De markten wedden op een duurzame vrede in het Midden-Oosten. Codogno's analyse

Over hetzelfde onderwerp:

"De Amerikaanse aanval op Iran heeft het conflict in het Midden-Oosten tot nieuwe niveaus van onzekerheid en risico gebracht, maar er zijn ook potentieel positieve ontwikkelingen. De reacties van de financiële markten zullen daarom mogelijk niet al te negatief zijn." Lorenzo Codogno, econoom aan de London School of Economics en oprichter van LC Macro Advisors, had dit zondagavond in zijn nieuwsbrief voorspeld, aan het einde van een vurig weekend, en dat was ook zo. Maandagochtend was de reactie van de Europese aandelenmarkten op de militaire escalatie al met al gematigd, mede in het kielzog van de futuresbewegingen die een vrijwel vlakke opening op Wall Street aankondigden. Een half uur voor sluiting verloren de indices van het oude continent allemaal minder dan 1 procent (Piazza Affari -1,2 procent).

In de praktijk lijkt het erop dat Donald Trump meer schade zou kunnen aanrichten met tarieven dan met de oorlog in Iran. Codogno vertelt Il Foglio zelfs: "Als Trump uiteindelijk een stabilisatie van het Midden-Oosten zou bewerkstelligen, zelfs met geweld en buiten het kader van internationale regels, zouden investeerders dat als een positief keerpunt zien." Een aantal belangrijke factoren moet nog in de gaten worden gehouden, waarschuwt de econoom, "om te begrijpen of de situatie zich op de lange termijn zodanig zou kunnen ontwikkelen dat er aanzienlijke schade ontstaat aan de wereldeconomie en de financiële markten, parallel aan de toenemende onzekerheid en de perceptie van onveiligheid." Welke factoren zijn dat? De eerste is het risico op een nucleair conflict. Hoe concreet is dat? De premisse is dat het niet gemakkelijk is om onderscheid te maken tussen propaganda en realiteit, om te begrijpen of Iran daadwerkelijk kernwapens heeft. Het feit dat de uraniumverrijking in Teheran een niveau van 60 procent heeft bereikt (terwijl het civiele gebruik doorgaans rond de 3,5 procent ligt) werd echter bevestigd door de IAEA, die duidelijk aangaf dat het land ernaar streefde nucleaire militaire capaciteiten te ontwikkelen. "Het is alsof de markten bereid zijn mogelijke turbulentie op korte termijn te tolereren om meer stabiliteit op lange termijn te bereiken na decennia van geopolitieke spanningen, voornamelijk veroorzaakt door de nucleaire dreiging." Dit is de realpolitik van beleggers: zelfs als het niet juist was om Iran aan te vallen terwijl er open onderhandelingen gaande waren in Oman en met de EU, zou het doel van duurzame vrede haalbaarder kunnen worden. Zal dit blijven duren? "Dit is het eerste belangrijke element dat de komende dagen geëvalueerd moet worden", vat Codogno samen.

De tweede factor waar economen zich op moeten richten, is de mate van schade aan de Iraanse militaire bases. Als er bewijsmateriaal naar voren komt dat de capaciteiten van het land ernstig zijn aangetast, zou het voor Iran moeilijker worden om de "eeuwige gevolgen" te veroorzaken waar de wereld zich zo'n zorgen over maakt. De derde factor die in de gaten moet worden gehouden, is of er interne verdeeldheid in de Verenigde Staten zal ontstaan. De steun voor Trump staat in dit zeer delicate stadium niet ter discussie, "maar als het conflict zou evolueren tot een langdurige oorlog, zou die steun kunnen verzwakken." En er is een vierde factor: staat het Iraanse regime op het punt van instorten? Een militair en economisch verzwakt regime zou de weg kunnen vrijmaken voor vreedzame democratische vooruitgang. Op dit niveau moet worden begrepen of een regimewisseling, gedreven door interne druk, die het politieke evenwicht in het Midden-Oosten drastisch verandert, kan leiden tot duurzame vrede. In de tussentijd zou de Iraanse reactie echter de blokkade van de Straat van Hormuz kunnen inhouden , samen met nieuwe aanvallen van de Houthi's die de doorgang van het Suezkanaal verder zouden belemmeren. "De wereldwijde toeleveringsketen en de levering van olie en vloeibaar gas zouden in gevaar komen, wat zou leiden tot hogere energieprijzen. Ook de energievoorziening aan China zou aanzienlijk worden beïnvloed." Dit zou een aanzienlijk effect hebben op de wereldeconomie (olieprijzen boven de $100 circuleren al). "Het is echter belangrijk om op te merken dat dit scenario ook de Iraanse economie zou schaden en haar vermogen om een ​​langdurig conflict te volhouden zou beperken. De vijfde factor is het type en de kracht van de Iraanse reactie." Andere mogelijke ontwikkelingen die in de gaten moeten worden gehouden, zijn de rol van Rusland en China. Hoewel de betrokkenheid van laatstgenoemde voorlopig kan worden uitgesloten, is die van eerstgenoemde onbekend. "Persoonlijk denk ik dat alleen een internationale orde gebaseerd op gedeelde regels duurzame vrede kan garanderen", concludeert Codogno. "Volgens het internationaal recht kunnen de Verenigde Staten geen regimewisseling in Iran nastreven, maar als dit zou gebeuren, zou de verwijdering van een terroristisch regime tot vreedzamere ontwikkelingen kunnen leiden. Het is dit mogelijke perspectief dat de negatieve effecten op de financiële markten beperkt."

Meer over deze onderwerpen: