Italiaanse tarwe in crisis door import en lage prijzen

De Italiaanse tarwe bevindt zich momenteel op een cruciaal kruispunt. De productieramingen voor 2025 schetsen een gemengd beeld: hoewel er een verbetering is ten opzichte van het rampzalige 2024, dat gekenmerkt werd door extreme droogte, blijven de opbrengsten ver onder het historisch gemiddelde en worden ze bedreigd door steeds ongunstiger economische en klimatologische omstandigheden. De situatie wordt nog nijpender door de dalende prijzen en de invasie van buitenlandse tarwe, die de duurzaamheid van de Italiaanse landbouwbedrijven ondermijnen.

De tarweproductie in Italië groeit, maar ligt nog steeds onder het gemiddelde.

Volgens de laatste ramingen van Coldiretti en het Consorzi Agrari d'Italia (CAI) zal de productie van durumtarwe voor pasta in Italië in 2025 ongeveer 3,7 miljoen ton bedragen, terwijl de productie van zachte tarwe naar verwachting onder de 2,5 miljoen ton zal liggen. Hoewel de oogst een opleving laat zien ten opzichte van 2024 – een jaar waarin droogte , met name in het zuiden, een dramatische productiedaling veroorzaakte – blijft de totale hoeveelheid onder het gemiddelde van voorgaande jaren.

De meest veelzeggende gegevens komen uit de provincie Foggia , lange tijd bekend als de "graanschuur van Italië", die alleen al goed is voor ongeveer 20% van de Italiaanse durumtarweproductie . Hier hebben hitte en watergebrek geleid tot een daling van de opbrengsten , wat aantoont hoe het klimaat een structureel beperkende factor wordt.

Zelfs in Sicilië , Molise en Basilicata vertoont de productie, ondanks vaak goede of uitstekende kwaliteit, tekenen van achteruitgang. Verder naar het noorden, in regio's zoals Emilia-Romagna en Veneto , is het probleem niet zozeer de droogte, maar eerder de wateroverlast. In combinatie met ongunstige weersomstandigheden, waaronder extreme hitte en hagel , heeft dit geleid tot een daling van 15% tot 20% voor beide tarwesoorten.

Prijzen kelderen en boeren staan onder druk

Terwijl het klimaat een steeds onvoorspelbaardere uitdaging vormt, zijn de prijzen die boeren krijgen een nachtmerrie die nog moet komen. Volgens ISMEA- gegevens, geanalyseerd door Coldiretti, daalden de prijzen voor durumtarwe in de laatste week van juni met 13% ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Dit betekent dat boeren, ondanks de stijgende productiekosten (voor brandstof, kunstmest, zaden, verzekeringen en arbeid), steeds minder betaald krijgen.

De grootste impact is de druk van de import, die de binnenlandse markt al jaren destabiliseert. Alleen al uit Canada is dit jaar bijna 800.000 ton durumtarwe aangekomen, ruim 104% meer dan vorig jaar. Dit fenomeen is niet nieuw, maar het verergert juist rond de tijd van het dorsen in Italië, waardoor de binnenlandse tarweprijzen verder dalen.

We mogen niet vergeten dat veel geïmporteerde tarwe, hoewel legaal, niet voldoet aan dezelfde productie- en milieunormen als tarwe die in Italië wordt verbouwd. In Canada bijvoorbeeld wordt tarwe vóór de oogst behandeld met glyfosaat , een herbicide dat in Europa verboden is vanwege de mogelijke gezondheids- en milieueffecten. Dit roept ook ethische en transparantievraagstukken op: hoeveel weten consumenten eigenlijk over wat er in de tarweproducten zit die ze kopen?

Wat loopt er risico?

Het Italiaanse productiesysteem, gebaseerd op kwaliteit, traceerbaarheid en duurzaamheid, loopt daarom het risico gestraft te worden door een marktlogica die de laagste prijs bevoordeelt ten koste van kwaliteit en veiligheid. Deze paradox wordt nog eens onderstreept door het feit dat Italië weliswaar de grootste pastaproducent ter wereld is, maar steeds meer moeite heeft om een volledig nationale toeleveringsketen te garanderen. Het land moet de dalende binnenlandse productie compenseren met vaak minder gecontroleerde import.

Deze kortzichtige strategie brengt een landbouwsector in gevaar die duizenden bedrijven, complete lokale economieën en een fundamenteel onderdeel van onze agrofoodidentiteit vertegenwoordigt. De afhankelijkheid van import – en de daarmee gepaard gaande internationale schommelingen – maakt het systeem kwetsbaar en Italiaanse landbouwbedrijven worden steeds meer blootgesteld aan dynamieken buiten hun controle.

In deze kritieke context zijn leveringsketencontracten een van de meest effectieve instrumenten om de inkomens van boeren en de voedselsoevereiniteit van het land te beschermen. Coldiretti en de Italiaanse landbouwconsortia beschouwen deze als een ware reddingslijn, omdat ze het mogelijk maken om vanaf het begin van de campagne een vaste aankoopprijs vast te stellen , vaak hoger dan de marktwaarde. In sommige gevallen lag de overeengekomen prijs tot 25% hoger, met name voor hoogwaardige nicheproducten zoals bepaalde soorten durumtarwe.

Deze contracten, gebaseerd op planning, wederzijds respect en transparantie, zouden de Italiaanse kwaliteit beschermen en verbeteren , en er tegelijkertijd voor zorgen dat verwerkingsbedrijven (pastafabrieken, bakkerijen, maalderijen) traceerbare grondstoffen ontvangen die voldoen aan de veiligheidsnormen . Het succes van deze formule toont aan dat het mogelijk is om economische en productieve behoeften te verenigen met duurzaamheid en kwaliteit.

Om deze tool optimaal te benutten, is het echter essentieel dat boeren vroeg actie ondernemen, te beginnen in de fase vóór het zaaien, door contact op te nemen met de relevante consortia . Het risico bestaat dat de verwachte volumes snel uitverkocht raken, waardoor degenen die zich niet vroeg genoeg hebben aangemeld, buiten de boot vallen.