Dlaczego na Podkarpaciu pamiętają o Włodzimierzu Dzieduszyckim

23 czerwca o godz. 10 wręczone zostaną nagrody w konkursie historyczno-przyrodniczym im. Włodzimierza Dzieduszyckiego w Pałacu Dzieduszyckich w Zarzeczu. W konkursie, którego tematem były ptaki, wzięło udział 274 uczniów z Podkarpacia i obwodu lwowskiego, którzy nadesłali prace w trzech kategoriach: plastycznej, fotograficznej i eseistycznej.

Włodzimierz Dzieduszycki urodził się 22 czerwca 1825 r. w Jaryszowie na Podolu w rodzinie ziemiańskiej. Był synem Józefa Kalasantego i Pauliny z Działyńskich. Był ornitologiem i autorem dzieła „Spis ptaków okolicy Krystynopola i Sokala nad Bugiem”. Utworzył przyrodnicze Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie, które we wrześniu 1880 roku przy okazji wizyty Franciszka Józefa I w Galicji ofiarował na cele publiczne. Utworzył też pierwszy na ziemiach polskich rezerwat przyrody – Pamiątkę Pieniacką. Obejmował on ok. 22 ha starego bukowego lasu w okolicach Złoczowa. Promował rozwój rzemiosła, zakładał szkoły (m.in. garncarskie), organizował wystawy promujące sztukę ludową. W 1858 r. udostępnił Bibliotekę Poturzycką czytelnikom – z jej zasobów korzystała młodzież, ludzie nauki i literaci.

Podczas powstania styczniowego wspierał działania konspiracyjne a także twórców m.in. Artura Grottgera, Juliusza Kossaka, Adama Chmielowskiego. Kolekcjonował dzieła wybitnych artystów, m.in. Artura Grottgera, Jana Matejki, Franciszka Tepy. W 1894 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Lwowskiego. Był posłem i marszałkiem galicyjskiego Sejmu Krajowego, a także członkiem Izby Panów w Wiedniu. Zmarł 18 września 1899 roku w Poturzycy. Został pochowany w rodzinnej krypcie pod kościołem pw. św. Michała Archanioła w Zarzeczu.

\n

\n <\>\n <\>\n <\>\n

\n

\n

\n

\n

\n \n <\>\n

\n Wybierz roczn\u0105 subskrypcj\u0119 rp.pl<\><\> i zap\u0142a\u0107 za pomoc\u0105 P\u0142atno\u015bci powtarzalnych BLIK<\><\><\>\n <\>\n <\>\n \n

\n Skorzystaj z oferty<\>\n <\>\n <\>\n <\>\n <\>\n

\n \n\n\n\n\n \n \n \n \n \n <\>\n \n <\>\n <\>\n <\>\n "},{"userGroup":null,"html":"

23 grudnia 2024 r. Sejmik Województwa Podkarpackiego zdecydował, że rok 2025 został ustanowiony Rokiem Włodzimierza Dzieduszyckiego.

Warto przypomnieć, że Związek Rodowy Dzieduszyckich herbu Sas odnawia zabytki związanych z polskim dziedzictwem, które znajdują na terenie Ukrainy, która jest objęta działaniami wojennymi. Prowadzi m.in. prace w zamku w Podhorcach, który powstał w pierwszej połowie XVII wieku dla hetmana Stanisława Koniecpolskiego. – Celem naszego projektu jest uratowanie ściany północno-wschodniego alkierza zamku w Podhorcach, który uchodził za jeden z piękniejszych obiektów pałacowych będących rezydencją królewską, nazywany kiedyś Wersalem wschodu - poinformowała „Rzeczpospolitą” w lutym Melania Dzieduszycka. Przeprowadzi on także prace konserwatorskie w kościele Wszystkich Świętych we Lwowie. Realizuje też projekt konserwatorski książek z Biblioteki Poturzyckiej, która została założona na początku XIX wieku przez Józefa Kalasantego Dzieduszyckiego. Biblioteka liczyła ponad 50 tysięcy rękopisów m.in. Juliusza Słowackiego, Jana Długosza.