Rookvrije borden helpen, maar regels worden vaak genegeerd

Steeds meer gemeenten en GGD’en maken buitenruimtes rookvrij met de herkenbare borden van de Rookvrije Generatie. Een belangrijke stap naar een gezonde leefomgeving. Maar blijven die plekken ook écht rookvrij?

Uit onderzoek blijkt dat dit in de praktijk vaak tegenvalt.

Volgens onderzoeker Sophie Jooren spelen meerdere factoren mee. Rokers houden zich eerder aan een rookvrij beleid als ze begrijpen waarom het er is, het beleid eerlijk vinden en steun ervaren om te stoppen.

Maar wie het beleid overdreven vindt, zich gestigmatiseerd voelt of geen vertrouwen heeft in de regels, steekt sneller tóch een sigaret op. Verslaving speelt daarbij vaak ook een rol.

Een groot vraagstuk is: wie moet rokers aanspreken? Jooren adviseert om daar duidelijke afspraken over te maken. „Het aanspreken blijft lastig, maar vaak weten mensen niet eens dat een terrein rookvrij is. Een vriendelijke uitleg helpt dan al veel”, zegt ze in gesprek met het Trimbos-Instituut.

Er bestaan verschillende hulpmiddelen, zoals een korte e-learning ‘Rokers aanspreken op een rookvrij terrein’ of folders van Gezonde School over hoe je met jongeren in gesprek gaat. Ook trainingen voor professionals worden aangeboden.

Behalve het aanspreken van rokers is ook zichtbaarheid belangrijk. De uniforme borden van de Rookvrije Generatie zijn intussen door heel Nederland bekend, maar regelmatige campagnes of acties zorgen dat nieuwkomers, bijvoorbeeld op sportclubs of in parken, het rookvrije beleid ook kennen.

Regionale voorbeelden laten zien hoe dat kan: zo koppelde GGD Gooi en Vechtstreek een campagne aan de strijd tegen peukenafval, maakte GGD Hollands Midden een kaart met rookvrije plekken en zette de Arnhemse wijk Presikhaaf haar eigen campagne ‘Rookvrij Presikhaaf’ op.

Tot slot moeten gemeenten consequent zijn. Asbakken laten staan of een speciale rookruimte inrichten op een zogenaamd rookvrij terrein geeft een dubbel signaal en ondermijnt het beleid.

Binnen 19 uur 20.000 euro opgehaald voor campagne tegen seksueel geweld

Waarom sommige vriendschappen meteen klikken (en anderen niet)