Sheinbaum otrzymuje ultimatum, w którym musi zastosować się do rezolucji ONZ w sprawie zaginięcia Alexisa Marína.

MIASTO MEKSYK (prognoza) - Krewni Alexisa Marína Ramíreza, rdzennego mieszkańca regionu Mixteca w Oaxaca, który zaginął siedem lat temu, zażądali, aby rząd Claudii Sheinbaum zastosował się do rezolucji Komitetu Narodów Zjednoczonych ds. Przymusowych Zaginięć (CED) wydanej 7 maja.

Rosa i Pedro Ramírez Barrios, matka i wujek Alexisa Marína, przedstawili orzeczenie na konferencji prasowej, w towarzystwie członków Centrum Praw Człowieka i Porad dla Ludności Tubylczej (Cedhapi), organizacji, która wniosła sprawę do CED. Władze mają na to sześć miesięcy.

To drugie orzeczenie wydane przez CED przeciwko państwu meksykańskiemu i pierwsze związane ze sprawą w Oaxaca. Stało się to po tym, jak administracja Andrésa Manuela Lópeza Obradora z 2020 roku przyznała jurysdykcję tej organizacji Narodów Zjednoczonych do zajmowania się indywidualnymi przypadkami wymuszonych zaginięć w Meksyku, a przestrzeganie tego orzeczenia jest obowiązkowe – ostrzegł Maurilio Santiago, przedstawiciel Cedhapi.

Poruszona wyrokiem sądu Rosa Ramírez zaapelowała do władz stanu Oaxaca i rządu federalnego o podjęcie wszelkich starań, aby „mój syn wrócił do domu żywy lub martwy”, zgodnie z nakazem CED zawartym w wyroku.

„Minęło siedem lat i osiem miesięcy, odkąd ostatni raz słyszałam od mojego syna. Proszę rząd, Biuro Prokuratora Generalnego, władze odpowiedzialne za tę pracę… To udręka, smutek i ból, że nie wiem, co z moim synem. Nie udzielili mi żadnych odpowiedzi, nie zbadali jego miejsca pobytu. Proszę tylko, żeby wrócił do domu, niezależnie od tego, jak Bóg mi go odda, z życiem czy bez”.

„To najokrutniejszy ból, jaki mi kiedykolwiek zadali. Zrujnowali mi życie. Wszystko zmieniło się w mgnieniu oka od momentu, gdy zabrali mi syna. Mam nadzieję, że teraz, kiedy wyrok zapadł, zrobią, co do nich należy. Chcę odzyskać mojego syna” – płakała Rosa Ramírez łamiącym się głosem.

Matka 20-letniego mężczyzny, który zaginął w listopadzie 2017 r., zaapelowała do władz o rozszerzenie obowiązku nałożonego przez CED na poszukiwania i odnalezienie „wszystkich zaginionych osób”, których poszukują ich rodziny.

W dniu 7 listopada 2017 r. Alexis Marín Ramírez zniknął podczas jazdy autostradą łączącą gminę San Miguel Hernández z siedzibą gminy Tlaxiaco w stanie Oaxaca, w pobliżu miasta Palo de Letra.

Pedro Ramírez ostrzega, że mimo wszczęcia śledztwa w sprawie zaginięcia Alexisa, nie nastąpił dotychczas żaden postęp, nawet po tym, jak CED powiadomiło rząd Meksyku o swojej decyzji w maju.

„W ramach naszej współpracy z rządem Meksyku zaproponowano, że wyniki zostaną przedstawione w ciągu dwóch miesięcy. Dwa miesiące już prawie minęły, a my nadal nie mamy rezultatów. Jest oczywiste, że rząd Meksyku nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, władze nie wypełniają swoich obowiązków tak, jak powinny. Czas mija, a my coraz bardziej oddalamy się od dowodów, które mogłyby doprowadzić do ustalenia miejsca pobytu mojego siostrzeńca” – powiedział Ramírez Barrios.

Orzeczenie CED nakazuje państwu meksykańskiemu „przeprowadzenie szybkiego, skutecznego, gruntownego, bezstronnego, niezależnego i przejrzystego dochodzenia w sprawie okoliczności zaginięcia Alexisa Marína Ramíreza w celu ustalenia prawdy o jego wymuszonym zaginięciu”, informując jednocześnie jego rodzinę i przedstawicieli.

Organ traktatowy nakazał państwu „ściganie, osądzanie i karanie sprawców wymuszonego zaginięcia”; „podjęcie wszelkich stosownych działań w celu odnalezienia, zlokalizowania i uwolnienia Alexisa Marína Ramíreza, a w przypadku jego śmierci, odnalezienie, uszanowanie i przywrócenie jego praw, biorąc pod uwagę i szanując specyficzne wzorce kulturowe sprawców jako członków społeczności rdzennych”.

Podobnie uchwała CED 05/2021 nakazała „kompleksową naprawę, w tym szybką, sprawiedliwą i odpowiednią rekompensatę”, a także gwarancje niepowtórzenia,

W ramach działań zapobiegających ponownemu wystąpieniu takich przypadków, CED zaapelował do Meksyku o wdrożenie zaleceń wydanych po wizycie w 2021 r., takich jak „ustanowienie krajowej polityki zapobiegania i eliminowania wymuszonych zaginięć”; wszelkie działania związane z „ustanowieniem globalnej i kompleksowej strategii poszukiwań i dochodzeń oraz zróżnicowanego podejścia do procedur poszukiwań i dochodzeń”, a także „ustanowieniem mechanizmu koordynacji między władzami stanowymi, lokalnymi i rdzennymi w celu poszukiwania i dochodzenia w sprawie wymuszonych zaginięć w regionie”.

Rezolucja nakazuje opublikowanie i rozpowszechnianie jej treści „w szczególności, ale nie wyłącznie, wśród członków prokuratury państwowej i generalnej prowadzących dochodzenia w sprawie zaginięć” i zobowiązuje rząd Meksyku do przedstawienia raportu o przestrzeganiu rezolucji w ciągu sześciu miesięcy.

Według oświadczenia odczytanego przez członków rodzin i obrońców praw, w latach 2023–2025 w Oaxaca zarejestrowano 1869 osób jako ofiary wymuszonych zaginięć i zaginięć popełnionych przez osoby trzecie, przy czym nie ma żadnych danych z lat poprzednich.

Według Maurilio Santiago z Oaxaca: „Istnieje duża liczba osób zaginionych, których istnienie rząd zaprzecza. Biuro Prokuratora Generalnego Stanu Oaxaca stosuje politykę nieujawniania rzeczywistej liczby osób zaginionych. Czasami zaniżają liczbę, ale tylko na papierze, ponieważ statystyki w rzeczywistości rosną”.

Po podkreśleniu, że dla rodziny Alexisa Marína i Cedhapi (Narodowej Komisji Zapobiegania Powtarzaniu się Przestępstw) niezwykle ważne jest dotrzymanie gwarancji niepowtórzenia się przestępstwa, obrońca wyznał, że odbyły się już spotkania z ministerstwami spraw wewnętrznych i spraw zagranicznych, na których zaproponowano publiczne przeprosiny, którym miał przewodniczyć Podsekretarz Praw Człowieka Arturo Medina.

„Zaproponowaliśmy, aby publiczne przeprosiny odbyły się 30 sierpnia, w Międzynarodowy Dzień Osób Zaginionych. Chcemy, aby nastąpiło to szybciej, ponieważ w Meksyku nie da się zaprzeczyć wymuszonym zaginięciom ludzi; to fakt, który istnieje” – oświadczył Maurilio Santiago.