Werkweek van dertig uur steeds normaler: zoveel geld ga je er dan op achteruit

Steeds meer Nederlanders kiezen voor een werkweek van ongeveer dertig uur, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat betekent dat je meer vrije tijd hebt, maar de keerzijde is dat je erop achteruit gaat qua salaris.

Tussen 2021 en 2023 voltrokken zich aanzienlijke verschuivingen in de werkuren. Mensen die minder dan 28 uur werkten, gingen vaak meer werken, terwijl degenen met meer dan 32 uur hun arbeidstijd juist verkortten.

Nederland is al jaren kampioen deeltijdwerken, en die trend zet zich onverminderd voort. Ruim 40 procent van de werkenden heeft een parttimebaan. Daarmee staat ons land internationaal bovenaan. Vooral vrouwen werken vaak minder dan 35 uur per week, maar ook steeds meer mannen kiezen voor kortere werkweken. De verschuiving richting werkweken van rond de dertig uur sluit dan ook aan bij een ontwikkeling die al decennia gaande is.

Er zijn duidelijke verschillen per geslacht en leeftijd: mannen houden hun uren meestal gelijk, terwijl vrouwen er vaker aanpassingen in doorvoeren. Jongere vrouwen verlagen hun uren bijvoorbeeld vaker wegens gezins- of zorgtaken, terwijl oudere vrouwen juist extra uren maken zodra hun zorgtaken afnemen, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen tegenover NU.nl.

Ook onder jongeren is deeltijdwerken in trek. Zij zijn bewust bezig met een balans tussen vrije tijd en geld, waarbij ze vrije tijd belangrijk vinden. Opiniemaker Johan Derksen hekelt overigens deze cultuur van parttime werken en sprak zich in stevige bewoordingen uit tegen deze trend in talkshow Vandaag Inside. Hij vindt dat Nederland ‘eigenlijk een heel lui land geworden is’.

In bovenstaande video spreekt ook opiniemaker Annemarie van Gaal over parttime werken en hoe sommige mensen dat inzetten om meer toeslagen te krijgen.

In bepaalde sectoren is deeltijdwerk meer gangbaar dan in andere sectoren. Bijvoorbeeld in de zorg en het onderwijs, waar een werkweek van 24 tot 28 uur vaker voorkomt, vooral om werk en privé beter op elkaar af te stemmen. In sectoren als industrie en ICT ligt de norm doorgaans hoger – vaak 32 tot 36 uur – deels vanwege financiële redenen, maar ook omdat fulltime werken daar meer de standaard is.

Van Mulligen waarschuwt dat deze herverdeling van uren niet snel tot verlichting van de krapte op de arbeidsmarkt zal leiden. Alleen als bijna alle deeltijders structureel meer uren zouden gaan werken, kan de arbeidsmarkt écht worden ontlast. Maar dat brengt op zijn beurt weer extra druk op voorzieningen als kinderopvang én op werk in de zorg- en welzijnssector.

Wie overstapt van een volledige werkweek van veertig uur naar een werkweek van dertig uur, levert ook flink wat salaris in. Op basis van een modaal bruto jaarsalaris van 46.500 euro komt een dertigurige werkweek neer op ongeveer 75 procent van het inkomen. Dat betekent een bruto jaarsalaris van zo’n 35.000 euro.

Netto kan het verschil iets minder groot uitvallen, omdat je bij een lager salaris minder belasting en premies betaalt. Toch blijft de inkomensdaling fors: gemiddeld scheelt het 600 à 800 euro netto per maand, afhankelijk van je persoonlijke situatie en toeslagen.