Slecht nieuws voor theaterprofessionals: Er bestaat geen heilig beroep, alleen het moeilijkste beroep

Onze kunstenaars zijn momenteel verwikkeld in het debat over het 'heilige beroep'. De ene groep verdedigt de heiligheid van acteren; een andere stelt: "Het is niet het beroep dat heilig is, maar de menselijke arbeid." Natuurlijk is heiligheid een woord dat schittert in de schijnwerpers, maar het vereist ook een beetje wetenschappelijk inzicht om de inspanning te zien die onder die schijnwerpers wordt geleverd. Want in werkelijkheid bestaan er geen heilige beroepen; er zijn wel moeilijke beroepen. En de moeilijkste podiumkunsten zijn niet theater, zoals vaak wordt gedacht, maar opera .
Heiligheid hoort bij geloof, moeilijkheid bij fysiologie. Een onderzoek uit 2020 wees uit dat operazangers tijdens repetities op 90 tot 95 procent van hun hartslag werken. Dit betekent dat het hart tijdens het zingen van een aria bijna evenveel belast wordt als een marathon lopen. Een ander onderzoek uit 2021, gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Medicine, toonde aan dat zingen evenveel energie verbruikt als een wandeling in een gematigd tempo. Een onderzoek uit 2022, "A First Investigation of Heart Performance in Opera Singers", onthulde dat langdurig opera zingen een specifieke aanpassing van het uithoudingsvermogen van het hart teweegbrengt. Kortom, opera is een vorm van ademhalingsgerichte atletiek.
Maar het gaat niet alleen om fysiologie. Het psychologische aspect is nog veel grimmiger. Een studie gepubliceerd in het tijdschrift Psychology of Music vond een "podiumangst" van 32 procent bij operazangers – bijna drie keer zo hoog als bij de algemene bevolking. Een andere studie, "The Phantoms of the Opera", gepubliceerd in SAGE Journals , mat de hartslagvariabiliteit (HRV) van operastudenten voor en na de voorstelling, waaruit bleek dat hun stressniveau piekt op de dag van de voorstelling. Dus, slechts enkele minuten voordat het doek opgaat, verliest het hart van de zanger letterlijk zijn ritme.
Maria Callas zei ooit in een interview: "Ik sterf voordat ik het podium op ga, maar ik doe het nog steeds." Heiligheid schuilt niet in dat moment tussen leven en dood, maar in de duizenden onzichtbare uren die je besteedt aan het bereiken van dat moment. Dagenlange repetities, het delicate evenwicht tussen stembanden en longen, de precieze synchronisatie van seconde tot seconde met het orkest... Dit is een beroep dat discipline niet in God legt, maar in je spieren, geest en geduld.
Er is hier ook sprake van een misverstand: opera is meer dan alleen zingen. Operaartiesten zijn ook theaterartiesten. Sterker nog, naast het voldoen aan alle eisen van het theater, voegen ze ook muziek, noten, ritme en ademhaling toe. In het theater kan zelfs een verkeerd uitgesproken zin het verhaal soms doen haperen; in opera zijn de juiste noot, het juiste woord, de juiste emotie en de juiste ademhaling allemaal noodzakelijk. In het theater wordt emotie gecreëerd door woorden, en in opera wordt die emotie omgezet in muziek. In het ene geval draagt het acteren het lichaam; in het andere geval draagt het lichaam de stem. Natuurlijk is opera geen hoger niveau van theater, maar het is wel de meest complexe vorm ervan, geïntegreerd.
Bij operazang werkt niet alleen de stem, maar ook het lichaam hard. Volgens een systematische review varieert de jaarlijkse incidentie van musculoskeletale problemen bij professionele musici van 41 tot 93 procent. De nek, schouders, taille, kaak – ze draaien allemaal op het onzichtbare wiel van de muziek. Een aria zingen gaat niet alleen om het vasthouden van een hoge noot; het gaat erom al deze spieren tot op de millimeter nauwkeurig op elkaar af te stemmen.
Het is ook vermeldenswaard: ik vind het onnodig om het ene artistieke beroep met het andere te vergelijken. Daarom heb ik ervoor gekozen de discussie te beperken tot artistieke disciplines. De trillende handen van een chirurg en de kortademigheid van een tenor vormen zeker niet dezelfde risico's; maar beide dienen het menselijk leven en menselijke emoties. Mijn doel is niet om te concurreren om heiligheid, maar om u te herinneren aan de zichtbaarheid van de arbeid die kunst met zich meebrengt.
Niets ten nadele van theaterbezoekers, maar wanneer het doek valt, heerst er stilte in het theater, terwijl in de opera een storm vanuit de borst weerklinkt. Discussies over het 'heilige beroep' polijsten de perceptie, niet het geweten. Toch vereist een beroep, om gerespecteerd te worden, inspanning, geen heiligheid. Operazanger zijn is de moeilijkste vorm van deze inspanning. Het is niet heilig, maar wel de moeilijkste, en ik geloof dat het daarom respect verdient.
En vandaag, 29 oktober, is de Dag van de Republiek. De diepgewortelde waarde die in deze landen aan kunst, met name theater en opera, wordt gehecht, is een direct gevolg van Mustafa Kemal Atatürks visie. Vanuit die visie werden niet alleen het Staatsconservatorium en de Staatsopera opgericht, maar ook instellingen zoals de Staatstheaters, Stadsschouwburgen, Gemeenschapscentra, Dorpsinstituten en de Muzieklerarenschool, als verlichtingsprojecten. De Republiek opende niet alleen scholen en fabrieken, maar ook podia; want een nieuwe natie moet eerst haar eigen stem horen. Toen Atatürk zei: "Een natie zonder kunst betekent dat een van haar levensaders is doorgesneden", bedoelde hij dit niet als een decoratieve zin, maar als een waarschuwing voor de toekomst.
Tegenwoordig zijn sommige van die slagaders geblokkeerd. Samen met het prestige van kunst is ook de waarde van arbeid geërodeerd; kwaliteit heeft plaatsgemaakt voor lawaai. Terwijl we de Dag van de Republiek vieren, moeten we niet alleen de overwinningen uit het verleden herdenken, maar ook de realiteit dat wij verantwoordelijk zijn voor het behoud van de culturele ruggengraat van dit land. Het beschermen van kunst, kunstenaars, theater, opera en elke andere discipline blijft de eenvoudigste, maar meest serieuze intellectuele plicht van dit land.
Fijne vakantie!
BirGün




