Różnorodność rodzinna: postęp prawny i nadchodzące napięcia

Kolumbia stoi obecnie w obliczu okresu głębokiej transformacji w prawnym uznawaniu nowych form rodziny. Chociaż jurysprudencja odegrała kluczową rolę w rozszerzaniu praw par tej samej płci i innych nietradycyjnych modeli rodziny w ciągu ostatnich dwóch dekad, nadal utrzymują się znaczne napięcia.

(Czytaj więcej: Podobno byli kontrahenci nielegalnie oferują usługi prawne)

Kolumbijskie ramy regulacyjne nadal zawierają luki dotyczące różnorodności rodzinnej. Yadira Elena Alarcón Palacio, dyrektor programu specjalizacji prawa rodzinnego w Pontificia Universidad Javeriana, ostrzega, że ​​główne napięcie leży w fakcie, że „ogólny reżim prawa rodzinnego Kodeksu cywilnego jest przeznaczony przede wszystkim dla par heteroseksualnych, ponieważ został oparty na kodyfikacji z XIX wieku”.

Mimo że najwyższe sądy wypracowały bardziej inkluzywny system prawa rodzinnego, brak systemu regulacyjnego „wciąż stwarza problemy z zakresem obowiązującego systemu dla różnych rodzin” – zauważa ekspert.

W tym samym duchu Mario Ernesto García Martínez, dyrektor generalny Environmental & Mining Lawyers, wskazuje, że największy konflikt jest nie tylko prawny, ale i kulturowy: „Kolumbia jest bardzo konserwatywnym krajem, który zaczął się zmieniać, choć bardzo powoli”.

Według niego rodziny – takie jak rodziny LGBTIQ+, rodziny niepełne, rodziny patchworkowe i te, które powstały w wyniku niekonwencjonalnych wyborów reprodukcyjnych – spotykają się z odrzuceniem społecznym ze strony własnego środowiska rodzinnego, instytucji państwowych i przestrzeni publicznej.

(Czytaj więcej: Bez papierkowej roboty, ale z ryzykiem: rządowe działania na rzecz wyeliminowania barier zdrowotnych)

Przynależność jako para

Jednym z najbardziej złożonych obszarów prawa jest kwestia rodzicielstwa w przypadku par tej samej płci, zwłaszcza gdy stosowane są techniki wspomaganego rozrodu lub macierzyństwo zastępcze .

W tym kontekście Alarcón Palacio utrzymuje, że chociaż „urzędy stanu cywilnego już teraz pozwalają na rejestrowanie nazwisk bez względu na płeć jednego z rodziców, drugiego lub obojga”, brak jasnych przepisów dotyczących ustalania ojcostwa przy wykorzystaniu wspomaganych technik pozostawia te pary w prawnej próżni.

Trybunał Konstytucyjny próbował wypełnić część tej luki. Według dyrektora programu specjalizacji prawa rodzinnego na Papieskim Uniwersytecie Ksaweriana, ustanowił on pewne parametry, aby macierzyństwo zastępcze mogło być wykonywane w określonych warunkach, takich jak wiek matki zastępczej powyżej 25 lat, posiadanie biologicznych dzieci, wykształcenie psychologiczne i świadoma zgoda.

Jednakże tego typu procedury nadal rodzą konflikty, takie jak bezpaństwowość, zwłaszcza gdy w grę wchodzą obywatele zagraniczni, których kraje pochodzenia nie uznają rodzicielstwa uzyskanego w wyniku macierzyństwa zastępczego.

García podkreśla również to ograniczenie: „Prawo nie ustanawia jasno konkretnych mechanizmów uznawania rodzicielstwa niebiologicznego w parach tej samej płci”. Chociaż orzeczenia takie jak orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego C-683 z 2015 r. otworzyły drzwi do wspólnej adopcji przez te pary, nadal brakuje przepisów szczegółowo określających, jak prawnie postępować w różnych scenariuszach reprodukcyjnych.

(Czytaj więcej: Oto hiszpańska kancelaria prawna wkraczająca do Kolumbii)

Adopcja, osiągnięcia jurysprudencji

W dziedzinie adopcji Kolumbia poczyniła znaczne postępy prawne. Alarcón wskazuje, że początkowo pojawiały się pytania o przydatność par tej samej płci do adopcji, ale „to również zostało przezwyciężone poprzez postępowanie prawne”. Obecnie orientacja seksualna nie jest już przeszkodą prawną; zamiast tego ocenia się zdolność pary do zapewnienia dziecku odpowiednich warunków ekonomicznych i socjalnych .

Jednak w praktyce nadal pojawiają się przeszkody instytucjonalne. García wskazuje, że „niektóre podmioty, takie jak Kolumbijski Instytut Opieki nad Rodziną, mają prawne uprawnienia do odmowy wydania pozwolenia na adopcję na podstawie własnych wytycznych”.

Ta panorama uwypukla lukę, która wciąż istnieje między postępem jurysprudencji a skutecznym wdrażaniem praw. Trybunał Konstytucyjny położył solidne fundamenty , ale bez jasnego rozwoju legislacyjnego i spójnej woli instytucjonalnej wiele z tych postępów jest rozwadnianych w codziennej rutynie urzędów publicznych i sądów.

(Czytaj więcej: Nowe wyzwania dla współczesnej globalnej regulacji)

TATIANA [email protected]