Katya Adaui: “Misschien is de echte vakantie wel degene die je thuis doorbrengt met lezen.”

"Reiziger zijn is niet hetzelfde als toerist zijn, hoewel het steeds moeilijker wordt om de verschillen te zien", reflecteert Katya Adaui (Lima, 1977) tijdens een van haar bezoeken aan Barcelona. Ze vraagt zich af hoe ze zich voelt over deze verplaatsing. "Ik ben waarschijnlijk gewoon een toerist, ook al kom ik voor mijn werk." Ze is hier om Un nombre para tu isla (Een naam voor je eiland) (Páginas de Espuma) te presenteren, de verhalenbundel waarmee ze een finalist werd voor de Ribera del Duero-prijs voor korte verhalen en die volgt op haar overwinning van de Peruaanse Nationale Literatuurprijs in 2023.

De uitspraak die ze doet tijdens een etentje met journalisten is niet triviaal. Haar boek behandelt dit onderwerp niet alleen, maar nodigt lezers ook uit om reizigers te worden en afstand te nemen van het massatoerisme. "Ik geloof dat je het zult bereiken als je je in deze teksten verdiept", is de in Argentinië wonende Peruaanse auteur ervan overtuigd dat ze steden steeds meer in hun greep krijgt. "Ze worden iets homogeens. Er spelen veel factoren mee, maar cruises en all-inclusive hotels zijn daar grotendeels debet aan. Dat zijn twee van de dingen die me het meest angst aanjagen."

"Ik wil gewoon naar plekken gaan waar een vriend op me wacht."

Hoewel dit onderwerpen zijn die vaak bij haar opkomen, begon het allemaal tijdens een duikvakantie. "Ik dacht dat ik duizenden vissen zou zien, maar de zeebodem was verwoest. Toch bleef ik doorgaan totdat iemand me toeriep dat ik aan de kant moest gaan omdat er een boot aankwam, en tot overmaat van ramp stond het volume te hoog. Noch de zee, noch de stilte," herinnert ze zich teleurgesteld. "Toen dacht ik: misschien is de echte vakantie wel die waarin je thuis zit te lezen."

Ben je tegen reizen? "Nee, natuurlijk niet. Maar misschien hoef ik niet alles te zien. Ik wil gewoon naar plekken waar een vriend op me wacht." En met dat in gedachten begon ze met het schrijven van in totaal zeven verhalen waarvan de structuur, volgens de schrijfster, "de vlucht van een vliegtuig zou kunnen symboliseren. De eerste gaan over het opstijgen, de middelste gaan door een turbulente zone en de laatste zorgen voor een rustige landing." Natuurlijk delen ze allemaal een gemeenschappelijk thema: vriendschap en liefde, en een onderliggende vraag: hoe bouwen we de brug die de eilanden die we elke dag zijn, verbindt?

“Cruises en all-inclusive hotels maken mij bang.”

De hoofdpersonen wijden zich aan het verleggen van de grenzen van hun relaties en vieren die, hoewel ze, zoals Adaui opmerkt, "ze ook verraden, anticiperen en confronteren. Op de een of andere manier zijn ze altijd onderweg, omdat ze verlangen naar iets nieuws, en dat doen ze met verwondering. Je zou kunnen zeggen dat elke gelijkenis met de werkelijkheid puur toeval is, maar de waarheid is dat dat niet zo is. De inspiratie kwam na verschillende autobiografische luistersessies. Mijn luisterjachten komen veel voor. Ruziënde stellen, kinderen met hun onvoorspelbare opmerkingen... elk commentaar belandt waarschijnlijk op mijn pagina's."

Nou, "dat is ook een van de oorspronkelijke uitgangspunten", geeft hij toe. "De rest is spontaan en komt voor me op naarmate het verhaal zich ontvouwt. Zelfs ik weet het einde niet. Dialogen zijn het allerbelangrijkste, en ik wantrouw boeken die er nauwelijks een hebben, omdat ze ons in staat stellen de persoonlijkheid te verkennen en de plot dragen."