Orzeczenia o niepełnosprawności: komisja każe wyjść za drzwi opiekunom

Infor.pl wskazuje, że kwestia obecności opiekuna lub pełnomocnika osoby niepełnosprawnej podczas posiedzeń komisji orzekających o stopniu niepełnosprawności, lub określających poziom potrzeby wsparcia, jest częstym problemem i źródłem niepewności prawnej. Wymienia przy tym te nieścisłości:

• formalne wezwanie na komisję wskazuje imiennie osobę niepełnosprawną, co mogłoby sugerować, że tylko ona powinna być obecna,
• formularze wniosku o ustalenie stopnia niepełnosprawności przewidują opcje dotyczące samodzielnego przybycia, przybycia z pomocą lub niemożności samodzielnego przybycia, co wyraźnie wskazuje na możliwość obecności osoby towarzyszącej podczas badania.

Według obecnie funkcjonujących przepisów krajowych nie ma jednoznacznych regulacji tej kwestii. Niejasność prowadzi do sytuacji, w których osoby towarzyszące bywają wypraszane, mimo sprzeciwu osoby niepełnosprawnej.

Natomiast w kontekście międzynarodowym osoby niepełnosprawne często powołują się na Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2006 roku. Polska podpisała tę konwencję w 2007 roku, ratyfikowała ją 6 września 2012 roku, więc jest ona elementem polskiego porządku prawnego.

Kluczowy w tej dyskusji jest art. 3 Konwencji, który wśród zasad ogólnych wymienia poszanowanie przyrodzonej godności, autonomii osoby, w tym swobody dokonywania wyborów, oraz poszanowanie niezależności osoby.

Przepis ten dotyczy zakazu ingerencji w życie osoby niepełnosprawnej w zakresie:

• leczenia,
• rehabilitacji,
• miejsca zamieszkania,
• edukacji,
• zatrudnienia.

Infor.pl za zasadne uznaje pytanie, czy wyproszenie opiekuna narusza tę zasadę samostanowienia i niezależności osoby niepełnosprawnej. Sytuacja jest prawnie płynna, ale np. Rzecznik Praw Pacjenta uznał, że pacjent ma prawo domagać się obecności członka rodziny podczas badania lekarskiego, z wyjątkiem specyficznych sytuacji, takich jak operacje ze względów aseptycznych.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.