen kişinin kazancından da etkileniyor. Genellikle ilk grup ikinci gruptan daha yüksek tutarlarla sisteme giriyor, bu da ortalama emekli maaşını daha da artırıyor.

Bu eğilim yaş gruplarına göre ortalama emeklilik maaşlarında da açıkça görülmektedir. 65-69 yaş aralığındaki emeklilerin ortalama maaşı 1.646 avro olurken, 85 yaş ve üzeri emeklilerin maaşı 1.110 avro oldu. Cinsiyet farkı da oldukça büyük: Kadınların aldığı emeklilik maaşı 1.194 avro iken, erkeklerin aldığı maaş 1.717 avro.

Ortalama sürekli maluliyet aylığı, Şubat 2024'te 1.161 iken son bordroda %3,79 artışla 1.205'e yükseldi. Dul aylığı aylık 893 avrodan 932 avroya (yüzde 4,4 artış), yetim aylığı 501 avrodan 524 avroya (yüzde 4,6 artış), aile yardımı aylığı ise 738 avrodan 777 avroya (yüzde 5,3 artış) çıkıyor. Böylece sistemde ortalama emeklilik maaşı Şubat 2024'te 1.251 iken son Sosyal Güvenlik ödemesinde 1.307'ye çıkıyor. Daha önce ocak ayında bu rekor ilk kez 1.300 avronun üzerine çıkmıştı.

13.456 milyon avro

Harcamalara gelince, Sosyal Güvenlik, Şubat ayında katkılı emeklilik maaşlarının 13.455,6 milyon avroya ulaştığını açıkladı. “Katkılı emeklilik maaşının dörtte üçü, her zamanki gibi, emeklilik maaşına tekabül ediyor. Elma Saiz başkanlığındaki birim, "Bu emeklilik maaşları toplam maaşın yüzde 73,2'sini, yani 9.848,4 milyon avroyu temsil ediyor" dedi.

Bakanlık ayrıca, bebek patlaması kuşağının yaşlanmasının hesaplar açısından yarattığı zorluk göz önüne alındığında, kendilerinin kararlı olduğu bir hedef olan gecikmiş emekliliklerdeki artışa da dikkat çekiyor. Sosyal Güvenlik verilerine göre, mevcut emeklilik kayıtlarının %9,3'ü gecikmiş durumda. Bu oran 2019'da %4,8 idi. Aynı zamanda erken emeklilik kayıtları toplamın %29,6'sını oluştururken, beş yıl önce bu oran %40 idi.

“Emekliliği gönüllü olarak erteleyenlerin sayısının artması ve erken emeklilik oranının azalması sonucunda, 2019 yılında 64,4 olan emekliliğe erişim yaşı ortalaması 65,2’ye düştü . Saiz'in bakanlığı, "2022'de emekliliğe erişimi geciktirmeye yönelik yeni teşviklerin yürürlüğe girdiğini ve erken emeklilik çerçevesinin yeniden yapılandırıldığını unutmamalıyız" diye ekliyor.

Emekliliğe erişimi geciktiren bir diğer değişken ise yasal yaştır . Bu rakam, bir dizi artışla 2025 yılında 66 yıl sekiz aya ulaştı. Ancak bu, yalnızca 38 yıl üç aydan az bir süredir katkıda bulunan kişiler için geçerlidir ve denklemin ikinci önemli kısmı da burada devreye giriyor. Bu aralıkta veya daha uzun süreli katkı sağladığını ispatlayabilenler 65 yaşında emekli olabilecekler.