Portugal raakt nu door de natuurlijke hulpbronnen heen die het het hele jaar door had

Dit betekent dat de hulpbronnen van de planeet voor dit jaar vandaag al uitgeput zouden zijn als iedereen ter wereld zou consumeren zoals de Portugezen, blijkt uit gegevens van de internationale organisatie Global Footprint Network .

Vorig jaar viel de zogenoemde overbelastingsdag voor Portugal op 28 mei. Dit betekent dat het land 23 dagen terugviel op de kalender en daardoor de grondstoffen sneller verbruikt.

Milieuorganisatie ZERO geeft in een verklaring toe dat de beste resultaten van vorig jaar te danken zijn aan de periode van de COVID-19-pandemie, waarin de productie en consumptie afnamen.

De vereniging benadrukt dat 5 mei het slechtste resultaat van de afgelopen jaren is en waarschuwt dat als iedere persoon op aarde zou leven zoals een gemiddelde Portugees, de mensheid ongeveer 2,9 planeten nodig zou hebben om in haar behoefte aan hulpbronnen te voorzien.

"Portugal schiet al jaren tekort in zijn vermogen om de natuurlijke hulpbronnen te leveren die nodig zijn voor de uitgevoerde activiteiten (productie en consumptie)", aldus de vereniging, die eraan herinnert dat het resultaat Portugal dichter bij het gemiddelde van de Europese Unie (EU) brengt, dat zijn dag van overbelasting op 29 april beleefde.

De vereniging stelt in de verklaring dat het productie- en consumptiemodel dat de Portugese levensstijl ondersteunt, verantwoordelijk is voor het onevenwicht. Ook legt de vereniging uit dat voedselconsumptie (30% van de wereldwijde voetafdruk van het land) en mobiliteit (18%) tot de dagelijkse menselijke activiteiten behoren die het meest bijdragen aan de ecologische voetafdruk van Portugal.

ZERO stelt maatregelen voor om de trend om te keren waarbij Portugal de dag vervroegt waarop het de ‘milieucreditcard’ gaat gebruiken. Voorbeelden hiervan zijn investeren in kwaliteitslandbouw, met meer productie van plantaardige eiwitten, behoud van de bodem en het verminderen van vervuiling en waterverbruik.

Ook wordt voorgesteld om reizen en woon-werkverkeer te beperken door telewerken en teleconferenties te organiseren, het gebruik van zachte vervoersmiddelen, zoals de fiets, te bevorderen en regels door te voeren zodat producten die op de markt worden gebracht duurzaam zijn (bijvoorbeeld dat ze lang meegaan en gerepareerd, hergebruikt en gerecycled kunnen worden).

Volgens ZERO kan iedere Portugees zijn steentje bijdragen door prioriteit te geven aan het gebruik van het openbaar vervoer, op een meer circulaire manier te consumeren (niet gebruiken en weggooien) en de consumptie van dierlijke eiwitten te verminderen.

Volgens de vereniging geven de gegevens voor Portugal aan dat elke Portugees ongeveer drie keer zoveel dierlijke eiwitten consumeert als in de voedingswijzer wordt aanbevolen, de helft aan groenten, een kwart aan peulvruchten en twee derde aan fruit.

Ook Nederland put momenteel de grondstoffen uit die de aarde in een jaar kan hernieuwen. En de Nederlanders, net als de Portugezen, leven alsof er bijna drie planeten zijn en behandelen de natuur als een onuitputtelijke bron, aldus het «Global Footprint Network».

Volgens de organisatie was Qatar het eerste land dat dit jaar zijn grondstoffen uitputte, en wel op 6 februari. Op de tweede plaats staat Luxemburg. Dit land consumeert op 17 februari alles.

Aan de andere kant van de kaart valt Uruguay op tussen de landen die er het meest in slagen hun grondstoffen te besparen. Het land verbruikt de toegewezen grondstoffen pas op 17 december, en Indonesië op 18 november.

Het Global Footprint Network is een internationale onderzoeksorganisatie die beleidsmakers voorziet van hulpmiddelen waarmee de menselijke economie kan opereren binnen de ecologische grenzen van de aarde.

Op 5 juni, Wereldmilieudag, kondigt de organisatie de datum van Earth Overshoot Day aan, het moment waarop de behoefte van de mensheid aan hulpbronnen en milieudiensten de capaciteit van planeet Aarde om diezelfde hulpbronnen te regenereren overstijgt.

Foto: Bruno Filipe Pires