José Cueli: Honger: revolutie

José Cueli
EN
In zijn prachtige boek De Tarahumaras benadrukt Antonin Artaud (Barral Editores, Barcelona, 1972) de dans van wreedheid. Wat is er wreder dan honger? Het bepaalt het ritme van deze reconstructie die een plaats probeert te vinden tegenover de westerse beschaving. De werkelijkheid is nog niet gevormd, omdat de ware organen van het lichaam nog niet zijn samengesteld of gelokaliseerd.
"The Theater of Cruelty" sluit die uiteenzetting af en begint aan een nieuwe dans van het menselijk lichaam; een gestolde leegte. Het is in de stilte van woorden dat we het leven het beste kunnen horen. Een zinsbouw die de keten van woorden reguleert, gebaren die niet langer de grammatica van de prediking of de logica van de heldere geest zullen zijn.
De sporen die op het lichaam worden gegraveerd, "honger", zullen geen grafische insnijdingen zijn, maar wonden opgelopen tijdens de vernietiging van het Westen. Metafysica, stigmata van een onverzoenlijke oorlog. "Het stigma en niet de tatoeage: zo, in de uiteenzetting van wat het eerste schouwspel van het theater van wreedheid had moeten zijn" (de verovering van Mexico), die de "kwestie van de kolonisatie" belichaamt, die "de alomtegenwoordige dwaasheid van Europa op briljante en onverzoenlijke wijze zou hebben doen herleven" (Het theater en zijn dubbelganger, IV, p. 152), vervangt het stigma de tekst: "Uit deze botsing van morele wanorde en katholieke anarchie met de heidense orde kunnen ongekende vuurzeeen van krachten en beelden ontstaan, hier en daar gezaaid met brute dialogen. Dit door strijd tussen mannen die, als stigmata, de meest tegengestelde ideeën met zich meedragen" (A. Artaud). "Het verstrooide woord" in de Schrift maakt het verschil (Derrida, uitgeverij Anthropos).
Mensen praten over de wreedheid die de machtigen aan de zwakken toebrengen in een gruwelijk sadomasochistisch spel, maar ze wijzen er niet op dat honger misschien wel de ergste wreedheid is die we anderen kunnen aandoen. Iemand de toegang tot de meest basale biologische behoeften ontzeggen, is de ergste misdaad.
Cultuur, gecombineerd met honger en hopeloosheid, doet subjecten hun menselijke dimensie verliezen en haasten zich om te doden of te sterven in een mislukte poging om te ontsnappen aan de onmenselijke kwaliteit van het leven. Het is noodzakelijk om dieper in te gaan op de studie van menselijke wreedheid (kolonisatie), zoals Artaud, Derrida en hun varianten doen, met name die (de verovering van Mexico?) die ertoe leidt dat de medemens wordt onderworpen aan een langzame dood, langdurige doodsstrijd, een dood door honger, een uitputting niet alleen van het lichaam maar ook van de geest die de vorige herhaalt en tenietdoet. Hongersnood was de drijvende kracht achter de Franse, Mexicaanse en Spaanse revoluties.
jornada