Plukje armere landen het hardst geraakt door Trumps tarieven, reden onduidelijk

President Trump kondigde vannacht verhoogde heffingen aan voor een hele reeks landen. Het gaat om landen waar de VS nog geen nieuwe handelsdeal mee heeft gesloten. Zij hebben de door Trump opgelegde deadline van 1 augustus niet gehaald.

Wat opvalt is dat de hoogste tarieven zijn opgelegd aan een groepje kleine, relatief arme landen; Laos, Myanmar en Syrië. Zij krijgen duizelingwekkende heffingen opgelegd van respectievelijk 40, 40 en 41 procent.

Het Witte Huis heeft nog niets gemeld over waarom juist zij te maken krijgen met zulke hoge tarieven. De Amerikaanse handel met alle drie is klein vergeleken met andere handelspartners. Wat mogelijk wel meespeelt is 'hun beperkte markttoegang, lage koopkracht en nauwe banden met China', zegt handelsexpert Deborah Elms tegen de BBC.

Wel heeft de VS een handelstekort met zowel Laos, Myanmar als Syrië. Dus de VS importeert meer dan het exporteert. Al is dat handelstekort in alle drie de gevallen bescheiden. Zeker vergeleken met de handelstekorten met andere landen, die vaak vele miljarden dollars bedragen.

Trump vindt dat Amerika 'uitgebuit' wordt door die landen. Hij belooft dat door zijn heffing meer producten in de VS gemaakt gaan worden en dat fabrieken terug zullen keren naar Amerika. Dit kan er volgens de Amerikaanse president uiteindelijk voor zorgen dat andere landen minder geld gaan verdienen aan de VS.

Een Chinese TikTokker maakte eerder deze AI-video om te spotten met Amerikanen die in fabrieken werken:

Uit Laos, een land in Zuidoost-Azië met nog geen 8 miljoen inwoners, importeert de VS vooral huishoudelijke en medische apparaten, wat meubels en kleding. Het ging vorig jaar om een totaalbedrag van 803 miljoen dollar.

Andersom importeert Laos voor iets meer dan 40 miljoen dollar aan producten uit de VS, waaronder oud papier en medicijnen. Dat levert onder de streep een handelstekort op van bijna 763 miljoen dollar voor de Amerikanen.

Een handelstekort hebben ze ook met Myanmar, buurland van Laos. Uit Myanmar (55 miljoen inwoners) importeert Amerika vooral textiel, kleding en landbouwproducten, voor opgeteld 656 miljoen dollar in 2024. Andersom importeert het Aziatische land veevoer, granen en vliegtuigonderdelen (77 miljoen dollar). Kortom, een handelstekort van bijna 580 miljoen dollar.

Met Syrië (zo'n 25 miljoen inwoners) is de handel nog veel geringer. Officieel was er de afgelopen jaren geen import of export tussen beide landen. Dit vanwege de sancties die Amerika vanaf 2011 heeft opgelegd om het Assad-regime in de portemonnee te raken. Dat regime viel op 8 december.

Geschat wordt dat er vorig jaar toch iets van handel was, ter waarde van zo'n 11 miljoen dollar (export naar VS, zaken als beeldhouwwerken en bouwsteen) en zo'n 2 miljoen dollar (import vanuit de VS, met name zaden, graan en medische apparatuur).

Die bedragen zullen vermoedelijk wel gaan oplopen. Trump tekende begin juli een decreet voor het opheffen van de meest sancties tegen Syrië. Hij steunt daarmee de nieuwe regering onder leiding van Abu Mohammed al-Jolani. Ook de EU schrapte strafmaatregelen.

Het blijft voorlopig gissen naar de exacte reden waarom de VS de drie kleine landen zo hoog belast. Dat kan volgens econoom Simon Evenett ook een heel eenvoudige reden zijn. Hij vermoedt dat Trumps ambtenaren de drie niet zozeer hebben willen straffen, maar dat zij in de hevige handelsoorlog met tientallen landen geen tijd hadden voor de kleintjes en hen dus voor de vorm voorlopig maar een hoog tarief hebben opgeplakt.