De VN onderschreven de verklaring voor een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict.

De Algemene Vergadering van de VN heeft vrijdag met overweldigende meerderheid een verklaring goedgekeurd die gericht is op het oplossen van het Israëlisch-Palestijnse conflict door de oprichting van een onafhankelijk Palestina naast Israël. Israël stemde echter tegen en bekritiseerde de aanname ervan.

De Algemene Vergadering nam een ​​resolutie aan waarin het document bekend als de "New York Declaration" werd aangenomen, dat in juli door Frankrijk en Saoedi-Arabië was opgesteld.

De ondertekenende staten gaven uiting aan hun "onwrikbare steun voor de implementatie van een tweestatenoplossing, in overeenstemming met het internationaal recht en de VN-resoluties, op grond waarvan twee democratische en soevereine staten, Palestina en Israël, in vrede en veiligheid naast elkaar zullen leven."

De verklaring roept onder andere op tot een onmiddellijke beëindiging van de oorlog in de Gazastrook, inclusief de vrijlating van Israëlische gijzelaars, en de oprichting van een Palestijnse staat gebaseerd op een hervormde en gedemilitariseerde Palestijnse Autoriteit. De Gazastrook zou onderdeel worden van deze staat.

In het document wordt de nadruk gelegd op verzet tegen eenzijdige acties die in strijd zijn met het internationaal recht, waaronder illegale Joodse nederzettingen, gedwongen verhuizingen en annexaties.

De aangenomen tekst veroordeelt tevens de Hamas-aanval op Israël op 7 oktober 2023 en stelt dat de organisatie haar wapens moet neerleggen en afstand moet doen van haar gezag over de Gazastrook.

142 landen stemden voor deze eisen, 10 waren tegen, waaronder Israël en de VS, en 12 namen niet deel aan de stemming.

De verklaring zal dienen als basis voor een top die Frankrijk en Saoedi-Arabië op 22 september bij de VN in New York organiseren. Frankrijk heeft tijdens deze bijeenkomst aangekondigd de Palestijnse staat formeel te erkennen. Soortgelijke verklaringen zijn afgelegd door onder andere de regeringen van het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië.

De Franse president Emmanuel Macron verwelkomde de stemming en beschreef deze als een "onomkeerbare stap op weg naar vrede".

Volgens Oren Marmorsztejn, woordvoerder van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken, heeft de aanname van het document "opnieuw bewezen dat de Algemene Vergadering van de VN een politiek circus is dat losstaat van de realiteit." De woordvoerder bekritiseerde de verklaring omdat Hamas er niet in werd geïdentificeerd als een terroristische organisatie. Ook wordt er niet vermeld dat Hamas als enige verantwoordelijk is voor de voortzetting van de oorlog, omdat het weigert de ontvoerden vrij te laten en zijn wapens in te leveren, voegde Marmorsztejn eraan toe.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zou zijn diplomaten hebben laten weten dat het Frans-Saoedische initiatief de Amerikaanse belangen ondermijnt, de slachtoffers van de Hamas-aanval op Israël op 7 oktober 2023 beledigt en terrorisme beloont, zo meldde de Times of Israel vrijdag, verwijzend naar een intern telegram van het ministerie.

De huidige Israëlische regering verzet zich tegen de oprichting van een Palestijnse staat. Het land zou graag een Palestijnse staat willen stichten in de Gazastrook, op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. Deze gebieden werden door Israël veroverd tijdens de oorlog van 1967.

De Westelijke Jordaanoever blijft onder Israëlische bezetting, maar wordt mede bestuurd door de Palestijnse Autoriteit. Oost-Jeruzalem werd door Israël geannexeerd, een besluit dat door de meeste landen niet wordt erkend. Israël voert al bijna twee jaar oorlog in de Gazastrook tegen Hamas, dat het gebied bestuurt.

De kwestie van de oprichting van een Palestijnse staat wordt gecompliceerd door de aanwezigheid van meer dan een half miljoen Joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, waar ongeveer 3 miljoen Palestijnen wonen.

In Israël roepen rechtse politici op tot annexatie van de Westelijke Jordaanoever of een aanzienlijk deel daarvan. Ze beroepen zich daarbij onder andere op historische en veiligheidsredenen.

Jerzy Adamiak (PAP)

adj/ kar/