Mariusz Cieślik: Szymon Hołownia begreep dat politiek geen talentenjacht is

Sinds hij in tranen uitbarstte over de grondwet, nam ik hem niet meer serieus. Hoewel ik Szymon Hołownia nooit als een serieuze politieke kandidaat had beschouwd, had ik veel sympathie voor hem. Dit kwam waarschijnlijk voort uit de oude tijd, begin 20e eeuw, toen we collega's waren bij verschillende nieuwsredacties. Als journalist, columnist en publicist kon Szymon Hołownia briljant en geestig zijn, en hij had ook een scherp oog voor interessante onderwerpen.

Ik volgde Hołownia's latere werk met minder interesse. In het duo met Marcin Prokop, die simpelweg voor de televisie geboren was, was hij de zwakkere schakel. Ik had de sterke indruk dat hij meer een grappenmaker was voor zijn partner, die het prima zonder hem had kunnen redden. De boeken over de Kerk, waarvan Szymon Hołownia er een aanzienlijk aantal produceerde, leken te prekerig en de conclusies die erin werden getrokken nogal misleidend. De huidige voorzitter van de Sejm speelde de rol van een TVN-katholiek, voor wie de Tien Geboden hem er niet van weerhielden cool te zijn. Het probleem is dat het onmogelijk is. Want daar zijn de geboden niet voor bedoeld. Om zijn coolheid te behouden, begon Hołownia na verloop van tijd steeds minder katholiek te worden en nam hij afstand van zijn vroegere opvattingen over kwesties zoals homoseksuele relaties. Dit vormde op zijn beurt een goede basis voor het op zich nemen van de rol van politicus.

Szymon Hołownia probeerde iedereen tevreden te stellen. Nu vertrouwt niemand hem en mag niemand hem.

"Je kunt niet iedereen tevreden stellen, maar iedereen kwaad maken is geen probleem", luidt een bekend internetgezegde. In zijn nieuwe rol probeerde Szymon Hołownia iedereen tevreden te stellen, dus maakte hij uiteindelijk iedereen kwaad. Natuurlijk zijn niet alle Hołownia's iedereen. Het zijn degenen die in dezelfde mediabubbel leven als hij – die, zoals verkiezing na verkiezing bewijst, minder dan de helft van de Polen is. Ze hadden geen last van het geklaag over de grondwet, wat, niet alleen voor mij, een optreden was dat Hołownia in zijn nieuwe rol in diskrediet bracht. Maar andere dingen waren gênanter. Bovenal begreep de tweevoudig presidentskandidaat niet waar politiek om draaide. En toen hij, na een bijzonder onbeschofte (zelfs voor hem) post op Tomasz Lis' X-pagina, "Kałownia" werd, verviel hij in een cognitieve stupor. Want hoe kan hij, een medialieveling, op deze manier worden aangevallen? Ondertussen is dat precies hoe je omgaat met degenen die weigeren zich in de politiek te conformeren. Hołownia weigerde in 2023 in te stemmen met een gezamenlijke lijst met het Burgerplatform, waardoor de gevestigde aanhangers van de #SamenSterk-partij hem op de hielen zaten. Zoals later bleek, had de huidige voorzitter van de Sejm gelijk.

En het tweede probleem. Szymon Hołownia verwarde populariteit met echte macht. Hij is niet de eerste die vanuit de cultuur- of showbusinesswereld de politiek ingaat en het verschil niet volledig begrijpt. Denk bijvoorbeeld aan de gevallen van Paweł Kukiz of Manuela Gretkowska (de terecht vergeten Vrouwenpartij). Voor een artiest of showman is populariteit een doel op zich, voor een politicus een middel tot macht, en macht is tenslotte gesanctioneerd geweld. Szymon Hołownia was gecharmeerd van zijn bonmots en Sejmflix. Blijkbaar dacht hij dat het altijd zo zou blijven, en in naam daarvan accepteerde hij juridisch twijfelachtige zaken, zoals het intrekken van de immuniteit van gratie verleende PiS-parlementsleden. Toen kwam de grote "cheque" en de druk – want ik twijfel er niet aan dat die er was – om de uitslag van de presidentsverkiezingen aan te vechten. En toen toonde Szymon Hołownia, voor het eerst, als politicus zijn moed. Hij had het pad van Adam Bodnar kunnen volgen, die zijn hele leven als advocaat in twijfel trok met bedenkelijke zetten. Gelukkig had hij het verstand om "nee" te zeggen. Tegenwoordig keldert zijn populariteit, en erger nog, Jarosław Kaczyński prijst hem, wat vaak de doodsteek blijkt te zijn. Maar hij heeft ervaring opgedaan die hem de kans geeft om iets te bereiken in de politiek. Want hij lijkt eindelijk te beginnen te begrijpen waar het allemaal om draait.