Mossad infiltreerde Iran en richtte daar een dronebasis op

Israëlische aanvallen op Iran waren mogelijk dankzij het vermogen van de Mossad om Iran te infiltreren, wapenoverdrachten te organiseren en een dronebasis in het land op te zetten, aldus prof. Eric Lob van het Carnegie Middle East Program en de afdeling Internationale Betrekkingen van de Florida International University in een interview met PAP.

Gevraagd naar de omvang van de infiltratie, herinnerde de deskundige zich dat Israël al jarenlang geheime operaties, sabotageacties en aanvallen in Iran uitvoert en dat deze niet mogelijk zouden zijn geweest zonder de deelname of steun van een aantal Iraanse burgers.

"Dit is niet verrassend, want een van de grootste zwakheden van de Iraanse staat is het feit dat een deel van de samenleving zich openlijk tegen het regime verzet. Het zou dan ook niet verwonderlijk zijn als Israël dit sentiment zou uitbuiten en mensen die ontevreden zijn over de huidige regering zou rekruteren om mee te werken aan bepaalde operaties", benadrukte Lob.

Hij merkte ook op dat er enkele dagen na de Israëlische aanvallen op Iran op 13 juni berichten waren dat het succes van die operaties onder meer mogelijk was dankzij het vermogen van de Israëlische inlichtingendienst om Iran te infiltreren, wapens te transporteren en een dronebasis in het land op te zetten voor kamikaze-droneaanvallen. Kort daarna maakten de Iraanse autoriteiten de arrestatie bekend van twee vermeende Mossad-agenten en executeerden ze een persoon die ervan werd beschuldigd met Israël samen te werken en informatie aan de Mossad door te spelen.

"Het aantal arrestaties neemt toe en ik ben ervan overtuigd dat sommige daarvan inderdaad verband houden met Israëlische inlichtingenoperaties gericht tegen het Iraanse regime. Tegelijkertijd vormen ze een voorwendsel voor het regime in Teheran, dat zich bedreigd voelt en daarom de situatie aangrijpt om echte en vermeende interne tegenstanders aan te pakken", aldus de analist.

Vanuit Irans standpunt zijn de Israëlische aanvallen een groot gevaar voor de inlichtingendiensten en een falen van hun nationale veiligheidsdiensten.

"Het is verbazingwekkend dat de Verenigde Staten twee dagen voor de Israëlische aanval begonnen met de evacuatie van burgerpersoneel van militaire bases en diplomatieke faciliteiten, en dat Iran geen vinger uitstak. Er was geen sprake van verscherpte beveiliging, geen voorbereiding op een mogelijke aanval, geen overplaatsing van belangrijk personeel naar veilige oorden. Hoge functionarissen sliepen midden in de nacht in hun eigen bed alsof er niets aan de hand was", merkte Lob op.

Hij merkte op dat Iran reageerde door de toegang tot internet te beperken en van burgers te eisen dat ze WhatsApp van hun telefoon verwijderden. Ze vreesden dat de app was geïnfiltreerd door Israëlische of Amerikaanse diensten en dat deze gebruikt zou kunnen worden voor aanvallen of andere doelen in het land.

Gevraagd naar de houding van Iraniërs ten opzichte van Israël, concludeerde de expert op basis van de reacties die hij observeerde dat "Iraniërs fervente tegenstanders van het regime kunnen zijn, zoals we vaak hebben gezien tijdens protesten en de onderdrukking van activisten, maar tegelijkertijd sterk gehecht kunnen zijn aan hun land en, gedreven door een gevoel van nationale loyaliteit, niet willen dat de Verenigde Staten of Israël over de toekomst van Iran beslissen."

Lob merkte op dat de situatie complex is en moeilijk duidelijk te beschrijven.

Volgens hem is de realiteit anders, ook al verzekeren Israël en de Verenigde Staten dat de aanvallen uitsluitend gericht zijn op de Iraanse infrastructuur en het Iraanse militaire personeel: er vallen burgerslachtoffers, er is verwoesting en er worden aanvallen uitgevoerd op doelen waarvan de aard – militair of burgerlijk – soms onduidelijk is. De gevolgen van deze acties treffen de gewone inwoners van Iran direct, benadrukte hij.

"Veel Iraniërs leven begrijpelijkerwijs in angst. Ze zitten gevangen tussen de druk van de Verenigde Staten en Israël aan de ene kant en het repressieve en autoritaire regime aan de andere kant – en ze proberen simpelweg te overleven. In tegenstelling tot Israël mist Iran duidelijke instructies van de staat. Er zijn geen alarmsystemen, geen schuilkelders en de samenleving is volkomen weerloos. Dit is de tragische realiteit van deze oorlog", aldus de expert.

Sommige Iraniërs zijn verontwaardigd over de aanpak van een deel van de Iraanse diaspora. Zij juichen de militaire acties van Israël toe, maar denken niet na over de gevolgen ervan. Ook de menselijke kant van de situatie wordt niet gezien.

Gevraagd naar de gevolgen van de huidige oorlog voor Iran, zei de analist dat "het moeilijk is om concrete voorspellingen te doen, gezien de geschiedenis van het Iraanse regime en zijn paranoia en autoritaire, repressieve karakter." Hij benadrukte echter dat hij eerder zou zeggen dat "als het regime deze oorlog overleeft, de interne situatie zal verslechteren."

In dit verband noemde hij het voorbeeld van Turkije, waar president Recep Tayyip Erdogan en zijn AKP-partij na een mislukte staatsgreep in 2016 hun controle over het land verder verscherpten.

"Het probleem is dat de huidige oorlog de situatie in Iran nog moeilijker zal maken voor degenen die hopen op verandering, op een democratische toekomst voor het land. Op de lange termijn kan het regime echter verzwakken. Groeiende ontevredenheid kan burgers niet alleen tot protesten en oppositieactiviteiten aanzetten, maar in extreme gevallen ook tot samenwerking met externe krachten zoals Israël", aldus Lob.

Joanna Baczala (PAP)

doei/ akl/ lm/