‘Ergens een nachtje over slapen’ gaat je écht helpen, volgens onderzoek

Onderzoekers bevestigen wat oma allang wist: een nachtje ergens over slapen is écht beter. Maar dat gezegde blijken we nog veel letterlijker te kunnen nemen.

Ritmische hersenactiviteit versterkt tijdens de slaap je herinneringen, waardoor je beter onthoudt wat je geleerd hebt. Dat blijkt uit een studie aan de Amerikaanse universiteit Harvard. Dat slapen daadwerkelijk helpt om een knopen door te hakken, wees een ander onderzoek eerder al uit.

Volgens hoofdonderzoeker Dara Manoach vindt veel leren niet plaats op het moment dat je actief met een taak bezig bent, maar juist ‘offline’. „Buiten het bewustzijn, tijdens rust en slaap. Dat geldt vooral voor motorisch leren, zoals typen, piano spelen of skiën. Slaap zorgt ervoor dat prestaties sneller worden, minder energie kosten en minder afhankelijk zijn van bewuste aandacht, dus meer automatisch gaan”, legt ze uit aan Scientias.nl.

Haar tip: „Leren draait niet alleen om uren oefenen en stampen, maar ook om pauzes nemen en voldoende slapen. Je hoeft je dus niet schuldig te voelen over een dutje.” En tot diep in de nacht blokken voor een examen? Dat is helemaal geen goed idee. „Als je de stof al geleerd hebt, is de beste strategie om er een nachtje over te slapen en je brein het werk te laten doen. Je voelt je niet alleen uitgeruster, maar merkt misschien ook dat je herinneringen stabieler en sterker zijn geworden.” Pas wel op dat je niet te veel slaapt, want dat is ook weer niet goed voor je brein.

Voor de studie aan Harvard moesten 25 deelnemers een typ-oefening leren en daarna een dutje doen, terwijl de onderzoekers hun hersenactiviteit regisseerden. Tijdens de slaap vertoonden hersengebieden in de cortex die actief waren tijdens de typtraining meer ritmische activiteit. Deze activiteit hing samen met de mate waarin deelnemers beter presteerden na hun dutje.

De hersenactiviteit voor en na het dutje vond in andere hersengebieden plaats. „Na het eerste leren worden herinneringen tijdelijk opgeslagen in de hippocampus, een hersengebied dat cruciaal is voor geheugen. Tijdens de daaropvolgende slaap vindt er een ‘dialoog’ plaats tussen ritmes in de hippocampus, thalamus en cortex, waarbij nieuwe herinneringen worden verplaatst naar langduriger, meer verspreide opslag in de cortex.”

Dit is geen simpele kopieeractie, zegt Manoach in het wetenschapstijdschrift. „Nieuwe herinneringen worden geïntegreerd en passen bestaande kennis aan, wat nieuwe inzichten mogelijk maakt. Het vermogen van de hersenen om de activiteit op te voeren in leerrelevante gebieden tijdens de slaap, helpt nieuwe herinneringen te consolideren en prestaties te verbeteren.”

Meer weten over slapen en tips om in slaap te komen? Lees dan deze stukken:

Veel minder studentenkamers in de aanbieding, dit kost zo’n kamer gemiddeld

Vleesvervangers minder vaak zout, maar populairder worden ze nog niet