Polen vraagt Europees Parlement om immuniteit voormalige CEO van staatsenergiebedrijf in te trekken

Adam Bodnar, de minister van Justitie en procureur-generaal van Polen, heeft het Europees Parlement gevraagd om de immuniteit van oppositielid Daniel Obajtek op te heffen, zodat hij niet langer vervolgd kan worden voor vermeende misdrijven die hij zou hebben gepleegd toen hij aan het hoofd stond van de Poolse staatsenergiegigant Orlen onder de voormalige regering van Recht en Rechtvaardigheid (PiS).

Obajtek, die door de huidige regering werd afgezet als CEO van Orlen en vervolgens Europarlementariër voor PiS werd, wordt ervan beschuldigd valse getuigenissen af te leggen voor de rechtbank en de distributie van een links tijdschrift bij verkooppunten van Orlen op onrechtmatige wijze te hebben beperkt.

Hij ontkent de aantijgingen en stelt dat de opnamen die als bewijs van valse getuigenissen worden aangehaald, bewerkt zijn. Volgens hem was het gerechtvaardigd om het tijdschrift uit de handel te halen, omdat het religieuze gevoelens kwetste.

Bodnar maakte maandagavond bekend dat hij een verzoek heeft gestuurd aan de voorzitter van het Europees Parlement, Roberta Metsola, omdat “het door de aanklagers verzamelde bewijsmateriaal erop wijst dat er een voldoende gerechtvaardigd vermoeden bestaat dat D. Obajtek twee strafbare feiten heeft gepleegd .”

Als zittend Europarlementslid geniet Obajtek wettelijke bescherming dankzij zijn juridische immuniteit. Deze moet door een meerderheidsbesluit van het Europees Parlement worden opgeheven, voordat er aanklachten kunnen worden ingediend.

De eerste aanklacht betreft het naar verluidt afleggen van een valse getuigenis op 11 mei 2023 voor de rechtbank van Warschau tijdens een besloten strafzaak. Op dit misdrijf staat een gevangenisstraf van zes maanden tot acht jaar.

Volgens het Poolse persbureau Onet verklaarde Obajtek onder ede dat hij geen informeel contact had met een rechtse journalist, Piotr Nisztor. In een opname uit 2018 zijn de twee echter te horen praten over persoonlijke gunsten en een baan voor Nisztors vrouw.

De tweede aanklacht betreft Obajteks besluit van maart 2023 om de verkoop van een nummer van Nie , een satirisch links weekblad, bij alle Orlen-filialen onmiddellijk stop te zetten.

Het besluit werd genomen naar aanleiding van de publicatie van een controversiële cover van Nie , waarop de overleden Poolse paus Johannes Paulus II een gekruisigde pop aan het kruis van zijn pauselijke staf vasthield. Dit was een reactie op mediaberichten waarin werd beweerd dat de voormalige paus niet had opgetreden tegen priesters die beschuldigd werden van seksueel misbruik van kinderen.

Orlen is een belangrijke distributeur van kranten in Polen, met verkooppunten bij benzinestations en winkels. Het bedrijf had ook een meerderheidsbelang in het inmiddels ter ziele gegane persdistributiebedrijf Ruch , dat meer dan 2000 kiosken en krantenwinkels in het hele land exploiteerde.

Het Openbaar Ministerie beweert dat Obajteks beslissing in strijd is met de perswet, die het beperken van de verspreiding van een publicatie vanwege de redactionele lijn of inhoud ervan verbiedt. Deze overtreding kan leiden tot een boete of taakstraf.

Obajtek gaf vorige week commentaar op de beschuldiging en zei dat hij uitleg had gegeven aan de aanklagers. Hij beweerde dat de opnames die centraal stonden in de aanklacht van meineed, waren 'bewerkt'.

Hij verdedigde ook zijn besluit om het nummer van Nie in te trekken. Volgens hem was dit gerechtvaardigd omdat de cover religieuze gevoelens kwetste, wat op zichzelf al een misdaad is in Polen .

"Als ze mijn immuniteit daarvoor willen opheffen, ben ik daar trots op", schreef hij in een bericht op X, waarin hij de huidige regering ervan beschuldigde haar slechte prestaties te maskeren door zich te richten op degenen "die in het belang van het land handelden".

Hoofdafbeelding: MAP (onder CC BY-NC-ND 3.0 PL )