Wat is Mistral, de Europese AI-belofte met een Nederlands tintje?

De bedrijfswaarde van Mistral is verdubbeld naar bijna 12 miljard euro dankzij een nieuwe ronde aan investeringen. Grootste geldschieter is ASML. Het Veldhovense bedrijf betaalt 1,3 miljard euro voor een aandeel van 11 procent in de Franse AI-bouwer.

Daarmee wordt ASML de grootste aandeelhouder van Mistral. Dat bedrijf werd in 2023 opgericht door drie Franse onderzoekers, die hun sporen verdiend hebben bij Google DeepMind en Meta. "Zij hadden het doel de Europese tegenhanger van OpenAI te worden", zegt AI-expert Remy Gieling.

Mistral biedt vergelijkbare diensten, waaronder een chatbot: Le Chat. Maar die kan niet op tegen ChatGPT en andere Amerikaanse tegenhangers, zegt Gieling.

"In de begintijd van AI kon iedereen snelle stappen zetten, maar Mistral is een beetje ingehaald door de realiteit. In de VS wordt er zoveel geld in AI gestoken door de grote techbedrijven, dat de infrastructuur, de chips en het aanbod van talent daar allemaal voorlopen."

"Het is een beetje alsof de Amerikaanse bedrijven in de Premier League spelen en Mistral in de Jupiler League", beschrijft Gieling het verschil.

Om een vergelijking te maken: OpenAI verwacht de komende jaren maar liefst 115 miljard dollar (98 miljard euro) uit te geven, maakte het deze week bekend.

Wat Mistral wél meeheeft: het bedrijf is Europees, het verkoopt AI uit Paris. Nu steeds meer landen en bedrijven zich zorgen maken over de macht van Amerikaanse techgiganten, biedt Mistral eigenlijk het enige werkbare alternatief.

Het bedrijf wil zich onderscheiden met wat het als 'Europese waarden' ziet, door transparanter te zijn over de data die het gebruikt om modellen te trainen en door modellen ook 'open source' aan te bieden, zodat iedereen die kan gebruiken.

Waar Amerikaanse AI-bedrijven zichzelf in de markt zetten met grote, algemene taalmodellen als ChatGPT, Claude of Gemini, ziet Mistral meer heil in het aanbieden van gespecialiseerde modellen voor klanten in het bedrijfsleven.

Daarvoor zoekt Mistral vooral aansluiting bij grote Europese bedrijven. Zo sloot het eerder al een overeenkomst met autofabrikant Stellantis, het moederbedrijf van onder meer Peugeot, Citroën en Fiat, en werkt het samen met de Franse bank BNP Paribas.

Ook bij de investering van ASML hoort een uitgebreid 'strategisch partnerschap', waarbij de bedrijven samen onderzoek doen naar AI. ASML kan daarnaast gebruikmaken van de modellen van Mistral.

Ai of kunstmatige intelligentie heeft ook invloed op het werk van stemacteurs. In de video hieronder praten de Duitse stemmen van Tom Cruise en Renée Zellweger (Bridget Jones) erover: