Het raken van een voetbal kan leiden tot veranderingen in de hersenfunctie, zelfs zonder hersenschudding.

Voetbal is de populairste sport ter wereld en trekt miljoenen fans en spelers van alle leeftijden. Ondanks de enorme populariteit vestigen wetenschappers echter steeds meer de aandacht op mogelijke verborgen risico's die aan de sport verbonden zijn, met name bij het koppen. Een nieuwe studie door een team wetenschappers van de Universiteit van Sydney heeft voor het eerst aangetoond dat zelfs korte stoten met een voetbal veranderingen in de structuur en functie van de hersenen kunnen veroorzaken.

Een team van Australische wetenschappers gebruikte geavanceerde neuroimagingtechnieken en biomarkers om de impact van kopballen te beoordelen. Aan het onderzoek namen 15 volwassen mannelijke voetballers deel die gedurende 20 minuten 20 kopballen maakten, elk met dezelfde snelheid en met behulp van een machine. Belangrijk is dat alle kopballen onder strikt gecontroleerde omstandigheden werden uitgevoerd, waardoor de invloed van externe factoren werd geëlimineerd.

Voor en na de reeks stoten ondergingen de deelnemers een MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging) en bloedonderzoek. Tijdens het onderzoek beoordeelden wetenschappers veranderingen in de hersenstructuur, de chemische samenstelling ervan en de elektrische geleidbaarheid van de witte stof. Daarnaast moesten de deelnemers een controletaak uitvoeren om het effect van de stootrichting te vergelijken - met een voet of tegen een bal.

MRI-scans lieten subtiele maar statistisch significante veranderingen in de hersenen zien, waaronder een afname van bepaalde chemicaliën die betrokken zijn bij signaaloverdracht en motorische controle, en een verminderde elektrische geleiding in verschillende hersengebieden. Deze veranderingen suggereren dat zelfs kortstondig balbezit het energiegebruik van de hersenen kan beïnvloeden.

Bovendien werden in de bloedmonsters verhoogde niveaus van twee eiwitten, GFAP en NFL, aangetroffen. Deze eiwitten worden beschouwd als biomarkers voor hersenschade en een mogelijk risico op het ontwikkelen van dementie in de toekomst. Hoewel deze veranderingen klein waren en niet gepaard gingen met cognitieve beperkingen, benadrukken de wetenschappers dat dergelijke microscopische schade zich kan ophopen bij herhaalde impact en langetermijngevolgen kan hebben.

Vóór deze studie werd gedacht dat alleen harde klappen of hersenschuddingen problemen konden veroorzaken. Nieuwe gegevens tonen echter aan dat zelfs zonder symptomen en zonder duidelijke tekenen van blessures de impact van een bal op het hoofd microscopische veranderingen in de hersenen kan veroorzaken. Dit geldt met name voor jonge spelers die vaak trainen en spelen met honderden kopballen per seizoen.

Deskundigen zeggen dat verhoogde biomarkers wijzen op microscopische schade aan hersencellen, wat gevolgen op de lange termijn kan hebben. Er is met name toenemende bezorgdheid over een verband tussen regelmatige hoofdletsels en de ontwikkeling van dementie, Alzheimer en andere neurodegeneratieve aandoeningen bij voormalige profvoetballers.

Tegenwoordig hebben sommige landen, zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, al beperkingen ingevoerd op het gebruik van dit element van de sport onder jonge spelers om het risico op blessures te verminderen.

Deskundigen benadrukken de noodzaak van verder onderzoek om te begrijpen hoe microscopische schade zich in de loop van de tijd opstapelt en welke invloed dit heeft op de gezondheid van spelers op de lange termijn.

Auteurs: