De politieke berekeningen van Netanyahu die tanks naar Jenin stuurden

In de vroege ochtend van maandag keek de 56-jarige Ahmed al-Amouri met lede ogen toe hoe drie Israëlische tanks zijn geboorteplaats Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever binnenreden.

De laatste keer dat hij daar tanks had gezien was meer dan twintig jaar geleden, toen Israël in 2002 de tweede Intifada probeerde neer te slaan.

Deze keer leek het tafereel meer humor dan onrust op te roepen.

Hij sloot zich aan bij omstanders die selfies namen voor de pantservoertuigen of ze met stenen bekogelden toen ze Jenin binnenreden.

"Het heeft geen zin om die tanks helemaal hierheen te brengen. De stad is leeg!" zei de vader van vijf.

"Ik en duizenden anderen zijn al verdreven, en tenzij ze hun eigen demonen bestrijden, zullen ze niemand in het kamp vinden om mee te vechten," zei hij.

Hij volgde de tanks vanuit Wad Burkeen, het dorp waar hij nu woont, op ongeveer 10 minuten lopen van zijn huis in het kamp Jenin. Op 26 januari werd hij samen met 14 leden van zijn familie uit het kamp verdreven.

In de vluchtelingenkampen op de Westelijke Jordaanoever verblijven duizenden Palestijnen, wier voorouders etnisch gezuiverd zijn door zionistische bendes, ter voorbereiding op de uitroeping van de staat Israël in 1948.

In de loop der jaren is daar gewapend verzet ontstaan. In 2002, toen Israëlische tanks de steegjes van deze kampen bulldozerden, stonden strijders klaar met boobytraps en hinderlagen.

Maar toen de drie tanks deze week Jenin binnenreden en in de wijk Al-Jabriyat werden gestationeerd, ondervonden ze geen tegenstand.

Politiek, niet tactisch

De inzet van tanks volgt op ruim een ​​maand van Israëlische aanvallen op de bezette Westelijke Jordaanoever, die de naam “Operatie Iron Wall” kregen en die werden gelanceerd net toen er in Gaza een staakt-het-vuren van kracht werd.

Volgens analisten is de motivatie van Israël eerder politiek dan veiligheidsgedreven. Ze zien het als een poging om extreemrechtse Israëlische politici tevreden te stellen, die boos zijn over het staakt-het-vuren.

Bij de aanvallen op de Westelijke Jordaanoever zijn sinds eind januari minstens 61 mensen omgekomen en meer dan 40.000 mensen ontheemd geraakt.

"De oorlog in Gaza en nu op de Westelijke Jordaanoever is onderdeel van Israëls collectieve strafstrategie", aldus Wasel Abu Yousef, lid van het uitvoerend comité van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie.

“De vernietiging van Palestijnse steden en de verdrijving van bewoners zijn … politieke manoeuvres die erop gericht zijn de greep van Israël op de bezette gebieden te verstevigen,” en voegde eraan toe dat dit de weg zou vrijmaken voor de bouw van meer illegale Israëlische nederzettingen.

Een test voor Israëls lange termijnplannen

Volgens analisten zijn de laatste ontwikkelingen in Jenin een teken dat Israël zijn visie voor de Westelijke Jordaanoever op de proef stelt. Dat komt vooral doordat minister van Defensie Israel Katz heeft gezegd dat degenen die uit de vluchtelingenkampen zijn verdreven, niet mogen terugkeren.

Volgens de Palestijnse politieke analist Ahmad Abu al-Hija is de inzet van tanks onderdeel van een Israëlische strategie om de veiligheids- en bestuursstructuren van de Westelijke Jordaanoever opnieuw vorm te geven.

"Wat er in Jenin gebeurt, gaat over het herdefiniëren van de Israëlische controle en het mogelijk integreren van elementen van de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit in een door Israël gedomineerd raamwerk", zei hij.

Deze aanvallen, zo voegde hij toe, houden ook verband met Israëls streven om vluchtelingenkampen te ontmantelen en het concept van Palestijnen als vluchtelingen, wat duidelijk werd toen het land een campagne begon die leek op een campagne tegen UNRWA, het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen.

"Het elimineren van UNRWA is onderdeel van het uitwissen van het recht op terugkeer van Palestijnen. Als het Jenin-kamp wordt ontmanteld, zal dat een precedent scheppen voor andere kampen op de Westelijke Jordaanoever, waardoor ze veranderen in gewone stedelijke buurten en Palestijnen gedwongen worden te integreren in door Israël gecontroleerde gemeentelijke systemen," legde hij uit.

Extreemrechtse druk en annexatie van de Westelijke Jordaanoever

Voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, die te maken heeft met toenemende binnenlandse onrust vanwege zijn aanpak van de oorlog in Gaza en een staakt-het-vuren dat ondanks zijn extreemrechtse partners is bereikt, is de escalatie op de Westelijke Jordaanoever een politieke afleiding.

Zijn extreemrechtse bondgenoten, waaronder minister van Financiën Bezalel Smotrich en minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir, roepen al lang op tot annexatie van de Westelijke Jordaanoever en de verdrijving van de Palestijnen.

“Netanyahu probeert politiek te overleven door militaire escalatie aan te bieden als concessie aan zijn extreemrechtse coalitie,” aldus Suleiman Basharat, directeur van het Yabous Centrum voor Strategische Studies.

“Het inzetten van tanks in Jenin is … een spektakel dat bedoeld is om een ​​boodschap aan zijn basis te sturen dat hij beslissende actie onderneemt” en “om de Palestijnen tot onderwerping te choqueren.

“Door zwaar militair materieel in te zetten, wil men een gevoel van onvermijdelijkheid creëren over de controle over de Westelijke Jordaanoever.”

Een gefabriceerde crisis

Volgens de Palestijnse analist Ahmed Rafiq Awad, directeur van het Al-Quds Centrum voor Politieke Studies, probeert Israël zijn militaire operaties af te schilderen als noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Het buitensporige geweld dat op de Westelijke Jordaanoever wordt gebruikt, kan echter leiden tot een heropleving van het wijdverbreide Palestijnse verzet.

“De mate van brutaliteit die we zien – massale arrestaties, verwoestingen van huizen en voortdurende invallen – zou Palestijnen naar een nieuwe opstand kunnen drijven,” waarschuwde Basharat.

“Als Israël dit niveau van geweld voortzet, kunnen we een terugkeer zien naar massale confrontaties met de bevolking, vergelijkbaar met die van de eerste en tweede Intifada.”

Awad gaf toe dat Netanyahu en zijn extreemrechtse bondgenoten, ondanks een ‘gedempte’ reactie van de internationale gemeenschap en ‘zonder echte consequenties’, de nederzettingen zullen blijven uitbreiden, vluchtelingenkampen zullen uitroeien en de bezetting zullen blijven verankeren onder het mom van veiligheid.

Voor Palestijnen als al-Amouri is de aanwezigheid van Israëlische tanks in Jenin een grimmige herinnering aan het feit dat de bezetting steeds ernstiger wordt.

“We hebben ons hele leven onder hun bezetting geleefd. Dit is niets nieuws. Eigenlijk is dit maar al te bekend,” zei hij.

Dit stuk werd gepubliceerd in samenwerking met Egab .