Reflecties van Sandra Malatesta. Diploma-uitreiking.

Sandra Malatesta | Tijden veranderen: modes, gewoonten en zoveel andere dingen veranderen. En ik volg de tijd graag; ik blijf niet hangen in wat ik "in mijn tijd" deed, ook al vertel ik graag – en steeds weer – over die dagen dat het zo weinig kostte om gelukkig te zijn.

Ik herinner me dat minirokken in de jaren 60 helemaal hip waren, en velen van ons wilden een Beatles-hoed. Sommigen kregen hem, anderen niet, maar het hoorde bij die tijd en daar was niets mis mee.

Tegenwoordig gaan studenten naar hun eindexamens met de wetenschap dat ze zodra ze klaar zijn, worden opgewacht door hun ouders of vrienden met bloemen, bubbels en heel veel knuffels.

En dat is oké. We hadden dit allemaal niet, maar we voelden ons ook niet anders, want niemand van ons had iets – en dat gevoel van hetzelfde te zijn gaf ons een gevoel van vrede.

De dingen zijn veranderd.

Maar heb je er ooit over nagedacht wat er gebeurt als een jongen of meisje toevallig van school gaat en er niemand op ze wacht? Als het hun eigen keuze was, prima. Maar als ze ook bloemen, champagne, een knuffel... willen en dan naar huis gaan en doen alsof er niets is gebeurd, vind ik dat niet goed.

Wat is het nut van een nieuwe mobiele telefoon, geld op zak en designer schoenen?

Ik ben ervan overtuigd dat veel van deze jongeren een sterke basis hebben: gezinnen die hen steunen, naar hen luisteren en hen begeleiden. En daarom verandert voor hen een lauwerkrans of een boeket bloemen niets aan de waarde van hun bestaan.

Maar ook al geven ze de zwarte muts al op de kleuterschool, of wordt er aan het eind van de basisschool een kleine ceremonie georganiseerd – misschien niet overal, maar het gebeurt wel – dan zie ik het slechts als een lief moment, een symbolische afsluiting, met blije kinderen die elkaar omhelzen.

Waarom niet? Geluk is goed, dat is het altijd al geweest. Het maakt ons beter. Wie gelukkig is, hoeft niet aan te vallen of kwaad te doen.

En hier zal ongetwijfeld iemand mij aanvallen en zeggen dat dit geen momenten van ‘echt’, ‘blijvend’ geluk zijn.

Maar vele kleine geluksmomenten zorgen bij elkaar opgeteld voor een vrediger leven.

Ik heb zelfs mensen met een psychologische opleiding kritiek horen leveren op deze feestelijke rituelen. "Studeren zou niet beloond moeten worden", zeggen ze. "Je studeert voor jezelf, niet voor cadeaus of feestjes."

O mijn hemel, hoe vaak heb ik dit refrein al niet gehoord. Mijn generatie ook.

Ik heb zelf gestudeerd, ik heb geen geschenken ontvangen. Maar ik denk niet dat ik daarom beter ben dan degenen die aan het einde van een reis vreugde, knuffels en genegenheid ontvangen.

Ik zie deze jongeren vol dromen en ambities. Ze spreken minstens twee talen, ze reizen, ze studeren, ze studeren af. Hun wereld kent geen grenzen.

Ik heb ze zien groeien. Ik zie ze blij van school gaan, en ik ben zelf ook blij. Ik zie ze afstuderen, omringd door liefde en mooie dingen.

Mag ik iets persoonlijks delen? Toen ik nog heel jong was, net na mijn doctoraat, haastten mijn man en ik ons naar de haven om de laatste veerboot te halen: onze pasgeboren zoon had hoge koorts.

Eerst dacht ik er niet over na, maar toen... miste ik de lauwerkrans, de mousserende wijn, de bloemen.

Zoals toen ik trouwde: ik huilde zo veel omdat ik mijn vader niet meer had om mij naar het altaar te begeleiden.

Ik ben er steeds meer van overtuigd dat wie van studeren houdt, dat ook zal doen, met of zonder prijzen. Maar ik ben er evenzeer van overtuigd dat het mooi en juist is om de mijlpalen in het leven te vieren.

Zeker vandaag de dag lijken zoveel jongeren gedesoriënteerd te zijn. Ze trekken zich terug in zichzelf en leven aan de rand van de maatschappij. Vaak komt dit door diepe stress en pesterijen, waar ze thuis misschien niet over praten om hun ouders niet ongerust te maken.

Er zijn al genoeg problemen. Kritiek leveren op deze kleine, grote partijen is wat mij betreft echt zinloos.