De bijeenkomst in Rimini begint met de boodschap van de paus: Vrede is geen utopie. We zullen bouwen met nieuwe stenen.

"Waar de verantwoordelijken van staats- en internationale instellingen niet in staat lijken te zijn om wet, bemiddeling en dialoog af te dwingen, moeten religieuze gemeenschappen en het maatschappelijk middenveld durven te profeteren. Dit betekent dat we ons de woestijn in laten drijven en nu zien wat er uit het puin en uit zoveel, te veel, onschuldig lijden kan ontstaan." Dit is een van de fragmenten uit de brief die paus Leo XIV – via de Vaticaanse staatssecretaris, kardinaal Pietro Parolin – stuurde naar de bijeenkomst in Rimini die nu begint, met als thema een oproep tot hoop: "Op verlaten plaatsen zullen we bouwen met nieuwe stenen." De paus nodigt de Italiaanse bisschoppen uit om "educatieprogramma's in geweldloosheid, bemiddelingsinitiatieven bij lokale conflicten en projecten van verwelkoming te bevorderen die angst voor anderen omzetten in kansen voor ontmoeting... Vrede is geen spirituele utopie: het is een nederig pad, gemaakt van dagelijkse gebaren, dat geduld en moed, luisteren en actie verweeft. En vandaag de dag, meer dan ooit, vereist het onze waakzame en scheppende aanwezigheid." De volledige brief staat hieronder.

Aan Zijne Excellentie de zeer eerwaarde Monseigneur Nicolò Anselmi, bisschop van Rimini

Uwe Excellentie,

Het thema van de 46e Ontmoeting voor Vriendschap onder de Volkeren, die de komende dagen in Rimini plaatsvindt, is een uitnodiging tot hoop: "Op verlaten plaatsen zullen we bouwen met nieuwe stenen." De Heilige Vader Leo XIV wil zijn groeten overbrengen aan de organisatoren, de vrijwilligers en alle deelnemers, in de hoop dat ze met vreugde zullen erkennen dat de door de bouwers verworpen steen is geplaatst als "de hoeksteen, uitverkoren, kostbaar; en wie erin gelooft, zal niet beschaamd worden" (vgl. 1 Petr. 2,6). Hoop stelt immers niet teleur (vgl. Rom. 5,5).

Woestijnen zijn over het algemeen verworpen en ongeschikt geachte plaatsen voor het leven. Toch, waar het lijkt alsof er niets kan groeien, keert de Heilige Schrift voortdurend terug om Gods passages te vertellen. In de woestijn wordt allereerst zijn volk geboren. Sterker nog, het is alleen door de reis door de hardheid ervan dat de keuze voor vrijheid rijpt. De Bijbelse God – die het lijden van zijn kinderen observeert, luistert en kent en afdaalt om hen te bevrijden (zie Exodus 3:7-8) – transformeert de woestijn tot een plaats van liefde en beslissingen, en laat haar bloeien als een tuin van hoop. De profeten herinneren zich de woestijn als het toneel van een verbintenis, waar we telkens naar terugkeren wanneer ons hart verkilt, om opnieuw te beginnen vanuit Gods trouw (zie Hos 2:16). Al duizenden jaren bewonen nonnen en monniken de woestijn namens ons allen, als vertegenwoordigers van de hele mensheid, voor de Heer van stilte en leven.

De Heilige Vader waardeerde dat een van de tentoonstellingen die de Ontmoeting van dit jaar kenmerken, gewijd is aan het getuigenis van de martelaren van Algerije. Ze weerspiegelen de roeping van de Kerk om in diepe verbondenheid met de hele mensheid in de woestijn te wonen, de muren van wantrouwen te overwinnen die religies en culturen tegenwerken, in volledige navolging van de incarnatiebeweging en zelfgave van de Zoon van God. Deze weg van aanwezigheid en eenvoud, van kennis en "dialoog van het leven", is de ware weg van de missie. Niet zelfverloochening, in de tegenstelling van identiteiten, maar de zelfgave, zelfs tot aan het martelaarschap, van hen die dag en nacht, in vreugde en te midden van beproevingen, alleen Jezus als Heer aanbidden.

Zoals gebruikelijk zullen er dialogen plaatsvinden tussen katholieken met verschillende visies en met gelovigen van andere confessies en niet-gelovigen. Dit zijn belangrijke oefeningen in luisteren, het voorbereiden van de "nieuwe stenen" waarmee de toekomst gebouwd kan worden die God al voor iedereen in petto heeft, maar die zich alleen opent door elkaar te verwelkomen. We kunnen het ons niet langer veroorloven om weerstand te bieden aan het Koninkrijk Gods, dat een Koninkrijk van vrede is. En waar de verantwoordelijken van staats- en internationale instellingen niet in staat lijken te zijn om recht, bemiddeling en dialoog af te dwingen, moeten religieuze gemeenschappen en het maatschappelijk middenveld durven profeteren. Dit betekent dat we ons de woestijn in laten drijven en nu zien wat er uit het puin en uit al dat, te veel, onschuldig lijden kan ontstaan. Paus Leo XIV drong er bij de Italiaanse bisschoppen op aan om "onderwijsprogramma's in geweldloosheid, bemiddelingsinitiatieven in lokale conflicten en projecten van verwelkoming te bevorderen die angst voor anderen omzetten in kansen tot ontmoeting." En hij vraagt ​​ons verder: "Moge elke gemeenschap een 'huis van vrede' worden, waar we leren vijandigheid te bezweren door dialoog, waar rechtvaardigheid wordt beoefend en vergeving wordt bewaard. Vrede is geen spirituele utopie: het is een nederig pad, bestaande uit dagelijkse gebaren, dat geduld en moed, luisteren en handelen met elkaar verweeft. En vandaag, meer dan ooit, vereist het onze waakzame en scheppende aanwezigheid" (Toespraak tot de bisschoppen van de Italiaanse Bisschoppenconferentie, 17 juni 2025).

De Heilige Vader moedigt ons daarom aan om het nieuwe naam en vorm te geven, zodat geloof, hoop en liefde zich kunnen vertalen in een grote culturele bekering. De geliefde paus Franciscus heeft ons geleerd dat "de keuze voor de armen een theologische categorie is vóór een culturele, sociologische, politieke of filosofische" (Evangelii Gaudium, 198). God heeft immers de nederigen, de kleinen, de machtelozen uitgekozen, en vanuit de schoot van de Maagd Maria werd hij een van hen om zijn verhaal in onze geschiedenis te schrijven. Authentiek realisme is dus datgene wat degenen omvat "die een ander gezichtspunt hebben, die aspecten van de werkelijkheid zien die niet worden herkend door de machtscentra waar de meest beslissende beslissingen worden genomen" (Fratelli Tutti, 215). Zonder de slachtoffers van de geschiedenis, zonder hen die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, zonder vredestichters, zonder weduwen en wezen, zonder jongeren en ouderen, zonder migranten en vluchtelingen, zonder de roep van de hele schepping, zullen we geen nieuwe bouwstenen hebben. We zullen de waanvoorstelling van Babel blijven nastreven en onszelf wijsmaken dat het aanraken van de hemel en het maken van naam de enige menselijke manier is om de aarde te bewonen (vgl. Gen. 11:1-9). Maar vanaf het begin zijn het ontkennen van de stemmen van anderen en het weigeren onszelf te begrijpen, vernederende en onmenselijke ervaringen. Deze ervaringen moeten worden tegengegaan door het geduld om een ​​steeds ander Mysterie te ontmoeten, waarvan ieders verschil een teken is.

Ongewapend en ontwapenend moet de aanwezigheid van christenen in hedendaagse samenlevingen het Evangelie van het Koninkrijk vakkundig en vindingrijk vertalen naar ontwikkelingsvormen die een alternatief vormen voor groeipaden die verstoken zijn van gelijkheid en duurzaamheid. Om de levende God te dienen, moeten we afstand doen van de afgoderij van winst, die de rechtvaardigheid, de vrijheid van ontmoeting en uitwisseling, de deelname van allen aan het algemeen welzijn en uiteindelijk de vrede ernstig in gevaar heeft gebracht. Een geloof dat zich distantieert van de verwoestijning van de wereld, of indirect bijdraagt ​​aan de tolerantie ervan, zou geen volgeling van Jezus Christus meer zijn. De voortdurende digitale revolutie dreigt discriminatie en conflict te accentueren: ze moet daarom bewoond worden door de creativiteit van hen die, gehoorzaam aan de Heilige Geest, geen slaven meer zijn, maar kinderen. Dan wordt de woestijn een tuin, en de "stad van God", voorspeld door de heiligen, transformeert onze desolate plaatsen.

Paus Leo roept de voorspraak in van de Heilige Maagd Maria, Morgenster, om ieders inzet in gemeenschap met zijn herders en de kerkelijke gemeenschappen waarin hij is opgenomen, te ondersteunen: "In synergie met alle andere leden van het Lichaam van Christus zullen we dan in harmonieuze harmonie handelen. De uitdagingen waar de mensheid voor staat zullen minder ontmoedigend zijn, de toekomst zal minder somber zijn, het onderscheidingsvermogen minder moeilijk. Als we samen gehoorzamen aan de Heilige Geest!" (Homilie tijdens de Vigilie van Pinksteren met de Bewegingen, Verenigingen en Nieuwe Gemeenschappen, 7 juni 2025).

Zeer Eerwaarde Pietro Kardinaal Parolin, Staatssecretaris